Chỉ số vận tải container của Trung Quốc giảm mạnh trong năm tháng liên tiếp do xuất cảng suy yếu
Các cảng chất đầy những container rỗng, còn những nhà máy thì phá sản do đơn hàng ngoại thương giảm
Chỉ số Vận tải Container Trung Quốc (CCFI) được báo cáo tiếp tục giảm trong tháng Một sau khi giảm mạnh trong bốn tháng trước đó, cho thấy một sự sụt giảm chung về giá cước vận tải quốc tế tại các cảng Trung Quốc, một ngành thương mại xuất cảng ảm đạm, và một cuộc khủng hoảng mà các công ty ngoại thương Trung Quốc đang phải đối mặt với khó khăn kinh doanh hoặc thậm chí phá sản do giảm đơn đặt hàng.
Hôm 13/02, Cảng Container này đã công bố CCFI của tháng Một, cho thấy một chỉ số tổng hợp giảm mạnh so với cùng thời kỳ năm trước là 11.2%, trong đó chỉ số cho các tuyến Âu Châu giảm 16.7%, và các tuyến Tây Hoa Kỳ và Đông Hoa Kỳ lần lượt giảm 7.8% và 9.8%.
Đây là lần giảm thứ năm liên tiếp trong tháng kể từ khi CCFI sụt giảm trên tất cả các tuyến vào tháng Chín năm ngoái (2022), tiếp theo là tháng kế tiếp (tháng 10/2022) chứng kiến một chỉ số vận chuyển hàng hóa tổng hợp giảm 24.8% so với cùng thời kỳ năm trước, mức giảm lớn nhất trong năm tháng qua.
CCFI là một chỉ số phức hợp về giá cước vận tải đường biển từ các cảng container của Trung Quốc đến 12 tuyến vận chuyển trên toàn cầu, phản ánh gần đúng tình trạng xuất cảng của Trung Quốc.
Các container rỗng nhàn rỗi chất đống tại các cảng
Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc đã công bố dữ liệu cảng trong tháng Một cho thấy tỷ lệ tăng trưởng lượng hàng hóa thông qua tại các cảng Trung Quốc đã giảm 1.9% vào tháng Mười Hai năm ngoái, tính theo năm.
Tuy nhiên, thực tế còn tệ hơn những con số chính thức, khi ngày càng nhiều container rỗng chất đống tại nhiều cảng của Trung Quốc.
Ngay từ tháng Mười Hai năm ngoái, số lượng container rỗng tại cảng Nam Sa, phía nam thành phố Quảng Châu, đã tăng đáng kể, vượt hơn 90% lượng kho của bến tàu, mức cao kỷ lục kể từ tháng 03/2020, trong giai đoạn đầu bùng phát của đại dịch COVID-19 ở Trung Quốc.
Theo một bản tin ngày 04/01 từ hãng truyền thông nhà nước China National Shipping, sau đó, vào đầu tháng Một, cảng Diêm Điền (Yantian) phía nam thành phố Thâm Quyến chứng kiến nhiều container rỗng chất cao từ 6 đến 7 tầng — điều chưa từng thấy trong 29 năm kể từ khi cảng này bắt đầu hoạt động.
Khó khăn lớn trong ngành ngoại thương hiện nay thể hiện ở nhu cầu bên ngoài suy yếu và đơn hàng giảm so với năm ngoái, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, không có khả năng thực hiện hợp đồng. Hôm 02/02, tại một cuộc họp báo do Hội đồng Nhà nước tổ chức, ông Lý Hưng Can (Li Xingqian), tổng giám đốc bộ phận ngoại thương thuộc Bộ Thương mại, nói rằng, “Đây là một sự thay đổi quan trọng.”
Triển vọng xuất cảng
Theo một Chỉ số Quản lý Mua hàng (PMI) sản xuất cho tháng Một do Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (BLS) công bố, chỉ số đơn hàng xuất cảng mới tăng trở lại mức 46.1, cao hơn một chút so với 44.2 của tháng 12/2022.
Nhưng chỉ số này thấp hơn mức 46.7 trong tháng Mười Một năm ngoái. Ông Lý Tùng Vân (Li Songyun), một nhà kinh tế từ lâu đã quan tâm đến nền kinh tế Trung Quốc, cho biết thêm rằng “chỉ số này vẫn ở dưới mức 50 — giá trị ngưỡng phân biệt thu hẹp với mở rộng — có nghĩa là các đơn hàng xuất cảng mới đang chuyển sang một giai đoạn thu hẹp.
