Bắc Kinh đáp trả: Trung Quốc điều tra chống bán phá giá nhựa nhập cảng từ EU, Mỹ, Nhật Bản, Đài Loan
Theo các chuyên gia, đây là một hành động trả đũa có tính toán của ĐCSTQ đối với phương Tây trong bối cảnh xung đột thương mại.
Hôm 19/05, Bộ Thương mại của Bắc Kinh thông báo, Trung Quốc đang mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm nhựa polyoxymethylene nhập cảng từ Liên minh Âu Châu (EU), Mỹ, Nhật Bản, và Đài Loan.
Hành động này diễn ra khi xung đột thương mại giữa Trung Quốc và phương Tây tiếp tục leo thang. Các nhà quan sát các vấn đề quốc tế cho rằng căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và phương Tây có thể phát triển thành một cuộc chiến thương mại toàn diện.
Bộ Thương mại tuyên bố rằng dựa trên yêu cầu điều tra chống bán phá giá do sáu công ty Trung Quốc thay mặt cho ngành công nghiệp chất đồng trùng hợp POM của nước này đệ trình, họ đã quyết định mở cuộc điều tra hôm 19/05. Bộ cho biết cuộc điều tra sẽ hoàn thành trước ngày 19/05/2025, nhưng có thể sẽ được gia hạn thêm 6 tháng nữa trong những tình huống đặc biệt.
Khoảng thời gian mà Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng cần điều tra bán phá giá là từ ngày 01/01/2023 đến ngày 03/12/2023. Bộ cũng sẽ điều tra mọi thiệt hại do hàng nhập cảng bị cáo buộc là bán phá giá đã gây ra đối với ngành này trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2021 đến ngày 31/12/2023.
Theo tuyên bố của Bộ Thương mại, chất đồng trùng hợp (copolymer) polyoxymethylene (POM) là một loại nhựa kỹ thuật nhiệt dẻo có thể thay thế một phần đồng, kẽm, thiếc, chì và các vật liệu kim loại khác. POM được sử dụng trong phụ tùng xe hơi, thiết bị điện tử, máy móc công nghiệp, hàng hóa thiết yếu hàng ngày, thiết bị thể thao, thiết bị y tế, phụ kiện đường ống, vật liệu xây dựng, và các sản phẩm khác.
Một ngày trước khi Bộ Thương mại Trung Quốc công bố cuộc điều tra bán phá giá, hôm 18/05, tài khoản mạng xã hội của CCTV, mạng lưới truyền hình nhà nước thuộc sở hữu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã đăng một lời cảnh báo, nói rằng EU đã liên tiếp tiến hành các cuộc điều tra chống trợ cấp đối với Trung Quốc và rằng “thực ra Trung Quốc có rất nhiều biện pháp đối phó.”
Gần đây, EU đã tiến hành nhiều cuộc điều tra về việc liệu các nhà sản xuất Trung Quốc—trong các lĩnh vực như xe điện (EV) và thép mạ thiếc—có bán phá giá hàng hóa trên thị trường khối này nhờ trợ cấp nhà nước hay không.
Hoa Kỳ cũng đang tranh luận với Bắc Kinh về tình trạng dư thừa công suất công nghiệp của Trung Quốc và việc bán phá giá hàng hóa ở các quốc gia khác. Hôm 14/05, Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố tăng thuế quan lên 100% đối với xe điện Trung Quốc và áp mức thuế quan cao hơn đối với vi mạch máy điện toán, pin quang năng và pin lithium-ion của nước này.
Một phát ngôn viên của Ủy ban Âu Châu, cơ quan giám sát chính sách thương mại của EU, đã bình luận về cuộc điều tra của Trung Quốc, “Chúng tôi hy vọng Trung Quốc bảo đảm rằng cuộc điều tra này hoàn toàn tuân thủ tất cả các quy tắc và nghĩa vụ liên quan của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO),” đồng thời cho biết EU sẽ nghiên cứu kỹ nội dung cuộc điều tra trước khi quyết định về bất kỳ bước tiếp theo nào.
