Hoa Kỳ áp thuế đối với các công ty quang năng lách thuế cho hàng Trung Quốc
Hôm 18/08, Hoa Kỳ đã áp thuế quan đối với năm công ty sản xuất tấm pin quang năng vì đã lách thuế quan của Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp đối với hàng hóa do Trung Quốc sản xuất mà sản phẩm được hoàn thiện tại các quốc gia khác ở Đông Nam Á.
Trong một cuộc điều tra bắt đầu hồi tháng 03/2022, Bộ Thương mại đã kiểm tra tám công ty hoạt động tại Cambodia, Malaysia, Thái Lan, và Việt Nam — bốn quốc gia cùng cung cấp khoảng ba phần tư số module quang năng nhập cảng vào Hoa Kỳ.
Trong số tám công ty này, Bộ Thương mại đã phát hiện có năm công ty trốn thuế là: BYD Hong Kong, New East Solar, Canadian Solar, Trina Solar, và Vina Solar. Các quan chức Thương mại cho biết những công ty này chỉ thực hiện khâu xử lý nhỏ để hoàn thiện các sản phẩm quang năng của họ trước khi đưa vào thị trường Hoa Kỳ.
Những phát hiện này phần lớn phù hợp với một phát hiện sơ bộ mà cơ quan này đưa ra hồi tháng 12/2022, trong đó đã đánh dấu bốn nhà sản xuất quang năng vi phạm luật thuế quan. Công ty thứ năm, New East Solar có trụ sở tại Cambodia, đã được thêm vào danh sách hôm thứ Sáu (18/08) sau khi công ty từ chối hợp tác với cơ quan chức năng kiểm toán tại chỗ các hoạt động của mình.
Mặc dù quyết định này vấp phải sự phản đối từ những bên mua tấm pin quang năng vốn dựa vào các sản phẩm nhập cảng giá rẻ để cắt giảm chi phí dự án, nhưng đây là tin vui cho các nhà sản xuất quang năng nhỏ của Hoa Kỳ, vốn đã phải chật vật để cạnh tranh giá cả với hàng hóa Trung Quốc trong nhiều năm.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Trung Quốc đã là một thế lực thống trị trong sản xuất tấm pin quang năng, cung cấp 97% thị phần thế giới về tấm pin quang năng. Trong tất cả các quốc gia sản xuất tấm pin phong năng, thị phần toàn cầu của nước này chiếm hơn 80%.
Theo phán quyết nêu trên, tất cả các nhà sản xuất quang năng từ bốn quốc gia đó sẽ phải đối mặt với mức thuế mới trừ phi họ xác nhận rằng họ không lách thuế. Yêu cầu chứng nhận là không cần thiết đối với pin quang năng được sản xuất tại các quốc gia đó nhưng được lắp ráp tại một quốc gia khác thành các module hoặc các sản phẩm khác trước khi đến Hoa Kỳ.
Các mức thuế mới sẽ có hiệu lực kể từ tháng 06/2024, khi một quyền miễn trừ hai năm của Tổng thống Joe Biden sắp hết hạn.
Các quan chức thương mại Hoa Kỳ đã bắt đầu cuộc điều tra này sau khi có một khiếu nại từ nhà sản xuất quang năng Auxin Solar có trụ sở tại San Jose. Thuế chống bán phá giá đã được áp dụng trong một thập niên đối với hàng hóa quang năng do Trung Quốc sản xuất sau khi một cuộc điều tra của Bộ Thương mại phát hiện các công ty Trung Quốc nhận trợ cấp của chính quyền để giữ giá ở mức thấp giả tạo.
Quốc hội đã tìm cách đảo ngược việc đình chỉ thuế quan tạm thời của Tổng thống Biden thông qua một nghị quyết chung về việc không phê chuẩn đã nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng. Hồi tháng Năm, Tổng thống đã phủ quyết nghị quyết này, lập luận rằng việc đình chỉ thuế quan là một phần của chiến lược đa hướng nhằm kích thích ngành quang năng nội địa, bao gồm cả các nhà máy sản xuất tấm pin quang năng mới.
Những mối lo ngại
Sự thống trị của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng tấm pin quang năng cũng gây ra những lo ngại khác.
Một nhóm nghiên cứu bất vụ lợi cho biết trong một báo cáo hồi tháng Bảy rằng các tấm pin quang năng do Trung Quốc sản xuất tạo ra lượng phát thải carbon gấp ba lần trong quá trình sản xuất.
Bằng cách tìm nguồn cung ứng các sản phẩm quang năng từ Trung Quốc, các công ty quang năng trên thế giới cũng tăng khả năng tiếp xúc với các hành vi vi phạm nhân quyền. Một nhà cung cấp chính về polysilicon, vật liệu được sử dụng trong sản xuất các tấm pin quang năng, là Tân Cương, khu vực nổi tiếng với việc giam giữ hàng loạt người Hồi Giáo Duy Ngô Nhĩ và các vấn đề lao động cưỡng bức.
Theo Đạo luật Phòng chống Lao động Cưỡng bức Duy Ngô Nhĩ, có hiệu lực hồi tháng 06/2022, tính đến tháng Một, Cục Quan thuế và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ đã xác định được 2,692 lô hàng có khả năng có nguồn gốc từ lao động nô lệ. Các lô hàng này có giá trị ước tính hơn 800 triệu USD.
Một báo cáo tháng Tám của Đại học Sheffield Hallam từ nước Anh đã đánh giá 10 nhà sản xuất quang năng, bao gồm 5 thương hiệu hàng đầu trên thế giới, và hầu hết trong số họ có nguy cơ tiếp xúc “cao” hoặc “rất cao” với nguyên liệu đầu vào từ Tân Cương.
“Đôi khi không thể xác định liệu các dòng sản phẩm chuyên dụng này có thực sự không có nguồn nguyên liệu đầu vào từ XUAR (Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương) hay không vì các công ty không tiết lộ đầy đủ thông tin về chuỗi cung ứng,” báo cáo cho biết. “Mặc dù có áp lực đáng kể trên toàn cầu về việc tăng tính minh bạch, nhưng thông tin liên quan đến nguồn cung ứng của ngành quang năng đang trở nên kém minh bạch hơn theo thời gian, cản trở khả năng tìm nguồn cung ứng có đạo đức của thế giới.”
Phế thải từ tấm pin quang năng cũng đã trở thành một vấn đề lớn ở Trung Quốc khi quốc gia này tăng cường khả năng sản xuất quang năng mà không duy trì các tiêu chuẩn công nghệ phù hợp.
Các tấm quang điện có tuổi thọ khoảng 25 đến 30, và nhiều dự án của Trung Quốc đã có dấu hiệu hao mòn đáng kể.
Tịnh Nhi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times