Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Có phải Hoa Thịnh Đốn đang say ngủ trên vô lăng trong vấn đề vị thế đồng USD?
Hoa Kỳ dường như không đặc biệt quan tâm đến vị thế toàn cầu của đồng USD.
Trong bối cảnh toàn cầu đang có sự dịch chuyển trăm năm có một khỏi đồng USD (về lý thuyết) và khỏi ảnh hưởng chính trị của Hoa Kỳ (trên thực tế), thì tâm lý ở Hoa Thịnh Đốn đang thiên về thái độ này nhiều hơn: “Hả cái gì cơ, tôi mà cũng phải lo lắng sao?”
Các kinh tế gia chính thống ở Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng đồng USD là không thể thay thế và thị trường toàn cầu không thể thay thế đồng USD như một phương tiện thanh toán thương mại. Điều đó chắc chắn là khó khăn, nhưng không phải là không thể.
Trước đây chúng ta đã thảo luận về việc này, rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với dầu của Nga có thể thúc đẩy việc tạo ra một quy chế dàn xếp thương mại toàn cầu mới do hàng hóa và vàng hậu thuẫn. Nhưng chúng ta đã đánh giá thấp nguyên nhân, bởi vì có nhiều vấn đề liên quan hơn là chỉ các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Đồng USD là một loại tiền tệ toàn cầu vì sự ổn định của nền kinh tế Hoa Kỳ, sự công bằng của hệ thống chính trị và tư pháp, sức mạnh của thị trường tài chính, uy tín tín dụng của ngân hàng trung ương Hoa Kỳ, và nguồn cung USD rất lớn bắt nguồn từ nhiều thập niên duy trì thương mại thâm hụt trong nửa sau của thế kỷ 20.
Nhưng khi nền kinh tế Hoa Kỳ chao đảo từ bờ vực khủng hoảng này (sự cố ngân hàng khu vực) sang bờ vực khủng hoảng khác (lạm phát đình trệ) và Tổng thống Joe Biden tiếp tục tỏ ra yếu thế về lãnh đạo chính trị, thì các quốc gia khác đang bắt đầu dự trù cho một trật tự bá chủ kinh tế toàn cầu mới mà không có Hoa Thịnh Đốn.
Các nền kinh tế và nhân chủng học đang thay đổi. Tổng dân số kết hợp của lục địa Âu Á, Nam Mỹ, và châu Phi cao gần gấp bốn lần so với Bắc Mỹ, Tây Âu, và Nhật Bản. Khối Âu Á, Nam Mỹ, và châu Phi đang công nghiệp hóa nhanh chóng. Theo Acorn Macro Consulting có trụ sở tại Vương quốc Anh, các quốc gia BRICS — Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, và Nam Phi — hiện đang là những nước đóng góp tổng sản phẩm quốc nội lớn nhất thế giới (31.5%), vượt qua các quốc gia G-7 (30.7%).
Tỷ trọng của đồng USD với tư cách là đồng tiền dự trữ toàn cầu đang giảm dần. Theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế, đồng USD đã được sử dụng trong 58.4% giao dịch tính đến cuối năm 2022, tỷ lệ thấp nhất kể từ năm 1994. Năm 1978, USD chiếm hơn 85% trong các giao dịch thương mại toàn cầu.
Hồi cuối tháng Ba, hai quốc gia giàu tài nguyên Trung Quốc và Brazil đã đạt được thỏa thuận thanh toán các giao dịch bằng đồng tiền riêng của họ, trong khi các giao dịch trước đó đều được thanh toán bằng USD. Trung Quốc có một thỏa thuận tiền tệ tương tự với Nga và một số quốc gia khác. Gần đây, Trung Quốc và Pháp đã tiến hành giao dịch thử nghiệm khí đốt tự nhiên thanh toán bằng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. Giao dịch này đã xảy ra sau những vụ dịch chuyển tiền tệ khác: Ấn Độ và Malaysia, chẳng hạn, gần đây đã bắt đầu sử dụng đồng rupee của Ấn Độ để thanh toán các giao dịch. Nhà xuất cảng dầu mỏ Saudi Arabia đã nói về mong muốn đa dạng hóa khỏi đồng USD, mặc dù họ chưa công bố bất kỳ kế hoạch nào.
