Trung Quốc thăng chức kỹ sư hàng không vũ trụ bị Hoa Kỳ trừng phạt lên vị trí hàng đầu trong Bộ Quốc phòng
Trung Quốc đã bổ nhiệm Tướng Lý Thượng Phúc (Li Shangfu) làm bộ trưởng quốc phòng mới của nước này, biến vị tướng vốn là mục tiêu trừng phạt của Hoa Kỳ trở thành gương mặt đại diện cho quân đội đang bành trướng của chính quyền cộng sản.
Hôm 12/03, Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC), cơ quan lập pháp bù nhìn của Trung Quốc, đã chính thức xác nhận việc bổ nhiệm ông Lý làm bộ trưởng quốc phòng kiêm ủy viên Quốc vụ viện.
Kỹ sư hàng không vũ trụ 65 tuổi này là người kế nhiệm ông Ngụy Phượng Hòa, người đã rời khỏi Quân ủy Trung ương, cơ quan ra quyết định cao nhất giám sát Quân Giải phóng Nhân dân (PLA), tại đại hội Đảng hồi tháng 10/2022 sau khi đến tuổi về hưu theo thông lệ là 68 tuổi.
Mặc dù vị trí mới của ông Lý chủ yếu được xem là mang tính ngoại giao và nghi lễ trong hệ thống cai trị của Trung Quốc, nhưng việc thăng chức của ông đã được các nhà phân tích bên ngoài theo dõi chặt chẽ do lý lịch của ông.
Chính phủ cựu TT Trump đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với ông Lý vì cáo buộc mua các chiến đấu cơ và thiết bị từ nhà xuất cảng vũ khí chính của Nga là Rosoboronexport. Việc này đã vi phạm luật trừng phạt năm 2017 nhắm vào Nga vì nước này đã can thiệp vào các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ, gây hấn ở miền đông Ukraine, và các hoạt động khác.
Lệnh trừng phạt nói trên, được công bố vào năm 2018, đã cấm ông Lý nhập cảnh vào Hoa Kỳ và tiếp cận với bất kỳ địa ốc và tài sản nào ở nước này.
Vào thời điểm đó, ông Lý đang giữ chức Chủ nhiệm Bộ Phát triển Trang bị, một chi nhánh trực thuộc Quân ủy Trung ương chịu trách nhiệm mua sắm vũ khí.
Nhiệm kỳ mới của ông Lý diễn ra khi mối bang giao Trung Quốc-Hoa Kỳ đang căng thẳng do một loạt vấn đề, từ hoạt động gián điệp kinh tế của chế độ cộng sản Trung Quốc cho đến các hành động quân sự quả quyết chống lại Đài Loan. Cuộc tranh cãi mới nhất nổ ra hồi tháng trước khi một khinh khí cầu do thám bay trên không phận Hoa Kỳ trong vài ngày trước khi bị bắn hạ. Hôm 07/02, các quan chức Ngũ Giác Đài cho biết họ đã yêu cầu một cuộc điện đàm giữa ông Ngụy và Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin, nhưng Bắc Kinh đã từ chối.
Một số nhà phân tích nói rằng sự thăng tiến của ông Lý cho thấy chính quyền Trung Quốc chẳng mấy bận tâm đến việc giảm bớt căng thẳng với Hoa Thịnh Đốn.
Hồi tuần trước, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài, Trung tá Marty Meiners, cho biết quân đội Hoa Kỳ không thể bình luận về các bản tin của giới truyền thông về những thay đổi trong hàng ngũ lãnh đạo của Trung Quốc nhưng rõ ràng là Hoa Kỳ muốn duy trì liên lạc với PLA.
Trung tá Meiners cho biết: “Các kênh liên lạc cởi mở có thể giúp chúng tôi quản lý rủi ro, tránh được tính toán sai lầm, và kiểm soát cạnh tranh một cách có trách nhiệm.”
Việc thăng chức cho ông Lý nằm trong một loạt các hoạt động thay đổi nhân sự được công bố trong cuộc họp NPC thường niên được kết thúc hôm 13/03.
Trong cuộc cải tổ diễn ra 5 năm một lần này, ông Tập đã bảo toàn nhiệm kỳ thứ ba với vai trò là nguyên thủ quốc gia, đưa ông trở thành một trong những nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Trung Quốc kể từ thời Mao Trạch Đông, người đã cai trị đất nước trong 27 năm, cho đến khi ông qua đời vào năm 1976.
Nhiều người trung thành với ông Tập đã được thăng chức lên các vị trí lãnh đạo đất nước. Chẳng hạn như, hôm 10/03, cựu bí thư thành ủy Thượng Hải Lý Cường (Li Qiang) được bổ nhiệm làm thủ tướng Trung Quốc, chức vụ cao thứ hai của đất nước.
Một số học giả tin rằng ông Lý có mối liên hệ mật thiết với ông Trương Hựu Hiệp (Zhang Youxia), một đồng minh quân sự thân cận của ông Tập. Hồi tháng 10/2022, ông Trương, 73 tuổi, được bổ nhiệm làm phó chủ tịch thứ nhất của Quân ủy trung ương, tiếp theo đó ông Lý Cường cũng được tham gia vào nhóm bảy người điều hành của ủy ban này.
Ông Lý đã dành phần lớn sự nghiệp của mình cho các chương trình vệ tinh của Trung Quốc khi làm việc tại Trung tâm Phóng vệ tinh Tây Xương ở tỉnh Tứ Xuyên trong hơn 30 năm. Năm 2007, khi ông Lý đang giữ chức giám đốc trung tâm, Trung Quốc đã thực hiện thành công vụ thử vũ khí chống vệ tinh đầu tiên.
Bản tin có sự đóng góp của Reuters
Ngọc Mai biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times