Cựu TT Trump vẫn tham gia bỏ phiếu sơ bộ ở Colorado trong khoảng thời gian Đảng Cộng Hòa tiểu bang kháng cáo lên Tối cao Pháp viện
Lệnh truất quyền tham gia bầu cử ban đầu đi kèm với nhiều điều kiện, và Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ có thể không can thiệp.
Với việc Đảng Cộng Hòa Colorado kháng cáo lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ để cựu tổng thống kiêm ứng cử viên hiện đang dẫn đầu bên Đảng Cộng Hòa Donald Trump vẫn được tham gia cuộc bỏ phiếu sơ bộ của tiểu bang, thì cựu Tổng thống (TT) Trump gần như chắc chắn sẽ tiếp tục tham gia cuộc bỏ phiếu này.
Văn phòng Đổng lý Tiểu bang Colorado, cơ quan giám sát các cuộc bầu cử trong tiểu bang, cho biết “Cựu TT Donald Trump sẽ được đưa vào danh sách ứng cử viên trong Cuộc bầu cử Tổng thống sơ bộ năm 2024 của Colorado khi quá trình chứng nhận diễn ra vào ngày 05/01/2024, trừ phi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ từ chối thụ lý vụ kiện hoặc khẳng định phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado.”
Đổng lý Jena Griswold nói thêm trong một bình luận rằng bà ủng hộ phán quyết loại bỏ cựu TT Trump của tòa.
Bà nói: “Ông Donald Trump đã tham gia vào cuộc nổi dậy và bị loại khỏi Cuộc bỏ phiếu Colorado theo Hiến Pháp. Tòa án Tối cao Colorado đã làm đúng.”
“Quyết định này hiện đang được kháng cáo. Tôi kêu gọi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ hành động nhanh chóng vì cuộc bầu cử tổng thống sơ bộ đang đến gần.”
Hôm 19/12, tòa án cao nhất của tiểu bang đã ra phán quyết rằng cựu TT Trump không đủ tư cách ứng cử viên theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14, trong đó quy định rằng những người đã tuyên thệ nhậm chức nhưng sau đó tham gia vào một cuộc “nổi dậy” hoặc “phiến loạn” thì không được quay lại chức vụ mà không có 2/3 số phiếu từ Quốc hội để dỡ bỏ hạn chế đó.
Các nhà hoạt động lập luận rằng vụ xâm phạm Tòa nhà Capitol Hoa Kỳ vào ngày 06/01/2021 đã tạo thành một cuộc nổi dậy, khiến các học giả và chuyên gia pháp lý trong những tháng gần đây tranh luận về việc áp dụng đạo luật có từ thời Nội Chiến này đối với tư cách tranh cử của cựu TT Trump.
Các vụ kiện thách thức tư cách tranh cử của ông đã được đệ trình ở khoảng một nửa số tiểu bang trên toàn quốc, nhưng phần lớn các thẩm phán liên bang lẫn tiểu bang đã bác bỏ các vụ kiện đó vì lý do thủ tục và quyền tài phán. Các lý do bao gồm cách giải thích rằng các nhà lập pháp tiểu bang không quản lý các cuộc bầu cử sơ bộ và các công việc của đảng chính trị, đồng thời bác bỏ ý kiến cho rằng những người soạn thảo Tu chính án thứ 14 có ý định là mỗi tiểu bang phải đưa ra định nghĩa riêng của họ về “cuộc nổi dậy.”
Liệu Tối cao Pháp viện sẽ hành động?
Phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado bao gồm một số điều kiện cụ thể. Họ đã đình chỉ lệnh loại bỏ cựu TT Trump khỏi cuộc bỏ phiếu cho đến ngày 04/01/2024, chỉ một ngày trước thời hạn chứng nhận các lá phiếu sơ bộ. Lệnh đình chỉ đó sẽ được dỡ bỏ nếu không có bên nào đệ đơn kháng cáo lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ. Sau khi đơn kháng cáo được nộp, Đổng lý được lệnh phải tuân theo mọi quyết định của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ.
