Trước thềm hội nghị G-20, ông Modi ngầm chỉ trích Bắc Kinh kéo các quốc gia nghèo vào bẫy nợ
Trước thềm hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã gián tiếp chỉ trích nhà cầm quyền cộng sản Trung Quốc về việc lợi dụng cuộc khủng hoảng của các quốc gia khác để thu về món lợi khổng lồ, đồng thời tạo ra bẫy nợ cho các quốc gia này. Ấn Độ, quốc gia giữ chức chủ tịch G-20 năm nay, vẫn đang thúc đẩy việc giảm nợ cho các quốc gia nghèo.
Chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Business Today, ông Modi nhấn mạnh tầm quan trọng của kỷ luật tài chính và sự cần thiết đối với các quốc gia trong việc tự bảo vệ mình khỏi tình trạng vô kỷ luật tài chính.
“Mỗi quốc gia có nghĩa vụ phải tự bảo vệ mình khỏi tình trạng vô kỷ luật tài chính, nhưng đồng thời, cũng có những thế lực đang tìm cách lợi dụng quá mức bằng cách gây ra các cuộc khủng hoảng nợ. Những thế lực này đã lợi dụng tình trạng không tự lo liệu được của các quốc gia khác và đẩy họ vào bẫy nợ,” ông nói.
Chuyên gia kiêm nhà bình luận chính trị về Trung Quốc Lý Yến Minh (Li Yiming), sống tại Nhật Bản, nói với The Epoch Times hôm 31/08 rằng, cộng đồng quốc tế đã chán ngấy những chiêu trò bẫy nợ của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), và những nhận xét sắc bén của ông Modi là minh chứng hữu hình cho thái độ này.
“Trên thực tế, ĐCSTQ đã đẩy nhiều quốc gia trên thế giới vào bẫy nợ qua chương trình Vành đai và Con đường, phá vỡ trật tự kinh tế toàn cầu,” ông Lý nói. “ĐCSTQ muốn sắp xếp lại thế giới theo logic của họ, chứ không phải theo trật tự thông thường đã được thiết lập.”
ĐCSTQ lợi dụng các quốc gia ngập trong nợ nần
Ông Modi cũng cho biết trong cuộc phỏng vấn rằng kể từ năm 2021, các quốc gia G-20 đã bắt đầu giải quyết cuộc khủng hoảng nợ của các nước có thu nhập thấp và trung bình, trong đó nhiều nước đang gặp khó khăn vì các món nợ không bền vững.
Theo ước tính của các tổ chức có thẩm quyền như Ngân hàng Thế giới, chính quyền Trung Quốc đã cung cấp các khoản vay với tổng trị giá khoảng 240 tỷ USD cho 22 quốc gia đang phát triển từ năm 2008 đến năm 2021. Nhưng trong những năm gần đây, một số quốc gia đã gặp khó khăn trong việc trả các khoản vay cho các dự án cơ sở hạ tầng thuộc Sáng kiến Vành đai và Con đường. Ngoài ra, khoảng 60% các quốc gia có thu nhập thấp và 30% các nền kinh tế thị trường mới nổi đang gặp phải hoặc có nguy cơ rơi vào tình trạng túng quẫn nợ (debt distress).
Một số nhà phê bình cho rằng ĐCSTQ đang sử dụng chiến thuật “ngoại giao bẫy nợ” để lừa các quốc gia khác gánh khoản nợ vượt quá mức bền vững của họ, từ đó buộc họ phải nhượng bộ về ngoại giao, quân sự hoặc cơ sở hạ tầng cho ĐCSTQ.
Ví dụ như Sri Lanka, được ĐCSTQ xem là quốc gia chủ chốt của Sáng kiến Vành đai và Con đường, đang trên bờ vực sụp đổ do bất ổn kinh tế và chính trị, do khoản nợ khổng lồ gây ra.
Trong vài năm qua, ĐCSTQ đã đầu tư khoảng 6.5 tỷ USD vào các khoản vay dành cho nhiều dự án cơ sở hạ tầng ở Sri Lanka, bao gồm phi trường, cảng biển, xa lộ, nhà máy điện, và bến cảng. Trong số này, 1 tỷ USD được đầu tư vào công trình xây dựng cảng Hambantota và 1.4 tỷ USD được đầu tư vào dự án thành phố cảng Colombo.
