Bà Janet Yellen đến Trung Quốc dự các cuộc họp kinh tế nhiều thách thức
Người đứng đầu Bộ Ngân khố đã không loại trừ khả năng chính phủ Tổng thống Biden sẽ áp đặt thuế quan hoặc các rào cản thương mại khác đối với Trung Quốc.
Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen đã đến Trung Quốc trong chuyến thăm sáu ngày, một chuyến đi mà bà nói là cần thiết để “thúc đẩy lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ quốc.”
Hôm 04/04, bà Yellen đã hạ cánh xuống trung tâm xuất cảng Quảng Châu ở miền nam Trung Quốc. Trước khi đến, bà đã đăng trên nền tảng mạng xã hội X để giải thích mục tiêu chuyến đi của mình.
Bà viết: “Trong thời gian ở Trung Quốc, tôi sẽ tập trung vào việc thúc đẩy mối quan hệ kinh tế lành mạnh mang lại một sân chơi bình đẳng cho người đi làm và doanh nghiệp Mỹ quốc, và tăng cường hợp tác trong các thách thức chung như tài chính bất hợp pháp và biến đổi khí hậu.”
Bộ Ngân khố cho biết chuyến đi của bà, lần thứ hai trong vòng chưa đầy một năm, nhằm mục đích gây sức ép với những người đồng cấp Trung Quốc về những lo ngại của Hoa Thịnh Đốn về “các hoạt động thương mại không công bằng” và “tình trạng dư thừa công suất công nghiệp” của chính quyền này, vốn gây ra mối đe dọa cho các nền kinh tế trên toàn thế giới.
Bà không loại trừ khả năng chính phủ Tổng thống Biden sẽ áp đặt thuế quan hoặc các rào cản thương mại khác đối với Trung Quốc để bảo vệ các ngành năng lượng xanh của Hoa Kỳ vốn bị ảnh hưởng tiêu cực bởi tình trạng sản xuất quá mức của Trung Quốc.
Theo lịch trình do bộ của bà công bố, bà Yellen sẽ bắt đầu sứ mệnh của mình bằng cuộc gặp với ông Vương Vĩ Trung (Wang Weizhong), tỉnh trưởng Quảng Đông, và Phó Thủ tướng Hà Lập Phong (He Lifeng), người giám sát các hệ thống kinh tế và tài chính của Trung Quốc, vào ngày 05/04. Bà sẽ có thêm các cuộc đàm phán với cựu phó thủ tướng Lưu Hạc, người từ chức lãnh đạo của Trung Quốc từ năm ngoái nhưng được cho là vẫn có ảnh hưởng đến việc hoạch định chính sách.
Trung Quốc đang tìm cách thúc đẩy nền kinh tế đang chậm lại của họ bằng cách bơm thêm tiền vào các lĩnh vực sản xuất tại thời điểm mà nhu cầu trong nước yếu. Các nền kinh tế Tây phương trở nên ngày càng cảnh giác trước làn sóng sản phẩm giá rẻ do Trung Quốc sản xuất đang được bán phá giá trên thị trường quốc tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực năng lượng sạch như tấm pin mặt trời và pin xe điện (EV).
Liên minh Âu Châu đang tiến gần hơn tới việc áp thuế đối với xe điện chạy bằng pin từ Trung Quốc. Trong một tài liệu công bố hồi tháng Ba, Ủy ban Âu Châu, cơ quan điều hành của EU, cho biết họ đã tìm thấy “đầy đủ bằng chứng” cho thấy chính quyền Trung Quốc trợ cấp cho ngành công nghiệp xe điện của họ. Cơ quan này cũng phát hiện một lượng rất lớn xe hơi điện nhập cảng từ Trung Quốc trong một khoảng thời gian tương đối ngắn, nói rằng so với một năm trước đó, lượng nhập cảng đã tăng 14% kể từ khi cơ quan này mở cuộc điều tra hồi tháng 10/2023.
Tại Hoa Kỳ, Bộ Thương mại cũng mở một cuộc điều tra về “xe hơi thông minh” của Trung Quốc, với lý do lo ngại về bảo mật dữ liệu. Các nhà lập pháp đã kêu gọi chính phủ Tổng thống Biden tăng thuế đối với xe điện có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nhưng các nhóm ngành lo ngại rằng chỉ thuế xe hơi sẽ không đủ để giải quyết vấn đề này, vì các nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc đang thành lập các nhà máy lắp ráp ở nước thứ ba, chẳng hạn như Mexico.
Có những dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sẽ không đáp lại những lo ngại của bà Yellen. Tờ báo nhà nước Trung Quốc Thời báo Hoàn Cầu (Global Times) gọi những lo ngại của Hoa Kỳ về tình trạng dư thừa công suất là “đi lạc khỏi thực tiễn” và là “một chiến dịch có mục đích xấu nhằm bôi nhọ Trung Quốc,” trong một bài báo đăng hôm 03/04 dẫn lời một nhà nghiên cứu Trung Quốc.
Mối liên hệ với Trung Quốc
Chuyến đi của bà Yellen là sự khởi đầu cho một vòng hợp tác ngoại giao khác của chính phủ Tổng thống Biden với chế độ cộng sản Trung Quốc trước cuộc tổng tuyển cử của Hoa Kỳ vào tháng Mười Một.
Hôm 02/04, Tổng thống Joe Biden đã nói chuyện với nhà lãnh đạo chính quyền Trung Quốc Tập Cận Bình qua điện thoại, cuộc trò chuyện đầu tiên của hai ông kể từ lần gặp mặt trực tiếp ở San Francisco hồi tháng 11/2023.
Một quan chức chính phủ cấp cao nói với các phóng viên trước cuộc điện đàm rằng ngoài chuyến thăm của bà Yellen, Ngoại trưởng Antony Blinken, người đã đến thăm Bắc Kinh hồi tháng 07/2023, sẽ trở lại Trung Quốc trong “những tuần tới.” Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin dự kiến sẽ “sớm” có lần tiếp xúc đầu tiên với tân Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.
Ông Shen Yu-chung, một giáo sư chính trị tại Đại học Tunghai của Đài Loan, cho biết hành động gần đây của Hoa Thịnh Đốn ngụ ý chính phủ Tổng thống Biden đang tìm cách hạn chế rủi ro trong khi tránh cắt đứt mọi mối quan hệ với Trung Quốc cộng sản.
Ông Shen cảnh báo rằng mối quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc có thể chỉ trở nên cạnh tranh hơn, đặc biệt là trong ngành công nghiệp quốc phòng và các lĩnh vực liên quan đến công nghệ tiên tiến, trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.