Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Khám phá lại bản chất tốt đẹp của chúng ta qua ‘Tam Tự Kinh’
“Tam Tự Kinh” hay “San Zi Jing” là tác phẩm kinh điển nổi tiếng nhất của Trung Quốc dành cho trẻ em. Được viết bởi Vương Ứng Lân (1223–1296) vào thời nhà Tống, nó đã được nhiều thế hệ người Trung Quốc từ già đến trẻ thuộc lòng. Cho đến những năm 1800, “Tam Tự Kinh” là tác phẩm đầu tiên mà mọi đứa trẻ đều học.
Mỗi câu thơ gồm 3 từ, ngắn gọn, đơn giản, nhịp nhàng, dễ đọc và dễ nhớ nhưng lại mang nhiều nội hàm, thể hiện được nhiều chủ đề. Tác phẩm không chỉ giúp trẻ học các ký tự Trung Quốc thông dụng, cấu trúc ngữ pháp và các bài học lịch sử Trung Quốc mà trên hết giúp trẻ hiểu biết về văn hóa truyền thống Trung Quốc và cách ứng xử ngay thẳng để trở thành người tốt.
Bài học đầu tiên trong “Tam Tự Kinh” dạy trẻ em về bản chất thuần khiết nguyên sơ của chúng:
“Nhân chi sơ, Tính bản thiện,
Tính tương cận, Tập tương viễn.”
Nói cách khác, mọi người từ lúc được sinh ra ai cũng có bản tính tốt. Mỗi đứa trẻ sơ sinh có thể khác nhau về tính cách, nhưng nói chung, chúng có chung phẩm chất ngây thơ và thuần khiết.
Tuy nhiên, khi những đứa trẻ này lớn lên, chúng bị ảnh hưởng bởi những người khác, môi trường và trải nghiệm khác nhau, chúng phát triển các thói quen và ưu tiên khiến chúng trở thành những cá nhân rất khác nhau.
Ví dụ, một số người học cách coi gia đình và đức hiếu thảo là quan trọng nhất; những người khác quý trọng tiền bạc trên tất cả mọi thứ. Một số tìm thấy sự thoả mãn thông qua lợi ích vật chất; những người khác tìm thấy ý nghĩa trong việc theo đuổi đời sống tâm linh.
Cùng một hoàn cảnh, tính cách khác nhau
Giai thoại sau đây minh họa cho ví dụ hai người sinh trưởng trong cùng một môi trường nhưng có tính cách rất khác nhau. Một nhà văn Trung Quốc kể về cha cô, một thợ mộc tên là Jing. Ông là một người đàn ông tốt bụng, trung thực và tôn trọng người khác; vì vậy, người trong làng rất yêu mến ông.
Ông Jing có một người bạn học cũ tên là Wang. Một hôm ông được người bạn cũ này mời đến nhà ăn tối.
Khi họ đang trò chuyện, ông Jing thấy một ông già trông giống như một người hầu đang nấu ăn và phục vụ họ trà và rượu vang. Ông hỏi ông Wang: “Người đàn ông lớn tuổi này là ai?”
Khi ông Wang trả lời, “Đó là cha tôi”, ông Jing đã bị sốc và nói với cha của bạn mình rằng, “Chú ơi, xin hãy ngồi xuống.” Ông đã giúp người đàn ông lớn tuổi ngồi vào chỗ ngồi của mình, rót cho ông một ly rượu vang, và trân trọng nói: “Chú ơi, xin hãy tha thứ cho sự thô lỗ của cháu.”
Sau đó ông quay sang nói với ông Wang rằng, “Kể từ nay chúng ta sẽ không còn là bạn nữa vì anh không tôn trọng người thân lớn tuổi của mình”. Nói xong ông bước ra khỏi cửa.
Ông Jing đã được dạy từ khi còn nhỏ rằng phải tôn trọng những người lớn tuổi và thầy dạy mình, trong khi đó ông Wang không bao giờ học những điều này một cách nghiêm túc. Mặc dù lớn lên cùng nhau, cả hai đã phát triển các tính cách khác nhau.
