Người mua nhà Trung Quốc biểu tình trên toàn quốc
Với việc tiến độ xây dựng nhà ở rơi vào bế tắc và không có mốc thời gian bàn giao rõ ràng, các chủ nhà tại Trung Quốc đã bị rơi vào bẫy vay mua nhà mà có thể kéo dài hàng thập niên.
Trong bối cảnh khủng hoảng ngành địa ốc, các nhà phát triển Trung Quốc đã đình chỉ việc xây dựng các tòa nhà chung cư, gây ra làn sóng tẩy chay rộng rãi đối với việc vay mua nhà của người mua nhà ở một số tỉnh và thành phố trên khắp Trung Quốc trong những tuần gần đây.
Những gia chủ này đã tổ chức các cuộc biểu tình tại các công trường xây dựng và văn phòng chính quyền địa phương, yêu cầu hoàn thiện những ngôi nhà ở hình thành trong tương lai mà họ đã đặt cọc trước và bắt đầu thanh toán các khoản vay thế chấp mua nhà.
Những cuộc biểu tình này lan rộng khắp nhiều tỉnh và thành phố của Trung Quốc, bao gồm Thượng Hải, Tứ Xuyên, Hà Nam và Sơn Đông, đồng thời được cho là đã vấp phải sự đối kháng và bạo lực từ chính quyền địa phương.
Các cuộc biểu tình
Hôm 10/10, chính quyền thị trấn Nam Đại Viên Hương (Nandayuan), thành phố Bảo Định, tỉnh Hà Bắc, đã thông báo rằng một người dân địa phương tên Đào Mỗ Mỗ (Tao Moumou), người đã mua một căn hộ trong khu nhà ở cộng đồng có tên Tú Lan Dụ Phong Hoa Viên (XiuLan Yufeng Garden), đã bị áp đặt “các biện pháp cưỡng chế hình sự” vì “tổ chức và kích động các chủ nhà” tham gia biểu tình đòi quyền lợi ở Bắc Kinh. Thông báo chính thức này cho biết thêm rằng 15 cá nhân khác cũng đã bị trừng phạt.
Tú Lan Dụ Phong Hoa Viên là tài sản của Công ty địa ốc Tú Lan-Hà Bắc (Hebei Xiulan Real Estate), một công ty có danh mục tài sản địa ốc lớn nhất trong khu vực. Công ty này cũng giữ vị trí đứng đầu về số lượng các tòa nhà chưa hoàn thiện cao nhất ở thành phố Bảo Định.
Chủ đầu tư, Tập đoàn Kiến Bang-Sơn Đông (Shandong Janbon Holding Group), đã hứa hẹn sẽ hoàn thành việc xây dựng và bàn giao các căn hộ cho người mua vào ngày 31/12 năm nay. Tuy nhiên, việc xây dựng vẫn bị đình chỉ kể từ tháng 09/2019, khiến người mua nhà phải đến Bắc Kinh nộp đơn khiếu nại.
Hôm 08/10, hơn 200 người mua nhà của dự án Thành phố Quốc tế Trung Tân (Zhongxin International City) đang bị tạm dừng ở Tế Nam, tỉnh Sơn Đông, đã biểu tình tại một trung tâm mua sắm do cùng một công ty, Tập đoàn Kiến Bang-Sơn Đông, phát triển, dẫn đến xung đột với công an.
Theo truyền thông Trung Quốc, một người mua nhà cho biết ban đầu tòa nhà được dự kiến hoàn thành vào ngày 30/09 nhưng đã bị hoãn lại, ảnh hưởng đến hơn 1,000 người mua nhà.
Trước đó vào sáng ngày 07/10, khoảng 200 chủ sở hữu nhà của khu phát triển Khang Kiều Na Vân Khê (Kangqiao Nayunxi) Giai đoạn II bị đình chỉ ở thành phố Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam, đã tổ chức biểu tình. Tin tức cho biết chính quyền địa phương đã bắt giữ họ vào ngày hôm đó, nhưng vẫn chưa xác định được tung tích và tình trạng của họ.
