Thủ tướng Armenia tuyên bố rời khỏi liên minh quân sự do Nga dẫn đầu
Hôm thứ Tư (12/06), Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan lần đầu tiên tuyên bố trước Quốc hội rằng Armenia sẽ rời khỏi Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), một liên minh quân sự do Nga đứng đầu.
Theo đưa tin, ông Pashinyan đã trả lời câu hỏi của phe đối lập vào ngày hôm đó rằng, “Chúng tôi sẽ quyết định thời điểm rời khỏi… chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc rời đi.” Tuy nhiên, ông không đưa ra ngày cụ thể.
Ông Pashinyan đã tạm ngừng các hoạt động giao thiệp với CSTO kể từ cuối năm ngoái do Armenia không nhận được sự trợ giúp quân sự từ tổ chức này trong cuộc xung đột với quốc gia láng giềng Azerbaijan. Ông Pashinyan cho biết, “Sự thật đã chứng minh rằng các thành viên của CSTO đã không thực hiện nghĩa vụ của mình theo hiệp ước, hơn nữa còn cùng với Azerbaijan tiến hành cuộc chiến chống lại chúng tôi.”
Armenia và Azerbaijan đã có xung đột lâu dài về vấn đề lãnh thổ tại khu vực tranh chấp chủ quyền Nagorno-Karabakh. Trên phương diện quốc tế, khu vực này thường được xem như một phần của Azerbaijan, nhưng dân cư ở đây chủ yếu là người dân tộc Armenia.
Tháng 09/2023, Azerbaijan đã dùng vũ lực để giành lại phần lãnh thổ này. Hành động quân sự của Azerbaijan đã khiến hơn 100 ngàn người dân tộc Armenia phải chạy trốn khỏi khu vực này để đến Armenia vì lo ngại bị thanh trừng sắc tộc.
Armenia đã yêu cầu CSTO viện trợ quân sự nhưng không nhận được đáp ứng. Mặc dù Nga là bên hòa giải quan trọng trong khu vực này, và đã khai triển lực lượng gìn giữ hòa bình ở Armenia. Tuy nhiên, [lúc đó] Nga vẫn đang còn bị sa lầy trong cuộc chiến với Ukraine.
Ông Pashinyan sau đó đã đưa ra một loạt tuyên bố bày tỏ sự không hài lòng của ông với CSTO và Nga, đồng thời cho rằng an ninh quốc gia của Armenia không thể phụ thuộc vào Moscow nữa.
Ông Pashinyan đang cố gắng thiết lập mối bang giao chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ và Liên minh Âu Châu. Tháng 09/2023, Armenia và Hoa Kỳ đã tổ chức cuộc tập trận quân sự chung. Hành động này đã khiến Moscow không hài lòng.
Tháng 02/2024, trong một cuộc phỏng vấn với Đài phát thanh quốc tế Pháp (RFI) ông Pashinyan đã cho biết, Armenia không còn có thể dựa vào Nga với tư cách là đối tác quốc phòng và quân sự chính do Moscow liên tục làm họ thất vọng. Do đó, Armenia bắt buộc phải cân nhắc việc thiết lập mối bang giao chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ và Pháp.
Tháng 03/2024, ông Pashinyan tuyên bố rằng, Armenia sẽ rút khỏi CSTO, trừ khi tổ chức này có thể trình bày chi tiết một cách thỏa đáng về cách thức thực hiện cam kết bảo vệ an ninh của các quốc gia thành viên.
Về vấn đề này, Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ bị bất ngờ trước cách nhà lãnh đạo chính trị Armenia đưa ra những tuyên bố công khai về CSTO, và cho rằng sẽ tốt hơn nếu đưa ra tuyên bố đó trong phạm vi nội bộ của tổ chức này.
