10 tác động của sản phẩm công nghệ đối với sự phát triển của trẻ em
Với sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật, tác động của các sản phẩm công nghệ đến lực tập trung của trẻ cũng đang ngày càng được chú ý. Các chuyên gia cho biết việc tiếp xúc nhiều hơn với công nghệ có thể đang thay đổi cách thức hoạt động của não bộ ở trẻ em.
Làm giảm lực chú ý
Khi nói đến trẻ em và công nghệ, có lẽ mối quan tâm lớn nhất của chúng ta là tác động của công nghệ đối với lực chú ý của trẻ em. Tiến sĩ Jim Taylor, chuyên gia về tâm lý thể thao và nuôi dạy con cái, đã viết trên tạp chí Psychology Today rằng, việc tiếp xúc nhiều hơn với công nghệ có thể đang thay đổi cách thức hoạt động của não bộ của trẻ.
Lý do là, không giống như người lớn, não của trẻ em có tính khả biến vì các con vẫn đang phát triển. Khi trẻ em thường xuyên tiếp xúc với các sản phẩm công nghệ, não bộ của trẻ có thể sẽ áp dụng cách suy nghĩ giống như Internet — quét và xử lý nhanh chóng nhiều nguồn thông tin. Bộ não đang phát triển đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi tác động này.
Các thế hệ trước của chúng ta có thể đã dành nhiều thời gian hơn để đọc, tưởng tượng hoặc tham gia vào các hoạt động đòi hỏi sự tập trung; còn những trẻ em tiếp xúc với các sản phẩm công nghệ, não của các em có thể sẽ thích ứng với các kích thích thị giác thay đổi nhanh chóng và thường xuyên, mà không tưởng tượng quá nhiều nữa.
Giảm khả năng tự xoa dịu và tự điều chỉnh
Bất kỳ ai đã từng nuôi con đều thừa nhận rằng, việc sử dụng những phương thức gây xao nhãng để xoa dịu một đứa trẻ đang nổi cơn thịnh nộ là tuyệt vời như thế nào, nhưng các bậc cha mẹ ngày nay lại dùng các sản phẩm công nghệ để làm trẻ phân tâm. Mặc dù rút điện thoại hoặc máy tính bảng ra là ngay lập tức có thể làm dịu một đứa trẻ đang tức giận, nhưng Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ cho biết trong giai đoạn phát triển này, dùng các thiết bị di động để phân tán lực chú ý không có lợi cho trẻ học cách tự điều chỉnh và tự xoa dịu.
Tăng cường các hành vi gây hấn
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, việc mô phỏng bạo lực trong các trò chơi điện tử có mối liên hệ cao với hành vi gây hấn. Tiếp xúc với bạo lực khiến trẻ em và thanh thiếu niên có nhiều khả năng sẽ tranh cãi với bạn bè cùng tuổi hoặc giáo viên, cũng như ít đồng cảm hơn và chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ bạo lực trong cuộc sống thực.
Thể chất trì trệ
Thời gian dành cho các sản phẩm công nghệ đồng nghĩa là thời gian dành cho việc ngồi một chỗ. Ngay cả với các thiết bị cầm tay, việc sử dụng các sản phẩm công nghệ này đòi hỏi người dùng phải ở yên một chỗ trong phần lớn thời gian. Do trẻ em hiện nay dành quá nhiều thời gian cho các sản phẩm công nghệ, nên giờ chơi trong nhà và ngoài trời gần như đã bị thay thế bằng hoạt động ít vận động này. Trong những trường hợp nghiêm trọng, khi chơi trò chơi điện tử hoặc tương tác với các phương tiện truyền thông khác, trẻ em hoặc thanh thiếu niên thậm chí có thể không ăn, không uống hoặc không ngủ.
Ảnh hưởng đến kết quả học tập
Lực chú ý hữu hạn sẽ ảnh hưởng đến thành tích của trẻ trong lớp học. Cô Marcia Blondel, một giáo viên tiếng Anh dày dặn kinh nghiệm, nói với The New York Times rằng, học sinh “thiếu tập trung khi làm bài tập đọc” do sử dụng điện thoại di động và mạng xã hội. “Bạn không thể trở thành một nhà văn giỏi bằng cách xem YouTube, nhắn tin và gửi email với một loạt các từ viết tắt”, cô Marcia Blondel nói.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các sản phẩm công nghệ tạo thói quen cho não liên tục chuyển đổi giữa các nhiệm vụ, điều này có thể dẫn đến rút ngắn thời gian duy trì lực chú ý. Ông Michael Rich, giám đốc điều hành của Trung tâm Truyền thông và Sức khỏe Trẻ em ở Boston cho biết, bộ não của trẻ em sẽ nhảy qua nhiệm vụ tiếp theo để được khen thưởng, thay vì dừng lại ở nhiệm vụ ban đầu, điều này dẫn đến “bộ não của một thế hệ trẻ em mới ở phía trước màn hình sẽ chọn dùng các phương thức giao tiếp khác”. Một số thanh thiếu niên cũng thừa nhận rằng họ thích cảm giác hài lòng tức thì được cung cấp bởi các video ngắn, hơn là vất vả đọc các tiểu thuyết được giao.