Theo truyền thông Trung Quốc, cũng trong ngày 07/10, một số lượng đáng kể các chủ nhà từ khu chung cư xây dang dở Huyền Hoa Hải (Flower Sea Forest) ở địa cấp thị Đạt Châu, tỉnh Tứ Xuyên, đã tập trung tại lối vào tòa nhà chính quyền địa phương để biểu tình phản đối và đã bị công an phản ứng bằng bạo lực, khiến một số người biểu tình bị bắt giữ.
Cư dân Vương Cường (Wang Qiang), người chọn sử dụng bí danh vì lý do an toàn, nói với The Epoch Times rằng ông nghe người dân địa phương kể rằng cuộc đối đầu đã rất căng thẳng vào ngày hôm đó.
Hồi tháng Năm, các gia chủ đã phàn nàn trên trang web “Vấn Đáp” của chính quyền địa phương (Tứ Xuyên), và Cục Nhà ở và Phát triển Đô thị-Nông thôn địa cấp thị Đạt Châu đã hồi đáp bên dưới bài đăng, nói rằng họ rất xem trọng vấn đề này.
The Epoch Times đã liên hệ với ban quản lý dự án Huyền Hoa Hải để yêu cầu bình luận nhưng không nhận được phúc đáp.
Sự suy giảm tín nhiệm
Ông Vương, một người dân địa phương, đã mua một căn hộ ở Huyền Hoa Hải vào năm ngoái. Ông nói với The Epoch Times rằng ông bị hoa mắt vì ưu đãi khuyến mại “mua một tặng một” nên ông đã quyết định ký hợp đồng trong vòng hai giờ. Nhưng ông không ngờ được rằng việc xây dựng căn nhà lại dừng lại.
Ông Vương cảnh báo không nên mua nhà ở hình thành trong tương lai ở Trung Quốc, và nhấn mạnh rằng: “Ngày hôm trước, quý vị có thể thấy việc xây dựng vẫn đang diễn ra. Nhưng ngày hôm sau, việc xây dựng có thể bị đình trệ.”
Anh Khương Hạo (Jiang Hao, bí danh), người sở hữu một căn hộ tại Vạn Đạt Ngự Phủ Thế Gia (Wanda Royal House) ở quận Tĩnh Hải, Thiên Tân, đã chi hơn 2 triệu nhân dân tệ (270 triệu USD) để mua địa sản này với sự giúp đỡ của cha mẹ. Tuy nhiên, khu chung cư này mới thi công được một nửa và anh rất tức giận với chủ đầu tư.
Anh nói với ấn bản Hoa Ngữ của The Epoch Times rằng việc hoàn thiện ngôi nhà sẽ cho phép anh thu lại một phần khoản đầu tư của mình thay vì phải gánh khoản nợ 30 năm và cuối cùng chẳng có gì.
Anh Khương cho biết anh đã mất niềm tin vào ngành địa ốc và cho rằng chính sách mua bán nhà ở hình thành trong tương lai đã tạo ra tình trạng này.
Anh bày tỏ mong muốn giá nhà trở nên phải chăng hơn để những người dân thường như anh không trở thành nạn nhân của những mánh lới lừa đảo như thế này để rồi mất trắng số tiền tiết kiệm cả đời.
Những căn biệt thự sang trọng đang xây dang dở ở Thượng Hải
Vào đêm trước ngày 08/10, khoảng 20–30 chủ sở hữu nhà của khu phát triển Tân Giang Nhất Phẩm Uyển (Binjiang Yipin Yuan) ở quận Phố Đông của Thượng Hải đã tham gia một cuộc biểu tình bên trong tòa nhà, yêu cầu chủ đầu tư bảo đảm cho việc hoàn thiện tòa nhà. Họ cũng sử dụng đèn nhấp nháy để thu hút sự chú ý của công chúng.