Khấu Chuẩn nhận được một bài học từ bên kia thế giới
Vậy điều gì làm cho một người trở nên giống ông Jing thay vì ông Wang? Câu trả lời nằm ở khổ thơ tiếp theo của “Tam Tự Kinh”:
“Cẩu bất giáo, Tính nãi thiên,
Giáo chi đạo, Quý dĩ chuyên.”
Bản chất tốt bẩm sinh của một người được duy trì thông qua việc dạy dỗ và định hướng trong suốt cuộc đời. Tuy nhiên, nếu không có sự uốn nắn, con người sẽ đánh mất đi bản chất tốt đẹp của mình.
Câu chuyện về Khấu Chuẩn, một tể tướng sống dưới triều đại Bắc Tống của Trung Quốc là một ví dụ.
Khấu Chuẩn sinh ra trong một gia đình trí thức. Tuy nhiên, cha ông qua đời khi còn nhỏ nên ông được mẹ nuôi dưỡng. Mẹ ông làm nghề dệt vải để trang trải cuộc sống.
Mặc dù nghèo khổ, mẹ của Khấu Chuẩn đã dạy dỗ và đôn đúc ông làm việc chăm chỉ để một ngày nào đó ông có thể đóng góp lớn cho xã hội.
Khấu Chuẩn tỏ ra cực kỳ thông minh, và năm 18 tuổi, ông đã vượt qua các kỳ thi với kết quả xuất sắc. Do đó, ông là một trong số ít người được vua chọn để làm quan.
Mẹ của ông đã nghe được tin tốt lành này nhưng vào thời điểm đó bà bị bệnh nặng. Trong lúc hấp hối bà đã đưa cho một người hầu trung tín bức tranh mình vẽ và dặn rằng.
“Khấu Chuẩn một ngày nào đó sẽ trở thành quan. Nếu tính cách của Khấu Chuẩn trở nên xấu đi, xin vui lòng đưa cho con tôi bức tranh này.”
Tu sửa tính cách khoa trương
Khấu Chuẩn cuối cùng đã trở thành tể tướng, nhưng danh tiếng và cuộc sống xa hoa bắt đầu ảnh hưởng tới con người ông. Để thể hiện sự giàu có và địa vị của mình, ông quyết định tổ chức một lễ kỷ niệm sinh nhật (lễ sinh thần) hoang phí, với những màn tiệc tùng và múa hát. Lúc này người hầu cận thấy rằng đã đến lúc đưa cho ông Khấu bức tranh của mẹ mình. Ông Khấu nhận ra đó là một bức tranh của chính mình đang đọc một cuốn sách dưới đèn dầu, và mẹ ông ngồi dệt vải bên cạnh.
Trong tranh mẹ ông còn viết rằng:
Nhìn con chịu đựng khó khăn khi học dưới ánh sáng mờ,
Mẹ hy vọng con sẽ trở thành một người tốt và đem lại lợi ích cho nhiều người khác trong tương lai.
Người mẹ tận tụy của con đã dạy con đức tính tiết kiệm,
Khi trở nên giàu có, đừng bao giờ quên những người nghèo, như chúng ta đã từng.
Đọc những lời của mẹ, Khấu Chuẩn bật khóc. Rõ ràng là ông đã không sống như bà kỳ vọng, cuối cùng ông đã hủy bữa tiệc.
Lời nhắc nhở từ mẹ của Khấu Chuẩn bên kia thế giới đã cứu ông thoát khỏi vòng xoáy của lòng tham và tham nhũng. Từ đó trở đi, Khấu Chuẩn sống thanh đạm, đối xử với người khác một cách hào phóng, làm việc một cách liêm chính và đạo đức. Cuối cùng, ông trở thành một trong những tể tướng nổi tiếng và được yêu thích nhất của nhà Tống.
Câu chuyện này không chỉ nói lên rằng sự dạy dỗ và định hướng là cần thiết để nuôi dưỡng tính cách của một người, mà còn mang một thông điệp sâu sắc hơn: Vì mọi người sinh ra đều mang bản chất tốt, ngay cả những người đã đi lạc lối cũng có thể tìm lại bản chất tốt đẹp của họ và quay trở về với bản nguyên chân chính. Miễn là họ nhận ra sai lầm của mình và quyết tâm thay đổi, không bao giờ là quá muộn.
Daniel TengThu Dung biên dịch
Tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
