Các đại công ty công nghệ chuyển trọng tâm sang Đông Nam Á khi sức hút đầu tư của Trung Quốc giảm sút
Đại diện của Apple, Microsoft, và NVIDIA đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo Indonesia, Malaysia, Thái Lan, và đề xướng các khoản đầu tư quy mô lớn.
Môi trường chính trị và kinh tế của Trung Quốc đang trong tình trạng suy thoái khi những cuộc đối đầu địa chính trị với các nước phương Tây ngày càng gia tăng. Điều này đã dẫn đến sự dịch chuyển đáng kể trong đầu tư ngoại quốc từ Trung Quốc sang Đông Nam Á. Gần đây, những đại công ty công nghệ như Apple và Microsoft đã đi đến Đông Nam Á, cam kết đầu tư hàng tỷ dollar để phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và cơ sở hạ tầng đám mây trong khu vực này.
Nhắm mục tiêu đến Đông Nam Á
Trong vài tháng qua, đại diện của những đại công ty công nghệ như Apple, Microsoft, và NVIDIA đã đến thăm Đông Nam Á, gặp gỡ lãnh đạo các nước như Indonesia, Malaysia, Thái Lan, và đề xướng các kế hoạch đầu tư quy mô lớn.
Đầu tháng này, sau chuyến thăm Malaysia, Indonesia, và Thái Lan, Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella đã công bố khoản đầu tư 2.2 tỷ USD vào Malaysia để phát triển cơ sở hạ tầng đám mây và AI. Lần công bố này này đánh dấu khoản đầu tư lớn nhất của Microsoft vào Malaysia trong 32 năm qua. Cuối tháng trước, ông Nadella cũng công bố khoản đầu tư 1.7 tỷ USD vào Indonesia để cung cấp các cơ hội đào tạo về AI và việc làm cho 840,000 người.
Hôm 07/05, Amazon công bố kế hoạch đầu tư thêm 9 tỷ USD vào Singapore trong 4 năm tới để mở rộng cơ sở hạ tầng đám mây.
Trong lúc đó, Apple đã trải qua sự sụt giảm doanh số bán hàng tại Trung Quốc. Hồi tháng Tư, Giám đốc điều hành Tim Cook của Apple đã đến thăm Việt Nam, Indonesia, và Singapore, gặp gỡ một số thủ tướng và công bố các khoản đầu tư mới. Theo báo cáo của công ty này, bất chấp sự sụt giảm tổng doanh số toàn cầu, nhưng doanh thu của Apple tại Indonesia đã đạt mức cao lịch sử.
Trước đó, NVIDIA cũng đã dự tính đầu tư vào các quốc gia như Việt Nam và Malaysia. Hồi năm 2023, NVIDIA đã đạt được thỏa thuận với YTL Power International BHD của Malaysia để giúp giới thiệu siêu máy điện toán nhanh nhất Malaysia, do NVIDIA YTL sản xuất, vào giữa năm 2024. Hôm 19/03, YTL thông báo rằng họ sẽ khai triển siêu máy điện toán AI nhanh nhất thế giới, do Grace Blackwell Superchips của NVIDIA điều khiển, tại Johor, Malaysia để tăng tốc phát triển AI sáng tạo.
Theo một báo cáo của công ty tư vấn quản lý Kearney, việc tăng tốc áp dụng AI ở Đông Nam Á dự kiến sẽ mang lại tăng trưởng kinh tế khoảng 1 ngàn tỷ USD cho khu vực này vào năm 2030.
Giai tầng trung lưu đang gia tăng ở Đông Nam Á
Với tổng dân số 678 triệu người, Đông Nam Á là một trong những khu vực trên thế giới có mức tăng dân số ròng cao nhất toàn cầu, và có lượng dân số trẻ đáng kể. Trong những năm gần đây, mối quan tâm mạnh mẽ của thế hệ trẻ đối với truyền phát trực tuyến video, mua sắm trực tuyến, và AI sáng tạo đã thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của AI trong khu vực. Google, Temasek, và Bain & Company ước tính trong báo cáo năm 2023 của mình rằng thị trường các dịch vụ liên quan đến Internet ở địa phương sẽ tăng hơn gấp đôi lên 600 tỷ USD.
Đông Nam Á cũng có một thị trường rộng lớn về kỹ thuật điện tử và các dịch vụ trực tuyến. Đến năm 2030, ước tính khoảng 65% người dân Đông Nam Á sẽ trở thành giai tầng trung lưu, thúc đẩy sức mua sắm của họ.
