Nợ quốc gia và các khoản thanh toán lãi suất sẽ tăng lên nếu áp dụng đề xướng ngân sách mới nhất của TT Biden
Ngân sách của tổng thống dự báo một khoản nợ quốc gia 53 ngàn tỷ USD trong 10 năm tới, khiến các nhà kinh tế nghi ngờ về tính bền vững tài khóa.
Tòa Bạch Ốc dự kiến trong đề xuất ngân sách mới nhất của mình rằng chính phủ Hoa Kỳ sẽ tăng thêm hàng ngàn tỷ USD vào nợ quốc gia trong thập niên tới trong bối cảnh thâm hụt ngân sách hàng năm ở mức rất cao.
Các quan chức chính phủ đã công bố khung ngân sách trị giá 7.3 ngàn tỷ USD của Tổng thống (TT) Joe Biden cho năm tài khóa 2025, nhằm giải quyết nhiều vấn đề khác nhau, bao gồm tội phạm, an ninh biên giới, và thâm hụt liên bang.
TT Biden dự đoán rằng mức thâm hụt của chính phủ sẽ giảm 3 ngàn tỷ USD trong thập niên tới, khai triển tăng thuế đối với những người giàu có, thu hẹp các lỗ hổng và “cắt giảm chi tiêu lãng phí cho Big Pharma, Big Oil, và các lợi ích đặc biệt khác.”
“Ngân sách của tổng thống cải thiện triển vọng tài khóa của quốc gia và giảm rủi ro tài khóa dài hạn bằng cách giảm thâm hụt, ổn định thâm hụt và nợ như một phần của nền kinh tế trong thời gian dài, đồng thời giữ gánh nặng nợ kinh tế trong mức chuẩn mực lịch sử,” Tòa Bạch Ốc cho biết trong một tuyên bố.
Chính phủ liên bang dự kiến sẽ ghi nhận mức thâm hụt hàng năm hơn 1 ngàn tỷ USD mỗi năm, chiếm khoảng 4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Con số này cao hơn 20% so với mức trung bình trong 50 năm. Tổng cộng, mức thâm hụt ngân sách sẽ là 16.3 ngàn tỷ USD, là kết quả của 86.6 ngàn tỷ USD chi tiêu và 70.3 ngàn tỷ USD doanh thu.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) gần đây đã báo cáo trong Bản Đánh giá Ngân sách Hàng tháng mới nhất rằng mức thâm hụt ngân sách trong tháng Hai là gần 300 tỷ USD. Thâm hụt tài khóa hàng năm của chính phủ liên bang đã là 830 tỷ USD.
Nợ quốc gia được dự đoán sẽ đạt 53 ngàn tỷ USD vào năm 2034, chiếm hơn 123% GDP.
Theo dữ liệu mới nhất từ Bộ Ngân khố, nợ quốc gia ở mức gần 34.5 ngàn tỷ USD, tăng khoảng 6.5 ngàn tỷ USD kể từ khi TT Biden nhậm chức. Nếu dự báo ngân sách tài khóa 2025 là chính xác, nợ quốc gia sẽ tăng khoảng 53% trong 10 năm tới.
Một dự báo đáng chú ý của Tòa Bạch Ốc là quy mô thanh toán lãi ròng.
Tòa Bạch Ốc dự đoán chi phí lãi vay hàng năm sẽ vượt quá 1 ngàn tỷ USD bắt đầu từ năm 2026, khiến chi phí trả nợ trở thành một trong những khoản chi lớn nhất của liên bang.
Chính phủ hiện tại ước tính các khoản thanh toán lãi ròng tích lũy sẽ vượt quá 12 ngàn tỷ USD trong 10 năm tới, trung bình hơn 3% GDP.
Hôm 09/03, khi nói chuyện tại một sự kiện tranh cử ở Georgia, TT Biden hứa rằng Hệ thống Dự trữ Liên bang sẽ hạ lãi suất, mặc dù ông không đưa ra mốc thời gian. Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã hạn chế dự đoán khi nào họ sẽ kích hoạt việc cắt giảm lãi suất trong chu kỳ hiện tại.
Tòa Bạch Ốc dự đoán lãi suất công khố phiếu kỳ hạn ba tháng sẽ ở mức trung bình 5.1% trong năm nay, trước khi giảm xuống 4% vào năm 2025 và 3.3% vào năm 2026.
Công khố phiếu kỳ hạn 10 năm chuẩn dự kiến sẽ đạt mức trung bình 4.4% trong năm nay, sau đó giảm xuống 3.9% vào năm 2026, 3.8% vào năm 2027 và 2028. Chính phủ dự kiến lãi suất công khố phiếu chuẩn sẽ giữ nguyên ở mức 3.7% từ năm 2029 đến năm 2034.
Đảng Cộng Hòa cố gắng nhanh tay hơn TT Biden
Tuần trước, Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện đã công bố đề xướng ngân sách cho năm tài khóa 2025, với trọng tâm là cắt giảm chi tiêu liên bang 14 ngàn tỷ USD. Đảng Cộng Hòa trong Quốc hội đề xướng cân bằng ngân sách trong vòng một thập niên bằng cách loại bỏ trợ cấp năng lượng xanh và loại bỏ việc xóa nợ cho sinh viên đồng thời cắt giảm thuế.