Về xu hướng xuất cảng của Trung Quốc, ông Lý nói với The Epoch Times hôm 17/02 rằng, “mặc dù tổng xuất cảng đã tăng nhanh trong hai năm qua, nhưng tốc độ tăng trưởng bắt đầu giảm theo từng tháng sau khi đạt đỉnh vào tháng Bảy năm ngoái và chuyển sang âm vào tháng Mười, và sự suy giảm này đã trở nên tệ hơn.”
The Paper đưa tin hôm 04/02, một báo cáo mới đây của Viện Kinh tế thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc dự đoán rằng tăng trưởng xuất cảng của nước này sẽ chuyển sang mức âm trong năm nay.
Ông Lý tin rằng trong năm nay sự suy giảm hàng xuất cảng này sẽ vẫn như cũ, lưu ý rằng xuất cảng của Trung Quốc đã giảm 9.9% so với cùng thời kỳ năm ngoái tính theo đồng USD vào tháng 12/2022.
Sản xuất chuyển ra ngoại quốc
Theo ông Lý, Trung Quốc đang đánh mất vị thế công xưởng của thế giới, vốn là một trong những yếu tố dẫn đến xuất cảng trì trệ, và cũng là một thực tế mà Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) có xu hướng tránh nhắc đến.
Ông Lý cho biết trong một hoặc hai năm qua, chuỗi cung ứng sản xuất đang dịch chuyển ra ngoại quốc và hiện tại quá trình này đang tăng tốc.
Việc rút lui khỏi ngành sản xuất có thể được đổ lỗi cho các biện pháp chống dịch cứng rắn của ĐCSTQ và tình trạng mất điện làm gián đoạn chuỗi cung ứng của ngành, cũng như đối đầu Mỹ-Trung ngày càng gay gắt và rủi ro địa chính trị gia tăng ở Eo biển Đài Loan.
Ví dụ nổi bật nhất, theo quan điểm của ông Lý, là việc rút khỏi chuỗi cung ứng của Apple, do Foxconn của Đài Loan, nhà lắp ráp iPhone lớn nhất thế giới, làm đại diện. “Trên thực tế, một phần lớn các đơn đặt hàng xuất cảng của Hoa lục đến từ các công ty Đài Loan, và việc rút lui của họ chắc chắn sẽ có tác động lớn đến xuất cảng của Trung Quốc.”
Đơn đặt hàng sụt giảm
Kể từ năm 2022, một số lượng đáng kể các công ty thương mại ngoại quốc của Trung Quốc đang trên đường chống lại áp lực do đơn đặt hàng giảm mạnh.
Tuyền Châu, nằm trên bờ biển phía đông nam của tỉnh Phúc Kiến, là một trong 100 thành phố hàng đầu của Trung Quốc về ngoại thương. Hiệp hội các nhà sản xuất thiết bị trong nước cho biết hồi tháng 8/2022 họ đã tổ chức một cuộc họp huy động nhằm “lấy đơn đặt hàng ở ngoại quốc” và đã tổ chức các đoàn tham dự các cuộc triển lãm ở ngoại quốc để nhận đơn đặt hàng vào tháng 09/2022, tháng 11/2022, và tháng Một năm nay.
Hãng thông tấn tài chính chính thức của Trung Quốc Yicai đã đưa tin hôm 27/01 rằng các lĩnh vực như thiết bị thể dục, sản phẩm ngoài trời, và khẩu trang ở Tuyền Châu, Hạ Môn, và Chương Châu — tất cả các thành phố ở tỉnh Phúc Kiến — đều chịu tổn thất nặng nề do một làn sóng giao hàng bị trì hoãn và đơn đặt hàng bị hủy bỏ ở Trung Quốc trong nửa đầu năm 2022 gây ra một tình trạng mất cân đối nguyên vật liệu đầu vào quá mức và tồn đọng hàng tồn kho.
Doanh nghiệp phá sản
Sự sụt giảm liên tục trong xuất cảng của Trung Quốc, và đối với nhiều doanh nghiệp ngoại thương thuộc sở hữu tư nhân, có thể là một rào cản lớn quyết định liệu họ có thể tồn tại hay không.
Ví dụ, Công ty TNHH Dệt kim Zhaofeng là một trong những nạn nhân. Mới đây, công ty này đã bị phá sản sau hơn 20 năm kinh doanh ngoại thương. Hôm 08/02, một video quay cảnh công nhân đòi lương bên ngoài công ty được lan truyền trên mạng, vẽ nên một bức tranh ảm đạm về thương mại xuất cảng dẫn đến sự phá sản của doanh nghiệp Trung Quốc.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times