Nếu Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ quyết định bác bỏ đơn kiện trước ngày 04/01, thì Colorado sẽ loại cựu TT Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ.
Nhưng nếu Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ không bác đơn hoặc không đưa ra một lệnh rõ ràng để loại cựu tổng thống khỏi cuộc bỏ phiếu trước ngày 04/01, thì ông sẽ vẫn có tên trên lá phiếu.
Trong nhiều tháng, các học giả pháp lý và các đổng lý tiểu bang đã mong đợi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ cuối cùng sẽ đưa ra câu trả lời cho lý thuyết pháp lý mới lạ thách thức tư cách hợp lệ của cựu TT Trump. Ngay cả trước khi xem xét liệu sự kiện ngày 06/01 có phải là một “cuộc nổi dậy” hay không, các thẩm phán tiểu bang và các chuyên gia [đệ trình bản góp ý] thân hữu của tòa án đã bày tỏ sự hoài nghi liệu Mục 3 có phải có ý định để các tiểu bang hoặc tòa án riêng lẻ quyết định hay không.
Đảng Cộng Hòa Colorado đã trình ra ba câu hỏi lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ: liệu Mục 3 có áp dụng cho tổng thống hay không, liệu Mục 3 có tự thực thi và cho phép các tiểu bang riêng lẻ quyết định loại bỏ ứng cử viên mà không cần hành động của Quốc hội hay không, và liệu việc chối quyền của một đảng chính trị đưa ra bất kỳ ứng cử viên nào mà họ chọn trong cuộc bầu cử sơ bộ có vi phạm Tu chính án thứ Nhất hay không.
Phát ngôn viên của cựu TT Trump cũng thông báo ý định nộp một đơn kháng cáo khẩn cấp lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ nhưng không cho biết vấn đề pháp lý mà họ sẽ nêu lên là gì.
Pháp viện cấp cao này vẫn có thể quyết định bác đơn kiện; trong trường hợp điều đó xảy ra sau ngày 04/01 thì cựu TT Trump vẫn sẽ xuất hiện trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ ở Colorado. Hồi tháng Mười, Tối cao Pháp viện đã từ chối xét xử một đơn kháng cáo như vậy theo Tu chính án thứ 14, nhưng tình huống đã thay đổi khi Colorado tuyên bố rõ ràng rằng cựu TT Trump không đủ tư cách.
Ngay cả khi cựu TT Trump vẫn được tham gia cuộc bỏ phiếu sơ bộ mà không có hành động nào từ Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, thì một đợt tố tụng khác về việc không đủ tư cách có thể nổi lên trước cuộc tổng tuyển cử.
Sau khi xác định cựu TT Trump không đủ tư cách, Colorado có thể sẵn sàng loại bỏ cựu TT Trump khỏi cuộc tổng tuyển cử.
Tòa án Tối cao Minnesota trước đó cũng đã bác bỏ một vụ kiện về tư cách hợp lệ mà không thiên vị, giải thích rằng các cuộc bầu cử sơ bộ là một vấn đề của đảng phái, nhưng thách thức này có thể được đưa ra liên quan đến cuộc tổng tuyển cử.
Colorado vẫn là tiểu bang duy nhất đã nghe các lập luận liên quan đến “cuộc nổi dậy” tại tòa án, tổ chức một phiên xét xử kéo dài một tuần, trong đó các nguyên đơn trình bày vụ việc chủ yếu dựa trên báo cáo gây tranh cãi của Ủy ban Đặc biệt ngày 06/01. Các luật sư của cựu TT Trump lập luận rằng báo cáo này lẽ ra không nên được xem là bằng chứng và nêu lên sự thiên vị của các thành viên ủy ban, nhưng các thẩm phán chê trách các luật sư đã không cố gắng bác bỏ các sự kiện và lập luận riêng lẻ được rút ra từ báo cáo.
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times