Sự trả đũa có tính toán
Ông Hoàng Tuấn (Davy Huang), một nhà kinh tế người Mỹ gốc Hoa, nói với The Epoch Times hôm 20/05: “Chất đồng trùng hợp POM tương đối cao cấp là một hợp chất có độ ổn định nhiệt tương đối tốt. Chất này cũng được sử dụng trong lĩnh vực quân sự, cũng như phụ tùng xe hơi, một số thiết bị y tế và tay cầm trên các dụng cụ hàng ngày vì độ bền tương đối cao. Nhưng cần lưu ý rằng đây là những sản phẩm thuộc phân khúc từ trung cấp đến cao cấp. Trung Quốc nhập cảng khoảng 400,000 đến 500,000 tấn mỗi năm từ châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản, và Đài Loan, với khối lượng thương mại hàng năm là khoảng 2 tỷ USD.”
Ông Hoàng cho rằng cuộc điều tra chống bán phá giá lần này của Trung Quốc là có tính nhắm thẳng vì các sản phẩm từ trung cấp đến cao cấp được nhập cảng từ EU và Hoa Kỳ. “[Cuộc điều tra] sẽ ảnh hưởng đến các thị trường của họ, nhưng với tác động rất hạn chế. Nhìn chung, khối lượng nhập cảng không quá 2 tỷ USD. Thứ hai, sự phụ thuộc của Trung Quốc vào POM nhập cảng là khoảng 50%, vì Trung Quốc cũng sản xuất nhựa trong nước nhưng với chất lượng tương đối kém.”
Ông nói rằng xe điện giá rẻ của Trung Quốc, hiện đang bị EU điều tra bán phá giá, thường sử dụng chất đồng trùng hợp POM cấp trung đến cấp thấp được sản xuất trong nước cho các phụ tùng và sẽ không bị ảnh hưởng bởi cuộc điều tra nhập cảng của Bắc Kinh. Tuy nhiên, các nhà máy sản xuất của doanh nghiệp phương Tây ở Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng.
Ông Hoàng nói, “Các dòng xe từ trung cấp đến cao cấp sản xuất tại Trung Quốc như Mercedes-Benz, BMW, Tesla, Ford… đều được xuất cảng sang châu Âu và Hoa Kỳ. Các dòng xe này thường sử dụng chất đồng trùng hợp POM nhập cảng vốn dĩ tốt hơn. Vì vậy, những mặt hàng mà họ chọn điều tra sẽ không có tác động lớn đến ngành công nghiệp Trung Quốc mà sẽ gây ảnh hưởng đến các nhà máy của các doanh nghiệp ngoại quốc tại Trung Quốc. Vì vậy, đây là một cuộc tấn công có chủ đích dựa trên sự tính toán chính xác.”
Giám đốc điều hành Hiệp hội Truyền cảm hứng Đài Loan (TIA) Lại Vinh Vĩ (Lai Rongwei) nói với The Epoch Times hôm 21/05: “Chất đồng trùng hợp POM nhập cảng chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp xe hơi của Trung Quốc, vốn là trọng tâm trong cuộc cạnh tranh thương mại giữa Hoa Kỳ, châu Âu, và Trung Quốc, đặc biệt là đối với xe điện Trung Quốc. Như vậy chúng ta có thể thấy đây chỉ đơn thuần là một đòn trả đũa thương mại kiểu ăn miếng trả miếng giống như một cuộc giao phong trực diện. Vì vậy, tôi nghĩ mặc dù đây là một vấn đề kinh tế nhưng thực ra cũng là một vấn đề về cạnh tranh kinh tế-chính trị [giữa Trung Quốc và phương Tây].”
Ông Lại nói về động cơ điều tra bán phá giá của ĐCSTQ: “Giống như ăn miếng trả miếng thôi. ĐCSTQ đang bị EU và Hoa Kỳ chỉ trích vì hành vi thương mại không công bằng; giờ đây họ muốn nói với thế giới rằng phương Tây cũng không tốt đẹp gì cho cam và cũng đang đối xử không công bằng với Trung Quốc.”