Theo một người biểu tình tên Lưu Ngọc (Liu Yu, bí danh), cuộc biểu tình đã kết thúc khi công an đến hiện trường và bắt giữ năm người biểu tình. Bà Lưu đề cập rằng những người biểu tình đã có thể vào được bên trong tòa nhà vì họ đã thông báo cho nhau về sự kiện này qua truyền miệng nhằm tránh sự giám sát của công an trên điện thoại và mạng xã hội.
Bà Lưu, cũng là một người mua nhà, nói với The Epoch Times: “Công an luôn biết về các cuộc biểu tình của chúng tôi; họ theo dõi nhóm WeChat của chúng tôi, đến các địa điểm này trước cả chúng tôi và thường đông hơn chúng tôi.”
Cô nói thêm: “Các chủ sở hữu nhà ngại thảo luận các vấn đề này trong nhóm WeChat.”
Bà Lưu đã mua một căn nhà ở hình thành trong tương lai trị giá 20 triệu nhân dân tệ (khoảng 2 triệu USD) tại khu phát triển Tân Giang Nhất Phẩm Uyển, với khoản trả trước từ tiền tiết kiệm của cô và cha mẹ, cộng với khoản vay ngân hàng 1.5 triệu nhân dân tệ (khoảng 200,000 USD).
Tân Giang Nhất Phẩm Uyển, một khu địa ốc cao cấp trước đây có tên gọi là Khu căn hộ dịch vụ Higashi Sakura, là khu căn hộ thuộc sở hữu tư nhân được công ty địa ốc Higashi Sakura Real Estate thuộc Tập đoàn Công nghiệp Matsushita của Nhật Bản phát triển và xây dựng vào năm 1995, sau đó được công ty địa ốc Shanghai Chengli Real Estate mua lại vào năm 2016 với giá hơn 3 tỷ nhân dân tệ (410 triệu USD).
Tọa lạc trên sông Hoàng Phố nhộn nhịp, dự án này đã cho ra mắt trên thị trường gần 200 căn hộ, với tổng trị giá của căn nhỏ nhất 131 mét vuông là gần 15 triệu nhân dân tệ (khoảng 2.05 triệu USD), cũng như một căn hộ thông hai tầng rộng 500 mét vuông với tổng giá trị là 60 triệu nhân dân tệ (khoảng 8.22 triệu USD).
Năm 2020, công ty quốc doanh China Cinda Asset đã tham gia dự án với tư cách là cổ đông lớn nhất, đóng góp gần 2 tỷ nhân dân tệ (khoảng 274 triệu USD) và nắm giữ 70% cổ phần của công ty [Shanghai Chengli Real Estate]. Công ty TNHH Xây dựng số 7 Thượng Hải là tổng thầu thực hiện dự án.
Tuy nhiên, các vấn đề liên quan đến gián đoạn dòng vốn đã khiến cổ đông chính, China Cinda Asset, từ chối thanh toán cho dự án qua việc mua các căn hộ, dẫn đến nợ đọng 70 triệu nhân dân tệ (khoảng 9 triệu USD), khiến dự án gần như bị dừng hoàn toàn.
Ngày hoàn công ban đầu của dự án, dự kiến vào ngày 12/03/2022 (Tòa A) và ngày 10/12/2022 (Tòa B), đã bị lùi lại khoảng một năm, và chưa có ngày hoàn thiện chính thức.
Các chủ sở hữu nhà đã không ngờ một dự án biệt thự được doanh nghiệp nhà nước hậu thuẫn lại gặp phải những khó khăn như vậy. Phản ứng trước sự việc này, họ đã tổ chức các cuộc biểu tình kéo dài, và vào tháng Tám năm nay, họ đã đưa ra một tuyên bố chung rằng sẽ tạm ngưng thanh toán khoản vay thế chấp mua nhà.