Sri Lanka cũng là một trong những quốc gia đầu tiên ủng hộ dự án cơ sở hạ tầng Vành đai và Con đường của ĐCSTQ. Tính đến tháng 03/2023, nợ ngoại quốc của quốc gia này đã lên tới 50.5 tỷ USD, chiếm khoảng 65% GDP, trong đó gần 13% là nợ Trung Quốc.
Khoản nợ ngoại quốc nặng nề nói trên đã đẩy quốc gia này vào bẫy nợ. Tháng 12/2017, Sri Lanka đã phải giao quyền kiểm soát Cảng Hambantota và 15,000 mẫu đất xung quanh cảng cho ĐCSTQ với thời hạn thuê 99 năm vì không có khả năng trả được nợ.
Trái với Sri Lanka đang ngập trong nợ nần, Malaysia đã kịp thời nhìn thấu bẫy nợ của ĐCSTQ. Khi ông Mahathir Mohamad trở thành thủ tướng lần thứ hai, ông đã hủy bỏ một số dự án cơ sở hạ tầng theo Sáng kiến Vành đai và Con đường mà người tiền nhiệm đã ký kết với ĐCSTQ.
Tính đến nay, ĐCSTQ vẫn đang tạo ra thêm nhiều bẫy nợ. Hôm 24/08, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố tại hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Nam Phi rằng chính quyền Trung Quốc sẽ cung cấp tổng cộng 14 tỷ USD cho các nước Phi Châu “với mục đích thúc đẩy các sáng kiến phát triển trên toàn thế giới.”
Vào giữa tháng Bảy, nhà kinh tế học của ĐCSTQ Lâm Nghị Phu (Justin Yifu Lin), thành viên ban cố vấn của Hội nghị thượng đỉnh hợp tác quốc tế “Sáng kiến Vành đai và Con đường” và là cựu phó chủ tịch Ngân hàng Thế giới, nói với truyền thông nhà nước Trung Quốc rằng nước này đã chi khoảng 1 nghìn tỷ USD cho Sáng kiến Vành đai và Con đường và nếu duy trì cho đến khi hoàn thành thì tổng chi phí cho sáng kiến này có thể lên tới 8 nghìn tỷ USD.
Mục tiêu của ĐCSTQ là đạt được các lợi ích về chính trị và quân sự
Nhà bình luận Lý Yến Minh cho rằng âm mưu bẫy nợ được tính toán chi li của ĐCSTQ không chỉ phục vụ lợi ích kinh tế mà còn phục vụ các lợi ích về chính trị và quân sự.
“Ví dụ, cảng Hambantota ở Sri Lanka đã dần dần được quân sự hóa kể từ khi ĐCSTQ nắm quyền kiểm soát,” ông cho biết. “Cái gọi là viện trợ kinh tế của ĐCSTQ cho các quốc gia khác đều mang bản chất chính trị, và khía cạnh kinh tế chỉ là phương tiện kiểm soát. Nhưng hiện nay, cộng đồng quốc tế đang dần thức tỉnh và bắt đầu điều chỉnh lại trật tự kinh tế quốc tế đã méo mó này.”
Sau khi ĐCSTQ đề xướng Sáng kiến Vành đai và Con đường vào năm 2013, tỷ lệ nợ của một số quốc gia đối với Trung Quốc và Hoa Kỳ đã thay đổi mạnh mẽ.
Trong giai đoạn 5 năm từ 2016 đến 2021, Trung Quốc chiếm 30.4% tổng nợ của các quốc gia nghèo, trong khi Hoa Kỳ chỉ chiếm 2.4%. Ngược lại, trong 5 năm đầu của thập niên 1980, tỷ lệ vay nợ Hoa Kỳ chiếm khoảng 27.5%, và tỷ lệ vay nợ Trung Quốc chiếm 2.1%.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Sự vụ Quốc tế Hoàng gia, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại London, tổng nợ ngoại quốc của châu Phi đạt 696 tỷ USD từ năm 2000 đến năm 2020, tăng hơn 5 lần so với trước đây và khoản nợ đã vay từ ĐCSTQ chiếm đến 12%, tương đương khoảng 83.52 tỷ USD.
Bản tin có sự đóng góp của Ellen Wan
Doanh Doanh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times