Vụ án dân sự tại New York chống lại cựu TT Trump: Những điểm nổi bật trong ngày xét xử đầu tiên
Thẩm phán đã ra phán quyết rằng cựu tổng thống phải chịu trách nhiệm về tội lừa đảo, nhưng giờ đây các công tố viên muốn có một mức cao hơn để giải quyết sáu cáo buộc còn lại.
Hôm 02/10, cựu Tổng thống Donald Trump đã có mặt tại một phiên tòa chưa từng có tại tòa nhà Tòa án Tối cao Tiểu bang New York nổi tiếng trên số 60 Center Street ở Manhattan để bắt đầu phiên tòa xét xử vụ án gian lận dân sự chống lại ông và những người khác.
“Tôi muốn tự mình xem cuộc săn phù thủy này,” ông nói sau khi đưa ra nhận xét trong giờ nghỉ trưa. “Tôi đã chịu đựng cuộc săn phù thủy của họ nhiều năm rồi, nhưng giờ thì chuyện này quả thực đã quá hèn hạ.”
Cựu tổng thống này, cho đến nay vẫn là ứng cử viên hàng đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng Hòa, khẳng định rằng ông không làm gì sai và vụ án này có động cơ chính trị.
Ông cho biết đối thủ của ông đã có một cuộc tấn công “rất thành công.”
Ông nói: “Họ đã khiến tôi lệch khỏi chiến dịch tranh cử bởi vì tôi đã ngồi trong phòng xử án này suốt cả ngày.”
Trước và sau ngày đầu tiên của phiên tòa và trong thời gian nghỉ giải lao, cựu tổng thống đã tự bảo vệ mình tổng cộng bốn lần khi xuất hiện trên truyền thông. Không được phép quay phim, chụp ảnh phòng xử án, ngoại trừ một thời gian ngắn vào đầu ngày, khi Thẩm phán Tòa án Tối cao New York Arthur Engoron cho phép nhóm ghi hình được vào.
Bảy cáo buộc
Sau ba năm điều tra, hồi tháng 09/2022, Tổng Chưởng lý New York Letitia James đã kiện cựu Tổng thống Trump, cho rằng ông đã lừa gạt các ngân hàng và các công ty bảo hiểm ở tiểu bang New York. Bà đang yêu cầu mức phạt 250 triệu USD và cấm cựu tổng thống cùng những người con trai trưởng thành của ông nắm giữ các chức vụ điều hành kinh doanh trong tiểu bang. Biện lý Kevin Wallace của văn phòng Tổng Chưởng lý New York đang khởi tố vụ án.
Hôm 26/09, Thẩm phán Engoron đã ban hành một phán quyết tóm tắt trước khi xét xử đối với một trong những khiếu nại của bà James — rằng cựu Tổng thống Trump đã thổi phồng giá trị tài sản ròng của ông từ 812 triệu USD lên 2.2 tỷ USD trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến năm 2021 — và tuyên bố rằng ông phải chịu trách nhiệm về việc “gian lận liên tục và nhiều lần.”
Phiên tòa sẽ giải quyết sáu “hành động bị kiện” (cause of action) còn lại chống lại ông và các hình phạt có thể áp dụng đối với cựu Tổng thống Trump, bao gồm cả việc Trump Organization và các công ty trách nhiệm hữu hạn liên quan đến Trump Organization có thể phải giải thể.
Những hành động bị kiện còn lại là làm giả hồ sơ kinh doanh, âm mưu làm giả hồ sơ kinh doanh, lập báo cáo tài chính giả, âm mưu làm sai lệch báo cáo tài chính, gian lận bảo hiểm, và âm mưu lừa đảo bảo hiểm.
Trong nguyên nhân khởi kiện đầu tiên mà bà James yêu cầu một phán quyết tóm tắt, tiểu bang không cần phải chứng minh có sự tổn thất hay chứng minh báo cáo tài chính của Trump Organization là “sai đáng kể.” Tuy nhiên, điều này không áp dụng đối với các cáo buộc khác.