Sau nhiều cuộc biểu tình, trong đó bao gồm cả việc chặn xe của lãnh đạo quận và nộp đơn khiếu nại chính thức, chính quyền địa phương đã đồng ý thành lập một trương mục giám sát. Điều này sẽ cho phép các chủ sở hữu nhà đóng góp kinh phí để tiếp tục xây dựng. Tuy nhiên, bà Lưu cho biết quá trình này rất phức tạp và cần có sự chấp thuận của China Cinda Asset.
Bà Lưu bày tỏ sự thất vọng của mình, nói rằng, “Việc bảo vệ quyền lợi của chúng tôi là một quá trình đầy thách thức khi các cơ quan chính phủ liên tục đẩy trách nhiệm cho nhau.”
Bà giải thích: “Chúng tôi, với tư cách là chủ sở hữu nhà, đã phải sử dụng tiền của mình để tự cứu lấy bản thân. … China Cinda Asset ban đầu ký hợp đồng, cho phép giải ngân vốn, nhưng họ lại kéo dài việc trả lời [các khiếu nại của chủ sở hữu nhà]. Cho đến nay, họ chỉ liên lạc với ba gia đình, mà việc đó đã mất hơn một tháng.”
Bà Lưu đã mua một căn nhà ở Thượng Hải cho cha mẹ cao tuổi của mình do nơi này gần hai bệnh viện, điều này rất lý tưởng cho họ. Tuy nhiên, hiện tại bà không chắc liệu cha mẹ đã ngoài 80 tuổi của mình có cơ hội sống ở ngôi nhà mới hay không.
Bà cho biết: “Tôi đang trả khoản vay hàng tháng từ 70,000 nhân dân tệ đến 80,000 nhân dân tệ [khoảng 9,000 đến 10,000 USD].”
“Hiện tại, điều kiện kinh tế thật đáng lo ngại. Nỗi sợ lớn nhất của tôi đó là mất việc.”
Doanh số lẹt đẹt
Năm nay, từ ngày 29/09 đến ngày 06/10 là kỳ nghỉ lễ ở Trung Quốc đại lục. Tháng Chín, tháng Mười hàng năm từng là mùa cao điểm của thị trường địa ốc, được mệnh danh là “Tháng Chín Vàng, Tháng Mười Bạc.”
Theo một báo cáo do Viện Nghiên cứu Chỉ số Trung Quốc công bố vào hôm 07/10, số lượng nhà mới được bán ra ở các thành phố lớn trên cả nước đã giảm 17% so với cùng thời kỳ năm ngoái trong kỳ nghỉ lễ kéo dài tám ngày. Số lượng nhà bán ra cũng giảm 24% so với cùng thời kỳ năm 2019, trước đại dịch COVID-19. Những số liệu này cho thấy rằng niềm tin chung của thị trường vẫn chưa hồi phục hoàn toàn.
Nhà kinh tế sinh sống tại Hoa Kỳ Lý Hằng Thanh (Li Hengqing) tin rằng doanh số bán nhà từng tăng vọt thì nay đã suy yếu do sự suy thoái chung của thị trường địa ốc ở Trung Quốc.
Mặc dù các chương trình khuyến mại bán nhà được tăng cường trên khắp các thành phố trong kỳ nghỉ lễ kéo dài, nhưng kết quả chung lại đáng thất vọng.
Chính quyền tỉnh Hắc Long Giang mới đây đã tổ chức cho 13 công ty địa ốc tham dự sự kiện khuyến mại ở Nam Kinh để bán 21 dự án địa ốc và gần 5,000 căn hộ. Tuy nhiên, doanh số bán hàng tại sự kiện khuyến mại này lại bằng không.
Ông Lý nói: “Thị trường địa ốc Trung Quốc có đặc điểm là ‘cung vượt cầu’; nên việc giảm giá là xu hướng tất yếu. Lúc này, ai mua nhà sẽ thua lỗ.”
Tuệ Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times