Khóa học dành cho cha mẹ (P.47): Dành một bức tường cho con vẽ tự do
Trường hợp nói đến trong bài trước là các tác phẩm toàn trường đều được trao giải, cứu vãn được cho rất nhiều trẻ em bị phủ định. Như vậy trong cuộc sống, kỳ thực cũng có thể trao giấy khen cho cháu bé ba tuổi, thậm chí trẻ cũng có thể tự trao giải cho bản thân mình!
Mọi người còn nhớ trước đây chúng tôi đã từng nói rằng lúc trẻ em lớn lên cổ tay có chuyển biến? Tiếp đó, cháu cũng muốn vận động cánh tay, hơn nữa khả năng còn trở nên rất bạo lực! Tuy nhiên không cần lo lắng, đây là sự phát triển bình thường của con trẻ, lúc này trong nhà tốt nhất là chuẩn bị một mặt tường, xem như đó là không gian sáng tác của trẻ.
Không phải trẻ bạo lực, mà là rèn luyện bản thân
Khi được khoảng bốn tháng tuổi, cổ tay cháu bé sẽ bắt đầu chuyển động, cháu bắt đầu muốn học cầm thìa, cầm bút, cầm đũa, đây đều những động tác chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai. Cổ tay là một phần rất quan trọng, gọi là động tác thô, động tác thô tiếp theo sẽ là cánh tay, cho nên bạn có thể sẽ phát hiện con mình sao trở nên bạo lực như vậy, cầm một trái bóng là muốn ném, v.v! Kỳ thực, cháu bé đang muốn huấn luyện để cánh tay của mình lớn hơn.
Bởi vậy, thường thường chúng tôi sẽ cho con trẻ một mặt tường để vẽ tranh, tôi cũng đề nghị phụ huynh, giáo viên cho các bé một mặt tường, chứ không chỉ là một trang giấy. Tường là để con có thể vẽ mọi thứ, bởi vì cháu bé muốn huấn luyện cổ tay và bả vai. Một trang giấy là không đủ, trẻ nhỏ còn chưa khống chế tốt lực của mình, vì thế dễ tạo thành cảm giác ngăn trở. (Nếu được huấn luyện từ nhỏ), đến lúc ba tuổi có thể từ bức tường thu nhỏ về một trang giấy, thì tờ giấy kia chính là giấy khen mà chính trẻ có thể tự trao cho mình.
Trao phần thưởng như thế nào?
Lúc này trẻ có thể ký tên trên giấy vẽ, trao giải cho chó con, mèo con của mình. Những hành vi này chính là hành vi học tập từ cách dạy trẻ của chúng ta: Lúc cháu có hành vi tốt, liền sẽ được ban thưởng, cổ vũ, trên giấy khen ghi hành động tốt, nghĩa cử tốt của trẻ đã có ảnh hưởng như thế nào, lấy đó để cổ vũ, khích lệ trẻ.
Ví như: “Con chẳng những xếp gọn giày dép của mình, mà còn giúp ba mẹ xếp gọn giày dép. Ba mẹ rất cảm ơn con. Bởi vì con khiến ba mẹ vui lòng, giảm nguy cơ té ngã của ông bà.” Lấy đó để cổ vũ, khích lệ trẻ. Qua đó, trẻ sẽ có thể học được rằng ngăn nắp như thế nào là có thể được khen thưởng, và hành động gì cần được hỗ trợ và sau khi sửa thì có thể cầm được giấy khen, thay vì bị trừng phạt. Đây là một khái niệm rất quan trọng.
Dạy trẻ vẽ trên tường
Đối với chuyện vẽ trên tường này, có bậc phụ huynh phiền não: Con cứ cầm bút vẽ linh tinh khắp nơi, phải làm sao bây giờ? Cháu không chỉ vẽ trên mặt tường này, mà còn vẽ trên mặt tường khác hoặc các đồ dùng trong nhà, xử trí việc này như thế nào?
Về vấn đề này, ở trong nhà của tôi, trong phòng ngủ luôn có một mặt tường lớn mà khi vẽ sơn lên vẫn có thể tẩy sạch, bút vẽ lên cũng có thể lau được, cho nên vẫn luôn rất sạch sẽ. Tôi là người dẫn đầu các con vẽ tranh, hơn nữa chỉ cần chỉ cho các con quy tắc, thì các cháu sẽ tuân theo quy tắc này.
Vậy có người sẽ hỏi, con nhỏ như vậy, chúng ta dạy trẻ hiểu quy tắc này như thế nào?
Kỳ thực, người lớn trong nhà không nên xem thường trẻ nhỏ, lúc 7-8 tháng tuổi là trẻ đã có thể nhận biết tâm tình của người khác, hiểu được ý nghĩa tên của mình. Cho nên, lúc các bé 1-2 tuổi, bạn giữ được mối quan hệ tốt đẹp với con, cháu bé căn bản sẽ không loạn. Đến khi trẻ biết đi, lúc cầm bút, cháu sẽ có thể nghe hiểu lời của bạn nói, hơn nữa cháu sẽ có cảm giác thân thuộc trong hoàn cảnh này, sẽ yêu quý nơi này. Khi trẻ nhận được sự thỏa mãn, thì sẽ không quấy rối.