Bộ trưởng Tài chính Indonesia Sri Mulyani Indrawati nói với Bloomberg News bên lề hội nghị G-20 hồi tháng 12/2022: “Nhiều quốc gia cảm thấy họ có thể thực hiện các giao dịch trực tiếp bằng đồng nội tệ của mình, điều mà tôi nghĩ là tốt cho thế giới khi có các loại tiền tệ và hệ thống thanh toán cân bằng hơn nhiều.”
Đây là những bước nhỏ. Và cuối cùng, việc thay thế một loại tiền tệ pháp định này bằng một loại tiền tệ pháp định khác (chẳng hạn như đồng nhân dân tệ) dường như không khả thi đến mức đó.
Ông George Magnus, cựu nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Đầu tư UBS và nhà hiện là kinh tế gia tại Đại học Oxford, đã viết trong một bài gần đây: “Ý tưởng rằng đồng nhân dân tệ có thể trở thành một loại tiền tệ được quốc tế hóa thực sự… là một câu chuyện thiếu thực chất. Điều đó chỉ có thể xảy ra nếu Trung Quốc cho phép phần còn lại của thế giới tích lũy các khoản nợ lớn bằng đồng nhân dân tệ.”
Để làm cho ý tưởng đó trở nên khả thi, Trung Quốc phải chịu thâm hụt vãng lai và cho phép dòng vốn tự do di chuyển ra ngoại quốc để bảo đảm cung cấp hợp lý lượng đồng nhân dân tệ sẵn có, mà cả hai điều này chính quyền Bắc Kinh đều sẽ không làm được. Một điểm trớ trêu khác là đồng nhân dân tệ được neo nhẹ với đồng USD, cho phép chính quyền Bắc Kinh điều chỉnh đồng tiền của mình để làm lợi cho nền kinh tế xuất cảng của họ.
Với toàn bộ các hoạt động cổ vũ của Trung Quốc, đồng nhân dân tệ chỉ được sử dụng trong hơn 2% thương mại toàn cầu.
Các phương pháp khác cũng có vấn đề. Bản thân mã kim có vấn đề của riêng mình. Một loại tiền tệ mới được tạo ra, được hỗ trợ bởi một rổ hàng hóa, có khả năng là giải pháp thay thế thú vị nhất, nhưng cũng khó xảy ra. Một giải pháp thay thế khác là đồng USD tham gia cùng một số loại tiền tệ toàn cầu khác trong một rổ để tạo ra một loại tiền tệ “trao đổi thương mại toàn cầu” mới.
Dù kết quả thế nào, thì việc giảm sử dụng đồng USD sẽ dẫn đến chi phí lãi vay cao hơn và nhu cầu toàn cầu thấp hơn đối với công khố phiếu Hoa Kỳ. Trong một khoảng thời gian đủ dài, thì điều này có nghĩa là chi tiêu của chính phủ Hoa Kỳ giảm, thuế cao hơn, và lạm phát cao hơn. Một đồng USD kém hiệu quả hơn cũng làm giảm khả năng trừng phạt và áp đặt khó khăn kinh tế của Mỹ đối với các quốc gia đối địch.
Wall Street dường như đang chuẩn bị cho một thay đổi trong ngắn hạn.
Ví dụ, ông Michael Hartnett, chiến lược gia trưởng về đầu tư của Bank of America, đã viết trong một ghi chú gửi cho khách hàng gần đây rằng “sự mất giá của đồng USD” hiện là một “chủ đề ưa thích mới.” Ông kể lại sự sụt giảm hai con số của đồng USD kể từ tháng Chín năm ngoái (2022), cùng với giá vàng giao ngay trên 2,000 USD/ounce và bitcoin tăng lên trên 30,000 USD là dấu hiệu cho thấy đồng USD sẽ sớm bước vào “thị trường giá xuống thứ tư trong 50 năm qua.”
UBS hồi cuối tháng Ba đã khuyến nghị các khách hàng của mình thêm vàng, một rổ tiền tệ của các thị trường mới nổi, và đồng AUD như một phương án dự phòng chống lại sự suy giảm tiềm năng của đồng USD.
Mặc dù khó có thể được thông qua, nhưng một diễn biến tích cực khác đối với vàng là “Dự luật Tiêu chuẩn Vàng” do Đảng Cộng Hòa giới thiệu gần đây nhằm tái neo tiền giấy của Cục Dự trữ Liên bang với vàng thỏi.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