Ông Tạ Điền (Frank Tian Xie), giáo sư về kinh doanh tại Đại học South Carolina Aiken nói với The Epoch Times rằng khi vốn quốc tế chuyển sang Đông Nam Á, thì giai tầng trung lưu trong khu vực này sẽ tăng lên, thu nhập của người đi làm sẽ tăng, và những tiến bộ công nghệ sẽ theo sau.
“Do đó, các công ty như Apple, NVIDIA, và Microsoft đang đầu tư vào những quốc gia này vì lực lượng nhân sự và giai tầng trung lưu mới nổi của họ,” ông nói.
Chuyên gia: Những lý do để Đông Nam Á thay thế Trung Quốc
Theo dữ liệu do Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước Trung Quốc công bố hôm 18/02, dòng vốn đầu tư trực tiếp ngoại quốc trong năm 2023 đã giảm xuống mức thấp nhất trong 30 năm, giảm 81.7% so với năm 2022.
Ông Ngô Gia Long (Henry Wu), một học giả kinh tế vĩ mô người Đài Loan và là nhà kinh tế trưởng tại AIA Capital, nói với The Epoch Times rằng có bốn lý do chính khiến đầu tư toàn cầu đang chuyển sang Đông Nam Á.
Nguyên nhân đầu tiên là các yếu tố địa chính trị. Ông Ngô cho rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) coi Đông Nam Á là sân sau của mình, nhằm mục đích kiểm soát khu vực này bên cạnh Đài Loan. Hoa Kỳ tìm cách giành ảnh hưởng ở Đông Nam Á để kiềm chế ĐCSTQ, biến khu vực này trở thành chiến trường quan trọng trong cuộc cạnh tranh Hoa Kỳ-Trung Quốc.
Lý do thứ hai là lợi tức dân số. Trung Quốc từng được hưởng lợi tức về dân số học, nhưng tỷ lệ sinh giảm và số người tử vong rất lớn trong đại dịch COVID-19 đã làm giảm lợi thế này. Dân số của Đông Nam Á gần bằng dân số Trung Quốc, mang lại lợi tức dân số và lực lượng nhân sự cạnh tranh.
Lý do thứ ba là sự phát triển của giai tầng trung lưu. Ông Ngô nói rằng nếu giai tầng trung lưu ở Đông Nam Á phát triển do sự chuyển dịch sản xuất khỏi Trung Quốc, thì quy mô kinh tế của khu vực này có thể thách thức và có thể vượt qua Trung Quốc trong tương lai.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là các yếu tố kinh tế. Dưới sự lãnh đạo của Hoa Kỳ, Nhật Bản có thể tăng cường đầu tư vào Đông Nam Á. Nhận thấy xu hướng này, Samsung đến từ Nam Hàn đã đầu tư mạnh vào Việt Nam, cùng với các công ty đến từ Đài Loan, châu Âu, và Hoa Kỳ tham gia, tạo ra làn sóng đầu tư bùng nổ nhằm nhanh chóng lấp đầy khoảng trống về sản xuất mà Trung Quốc để lại.
Chống lại ĐCSTQ
Do ý nghĩa địa chính trị của mình, Đông Nam Á đang trở thành tâm điểm cạnh tranh về kinh tế, quân sự, và tài nguyên. Tham vọng của ĐCSTQ trong khu vực này, thông qua các sáng kiến như Sáng kiến Vành đai và Con đường, gặp phải ngày càng nhiều những thách thức toàn cầu.
Từ năm 2018 đến 2022, Hoa Kỳ dẫn đầu vốn đầu tư toàn cầu vào Đông Nam Á với 74.3 tỷ USD, trong khi Trung Quốc theo sau với 68.5 tỷ USD vốn đầu tư.
Ông Tạ tin rằng ĐCSTQ đang gặp bất lợi ở Đông Nam Á vì Trung Quốc đã thua trong lĩnh vực sản xuất giá rẻ hơn và vẫn thiếu các lĩnh vực công nghệ cao.
Ông Ngô nhấn mạnh những khác biệt chiến lược giữa Trung Quốc và các cường quốc toàn cầu khác ở Đông Nam Á, lưu ý rằng mô hình kinh tế của Trung Quốc cạnh tranh trực tiếp với các nền kinh tế định hướng xuất cảng của Đông Nam Á. Các khoản đầu tư của Trung Quốc thường nhằm mục đích lách thuế quan của Hoa Kỳ bằng cách chuyển sản xuất sang Đông Nam Á. Tuy nhiên, các nước Đông Nam Á thích các khoản đầu tư từ Nhật Bản, Đài Loan, Nam Hàn, Hoa Kỳ, và châu Âu hơn, vốn là những quốc gia cung cấp công nghệ tân tiến và tiền vốn.
Cẩm An lược dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