Khung ngân sách này sẽ làm giảm nợ quốc gia, tạo ra một khoảng thặng dư ngân sách 44 tỷ USD cho năm tài khóa 2034, và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách giảm thuế.
Đề xướng ngân sách của Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện được dự báo sẽ giảm chi phí lãi vay 2.7 ngàn tỷ USD trong 10 năm.
“Chúng tôi quyết tâm cho nước Mỹ thấy lộ trình cân bằng sẽ như thế nào, và sẽ tiếp tục nỗ lực để đảo ngược lời nguyền của cuộc khủng hoảng nợ quốc gia cũng như khắc phục tiến trình ngân sách bị phá vỡ của chúng ta,” Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện Jodey Arrington (Cộng Hòa-Texas) cho biết trong một tuyên bố.
Các mối lo ngại về tính bền vững tài khóa
Một số quan chức hàng đầu của Đảng Cộng Hòa đã gióng lên hồi chuông cảnh báo xung quanh những dự báo nợ mới nhất.
“‘Ngân sách’ năm tài khóa 2025 của TT Biden sẽ bổ sung thêm 8 ngàn tỷ USD vào khoản nợ của chúng ta chỉ trong 5 năm tới!” Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng Hòa-Florida) cho biết trên X. “Đây không phải là ngân sách. Đó là một khoản thuế và chi tiêu liều lĩnh khác, chứa đầy danh sách mong muốn chính trị của chính phủ này, các chính sách tồi tệ và không có giải pháp nào để cứu An sinh Xã hội.”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng Hòa-Louisiana) gọi ngân sách đề xướng của TT Biden là “một lời nhắc nhở rõ ràng khác về ham muốn vô độ của chính phủ này đối với việc chi tiêu liều lĩnh và sự coi thường trách nhiệm tài khóa của Đảng Dân Chủ.”
“Ngân sách của ông Biden không chỉ là sự thất bại — đó là một lộ trình đẩy nhanh sự suy thoái của nước Mỹ,” ông Johnson nói trong một tuyên bố chung với Lãnh đạo Đa số Hạ viện Steve Scalise (Cộng Hòa-Louisiana) và Phó Lãnh đạo Đa số Hạ viện Tom Emmer (Cộng Hòa-Minnesota).
Ông Stephen Moore, người đồng sáng lập Ủy ban Phát hành Thịnh vượng Hiện tại và từng là cố vấn kinh tế cho cựu TT Donald Trump, cho biết, bước đầu tiên để bắt đầu giải quyết áp lực tài khóa là đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế ít nhất là 3.0–3.5%.
“Dưới thời TT Biden, mức tăng trưởng của chúng ta chỉ bằng một nửa mức đó. Và điều xảy ra là nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn nợ. Điều đó đang xảy ra ngay bây giờ và đó là lý do tại sao chúng ta đang ở trong vòng xoáy thực sự nguy hiểm này,” ông Moore nói với The Epoch Times.
Biện pháp tiếp theo là “bắt đầu loại bỏ thẳng thừng” đối với nhiều “chương trình vô giá trị của chính phủ hoặc các chương trình hoàn toàn không hiệu quả.”
Ông Moore cũng nêu ra các giải pháp khác cho khoản nợ và thâm hụt ngày càng tăng, chẳng hạn như loại bỏ quỹ đầu tư năng lượng xanh trị giá 350 tỷ USD của TT Biden và sử dụng Penny Plan để giảm mỗi năm một cent từ mỗi chương trình của chính phủ.
“Quý vị áp dụng những biện pháp đó trong năm năm, và ngân sách bắt đầu thực sự co lại, đồng thời quý vị để vấn đề nợ nần này lại phía sau,” ông nói. “Tôi nghĩ hầu hết các cơ quan có thể hoạt động với 99 cent trên một dollar và sau đó là 98 cent, 97 cent, và 96. Sau đó, quý vị chỉ cần thu hẹp chính phủ một cách chầm chậm và từng bước để chúng ta có thể thanh toán các hóa đơn của mình.”
Bà Maya MacGuineas, chủ tịch Ủy ban Ngân sách Liên bang có Trách nhiệm (CRFB), cho rằng sẽ phải tiết kiệm gần 8 ngàn tỷ USD “chỉ để ổn định nợ trong thập niên tới.”
“Thật nguy hiểm khi chúng ta để mọi thứ trở nên tồi tệ như thế này, và chúng ta cần xem đây là ưu tiên hàng đầu,” bà MacGuineas nói, đồng thời cho biết thêm rằng TT Biden “xứng đáng được tín nhiệm” vì đã mở rộng các đề xướng nhằm giảm thâm hụt và tài trợ cho các sáng kiến mới.
“Nhưng ngân sách còn lâu mới đủ,” bà nói.
Theo ông E.J. Antoni, một nhà kinh tế của Quỹ Di sản, ngân sách này “không có gì khác hơn” vì chứa nhiều các khoản chi tiêu và vay mượn hơn.
“Họ nghĩ rằng về cơ bản chúng ta sẽ tăng gấp đôi thuế trong thập niên tới và bằng cách nào đó chúng ta sẽ có được sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ nhờ làm vậy,” ông Antoni nói với The Epoch Times.
Ông nói thêm rằng Tòa Bạch Ốc đang mong đợi Hệ thống Dự trữ Liên bang in thêm tiền.
“Nói cách khác, lạm phát nhiều hơn nữa.”
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times