Tôi thường xuyên đi đánh giá một trường học, điều tôi để ý nhất chính là trên mặt đất có rác hay không, nếu như phòng học hoặc sân trường có rác, vậy thì tâm học sinh không ở nơi này. Bạn có đi mời thầy cô giỏi hơn nữa, thì hiệu quả học tập của học sinh cũng sẽ không quá tốt. Lúc chúng tôi đọc sách ở viện Y học, có một quyển sách đã nói cho chúng tôi biết, bạn đến cổng bệnh viện hoặc phòng khám bệnh, nếu như bác sĩ có bày một vài chậu hoa, nhưng chúng đang sắp chết, vậy thì có lẽ bạn không nên đi vào. Ngay cả những sinh mạng thực vật này mà bác sĩ cũng không yêu quý, vậy thì làm sao có thể chữa trị tốt cho bệnh nhân được?
Trong quá trình trưởng thành của con trẻ, dù chỉ là một tuổi nhưng bé cũng có thể hiểu được mọi thứ đều có vị trí của nó, đồ vật nào cũng có vị trí của nó. Đương nhiên bé có thể hiểu được bức tường này chính là vị trí bức vẽ của mình. Nếu như lúc cháu vẽ sang nơi khác, người lớn liền sẽ lộ vẻ không vui, hơn nữa một đứa trẻ ngoan sẽ không muốn làm tổn thương người khác.
Nếu như chúng ta rất tích cực chủ động dẫn dắt con trẻ làm việc này, thì cháu sẽ không phải lén lút đi làm, để sau đó bị bạn bắt được và ngăn lại. Đó là một trạng thái hoàn toàn khác của tâm trí. Khi đứa trẻ có thể cảm nhận được chuyện này là việc đường đường chính chính, thì nó làm sao lại đi làm tên trộm nhỏ được! Tức là khi chúng ta tạo ra một môi trường như vậy, những quy tắc tích cực, đồng hành cùng trẻ thực hiện, thậm chí còn mở nhạc, chúng ta cũng có thể giới thiệu cho khách xem bức tường này. Bạn nghĩ cháu bé sẽ cảm thấy thế nào – Đây chính là một việc công khai, chính đáng, bình thường. Chỉ cần một người cảm nhận được những điều ấy, thì người đó sẽ không gây thêm rắc rối, hoặc làm một tên trộm nhỏ. Đến bây giờ trong nhà tôi vẫn còn giữ mặt tường này, trên đó vẫn còn những bức vẽ của cháu đầu, cháu thứ hai, cháu thứ ba, thực sự rất đáng yêu!
Học cách trao thưởng cho vợ
Đối với một người rộng lượng mà nói, chồng cũng có thể trao thưởng cho vợ, nhưng vợ ban thưởng cho chồng thì thỏa đáng hơn, bởi vì về ngôn ngữ và cảm xúc biểu đạt, nữ giới đều vượt trội hơn so với nam giới, phát triển tương đối sớm hơn và sâu sắc hơn. Tôi đề nghị nam giới thông minh có thể học cách viết giấy khen, nhất là nếu như tốc độ ngôn ngữ không đuổi kịp vợ, vậy thì bạn hãy động bút đi! Nếu như bạn nói không biết viết, vậy bạn lên mạng tra một chút, lập tức rất nhiều câu sẽ xuất hiện.
Rất nhiều người vợ nói, ngọn nến đốt hai đầu, vừa chăm sóc con cái lại vừa phải chăm sóc chồng. Tôi cho rằng đây cũng là vấn đề quan niệm, nếu như có thể nhìn thấy con cái khen ngợi bạn, chồng khen ngợi bạn, vậy thì mọi việc đều thuận lợi, như cá gặp nước vậy. Tuy nhiên trước khi có được sự khen ngợi đó, thì bạn trước hết cần khen ngợi họ.
Cũng có người phản hồi với tôi, nói rằng không hiểu vợ đang giận cái gì, thật sự là không rõ. Kỳ thực, nữ giới đều có một tâm lý tồn tại phổ biến: Không nói ý nghĩ thật trong lòng mình với nam giới. Bởi vì nữ giới thường sẽ cảm thấy, nếu như mình đem ý nghĩ trong lòng nói hết cho anh ấy biết, vậy thì sẽ làm giảm đi giá trị của mình! Đây cũng là một điều lầm lẫn trong suy nghĩ của nữ giới: Tôi nói ra rồi, có nghĩa là tôi cầu đến anh, giá trị của tôi sẽ không còn nữa, cho nên tôi muốn để anh đoán.
Trong tâm lý học phương Tây có rất nhiều sách dạy phụ nữ cách nói chuyện. Ví như có một cuốn sách có tên là “Tình yêu có ngàn nút thắt”, nút thắt này là nút thắt trong lòng của chính mình, ý nghĩ này khiến chính bản thân mình đau đớn. Nhưng nam giới vốn không hiểu điều này, tựa như anh ta xưa nay không biết có một nơi là Washington, D.C, vậy bạn nói xem anh ấy làm sao đi đến chỗ ấy? Bạn phải nói chuyện nghiêm túc với anh ấy, chỉ rõ ràng trên bản đồ vị trí của thành phố Washington DC này.
(Còn tiếp)
Mời quý vị xem video “Khóa học dành cho cha mẹ” – Tập 47
Lý Âu biên tập
Toan Đinh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ Epoch Times Hoa ngữ