Các nghiên cứu khác cũng cho thấy rằng sự hiện diện của máy tính, ngay cả với mục đích giáo dục, có thể cũng sẽ làm phân tán lực chú ý. Ông Jacob L. Vigdor, giáo sư kinh tế kiêm nhân viên nghiên cứu của Đại học Duke cho biết, trên thực tế khi trẻ em ở một mình, trẻ thường sử dụng máy tính ở nhà để giải trí hơn là học tập. Về vấn đề này, sự giám sát của người lớn là rất quan trọng.
Hạn chế tương tác với người khác
Sử dụng thiết bị di động để làm trẻ phân tâm sẽ làm giảm sự tương tác của các em với mọi người. Dù là cần hòa giải với bạn bè hay anh chị em hoặc giải trí trong một một chuyến đi dài, nếu trẻ em cứ mãi ôm sản phẩm công nghệ không rời tay, trẻ sẽ không bao giờ tương tác với bạn bè, cha mẹ hoặc anh chị em của mình.
Đối với trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên, các sản phẩm công nghệ có thể được sử dụng để thoát khỏi các vấn đề như không thích ứng được ở trường, cha mẹ cãi nhau ở nhà, v.v. Thay vì học cách giải quyết những vấn đề này, trẻ em và thanh thiếu niên sẽ tìm đến các sản phẩm công nghệ, nhưng những thứ đó không hề cung cấp cho trẻ kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân để đối phó với những tình huống không thoải mái trong tương lai.
Ảnh hưởng đến sự phát triển cảm xúc
Ngay cả được cha mẹ và bảo mẫu kiểm soát, các sản phẩm công nghệ vẫn có thể tác động đến sự phát triển của trẻ. Quan sát là phương thức chủ yếu để trẻ học tập, các em lắng nghe để học ngôn ngữ, quan sát cuộc trò chuyện, đọc thông tin được truyền đạt bằng nét mặt, và quan sát cách người khác phản ứng như thế nào với các cảm xúc khác nhau.
Thời gian sử dụng các thiết bị công nghệ sẽ chiếm lấy giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển cảm xúc của trẻ. Ông Gary Small, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trí nhớ và Lão hóa tại UCLA cho biết, đối với những đứa trẻ lớn tuổi và thanh thiếu niên, việc ỷ lại vào công nghệ để giao tiếp có thể cản trở các kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân của trẻ, thậm chí có thể sinh ra cảm giác xa lạ đối với cảm xúc của người khác.
Nhà tâm lý học lâm sàng Catherine Steiner-Adair nói rằng đối với trẻ nhỏ, việc sử dụng các thiết bị công nghệ sẽ thay thế thời gian chơi, thay thế sự tương tác với bạn bè và khám phá trước đây, mà thời gian đó vốn có thể giúp trẻ bồi dưỡng lòng đồng cảm, khả năng giải quyết vấn đề, tính tò mò, trí tuệ và biết lắng nghe. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Boston cũng cho rằng, việc sử dụng điện thoại di động có thể cản trở sự phát triển của trẻ về lòng đồng cảm, năng lực xã hội và kỹ năng giải quyết vấn đề.
Giúp phát triển kỹ năng quan sát
Theo Science Daily, trò chơi điện tử đã được chứng minh là đặc biệt giúp trẻ phát triển kỹ năng quan sát môi trường xung quanh. Nói rộng hơn, các kỹ năng theo dõi đối tượng hoặc tìm kiếm trực quan có thể cải thiện khi sử dụng sản phẩm công nghệ.
Giúp xử lý nhiều nhiệm vụ cùng lúc
Theo PsychCentral, khi được áp dụng đúng cách (ví dụ ngược lại là nhắn tin khi lái xe), việc sử dụng công nghệ có thể cung cấp cho trẻ em các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hiện đại, ví dụ như khả năng xử lý nhiều nhiệm vụ cùng lúc.
Hỗ trợ học tập
Những người dùng Internet có thể thường xuyên điều chỉnh các chức năng não để ra quyết định và giải quyết vấn đề, đồng thời có khả năng giải quyết các tìm kiếm nhanh trên mạng tốt hơn. Hơn nữa ngành công nghệ cũng có thể cung cấp nghề cho những sinh viên không thể phát triển mạnh trong các ngành học truyền thống.
Các khóa học sử dụng công nghệ không chỉ truyền cảm hứng cho sự tham gia của sinh viên, mà còn mang lại trải nghiệm học tập chuyên nghiệp và khơi dậy sự quan tâm đến các ngành học khác. Công nghệ cũng có thể hỗ trợ giáo dục theo những cách truyền thống hơn, chẳng hạn như tăng vốn từ vựng của học sinh thông qua các trò chơi hấp dẫn hoặc sách điện tử.
Tác giả: Mengna Dong
Thụy Mộc Duyệt biên tập
Xuân Hoàng biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ Epoch Times Hoa ngữ