Thẩm phán Engoron đã hỏi về việc định giá quá cao bao nhiêu thì được xem là “đáng kể.” Các luật sư bào chữa cho cựu Tổng thống Trump cho biết các chuyên gia nên được triệu tập để làm chứng cho việc định giá, đồng thời không tán thành phán quyết tóm tắt nói trên.
Các công tố viên đang tìm cách xác định số tiền bồi hoàn cho mức chênh lệch giữa lãi suất cho vay thương mại thông thường với lãi suất ưu đãi mà Trump Organization nhận được khi họ định giá quá cao khối tài sản. Các luật sư của cựu Tổng thống Trump lập luận rằng họ bị “định giá thấp” nếu xét đến giá trị thương hiệu của ông.
Thời hiệu khởi kiện
Khi nói chuyện với các phóng viên, cựu Tổng thống Trump nhiều lần nhắc đến phán quyết hồi tháng Sáu của tòa phúc thẩm, trong đó đặt ra thời hiệu khởi kiện đối với các giao dịch hoàn thành sau ngày 06/02/2016, và các yêu cầu khiếu nại phát sinh sau ngày 13/07/2014. Sau phán quyết này, cô Ivanka Trump được bãi bỏ tư cách bị cáo vì cô đã ngừng làm việc cho Trump Organization hồi năm 2016.
Ông Trump và các luật sư của ông nói rằng khung thời gian mới bác bỏ khoảng “80%” vụ án chống lại ông. Ông cũng đã kiện Thẩm phán Engoron vì đã cho phép vụ án tiếp tục mà không tính đến vấn đề thời hiệu khởi kiện đó. Các công tố viên lập luận rằng các báo cáo thường niên cho thấy có gian lận trong khoảng thời gian cho phép có thể liên quan đến các báo cáo và giao dịch trước đó.
Sau khi mở đầu phần tranh luận của bên công tố và bên bào chữa, tòa tạm nghỉ trưa. Sau bữa trưa, bên công tố của tiểu bang đã gọi nhân chứng đầu tiên của mình ra làm chứng. Đó là ông Donald Bender, cựu kế toán của Mazars, công ty đã chuẩn bị hồ sơ thuế và kế toán cho Trump Organization.
Toàn bộ lời khai của ông Bender là về một lá thư Báo cáo Tình trạng Tài chính của Mazars năm 2011. Luật sư của cựu Tổng thống Trump, ông Christopher Kise, phản đối lời khai này, cho rằng điều đó nằm ngoài thời hiệu khởi kiện do tòa phúc thẩm xác định.
Tuy rằng Thẩm phán Engoron cho phép ông Bender làm chứng, nhưng ông thừa nhận quan điểm của ông Kise. Ông Engoron nói với các công tố viên rằng họ sẽ phải liên kết lá thư năm 2011 với một điều gì đó nằm trong thời hiệu khởi kiện, nếu không thì toàn bộ lời khai này sẽ chỉ “lãng phí thời gian.”
Ông Bender đã không bị bên biện hộ thẩm vấn vào ngày đầu tiên. Phiên tòa tạm hoãn vào khoảng 4 giờ 30 phút chiều và ông Bender sẽ tiếp tục làm chứng vào ngày xét xử thứ hai.
Trong nhận xét của mình vào cuối này, cựu Tổng thống Trump cho biết ông đánh giá cao tuyên bố của thẩm phán có tính đến thời hiệu khởi kiện. Ông nói rằng ông có thể trở lại tòa án nhưng “rất mong rằng sẽ không trở lại.”
“Tôi muốn đi vận động tranh cử hơn,” ông nói.
“Các ngân hàng thích hoạt động kinh doanh của chúng tôi, họ thích các giao dịch của chúng tôi, họ đã không bị lừa gạt và không bị mất tiền,” ông nói. “Họ kiếm được rất nhiều tiền, và họ xem tôi là một khách hàng rất quan trọng.”
Bảo Anh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times