Viện nghiên cứu: Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương là mối đe dọa căn bản đối với các hệ thống kinh tế Mỹ
Theo một phân tích gần đây của Viện Cato, các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đặt ra mối đe dọa căn bản đối với các hệ thống kinh tế của Mỹ mà hoàn toàn không mang lại lợi ích gì. Phân tích này nhấn mạnh rằng CBDC của Hoa Kỳ sẽ đe dọa đến “các quyền tự do cốt lõi” của công dân, từ quyền riêng tư tài chính đến quyền tự do cá nhân.
Báo cáo đánh giá công bố hôm thứ Ba (04/04) của viện cho biết, mặc dù không có lý do chính đáng nào để chính phủ Hoa Kỳ phát hành CBDC khi “chi phí quá cao và lợi ích quá thấp,” các quan chức chính phủ và ngân hàng trung ương đang nỗ lực đáng kể để tung ra tiền kỹ thuật số “trong một nỗ lực củng cố sự kiểm soát của chính phủ đối với các hệ thống thanh toán.”
“Mặc dù nỗ lực này có thể đã bén rễ từ lâu, nhưng một CBDC của Hoa Kỳ cuối cùng sẽ chiếm đoạt khu vực tư nhân và gây nguy hiểm cho các quyền tự do cốt lõi của người Mỹ.”
“Do đó, tiền kỹ thuật số không nên có chỗ đứng trong nền kinh tế Mỹ. Quốc hội nên nghiêm cấm Cục Dự trữ Liên bang và Bộ Ngân khố phát hành CBDC dưới mọi hình thức.”
Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang chưa đưa ra bất kỳ kế hoạch dứt khoát nào hoặc ấn định mốc thời gian liên quan đến việc ra mắt CBDC, nhưng Fed đã không che giấu sự nhiệt tình của mình đối với dự án này. Các tính năng dự kiến như “an toàn hơn” và “nhanh hơn” được quảng bá rầm rộ, trong khi việc tập trung vào nhược điểm lại khá hạn chế.
Chính phủ Tổng thống Biden cũng đã ủng hộ dự án CBDC, khi phát hành một bài báo hồi tháng 09/2022 phân tích khả năng giới thiệu một loại đồng dollar điện toán.
Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ (OSTP) của Tòa Bạch Ốc nêu chi tiết khung khổ kỹ thuật về các khả năng cho một đồng CBDC Hoa Kỳ: “Nếu Hoa Kỳ theo đuổi một đồng CBDC, thì có thể có nhiều lợi ích khả thi, chẳng hạn như tạo thuận lợi cho các giao dịch hiệu quả và chi phí thấp, thúc đẩy khả năng tiếp cận nhiều hơn với hệ thống tài chính, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và hỗ trợ vai trò trung tâm liên tục của Hoa Kỳ trong hệ thống tài chính quốc tế.”
Tự do tài chính và quyền riêng tư
Đa phần công chúng ở Hoa Kỳ phản đối việc giới thiệu CBDC ở Mỹ quốc. Bằng chứng là hơn hai phần ba trong số 2,052 lá thư bình luận gửi tới Fed là được viết bởi các công dân lo lắng muốn phản đối kế hoạch của cơ quan này về một loại đồng dollar điện toán. Dựa trên phân tích của Viện Cato, những người bình luận lo ngại về việc CBDC đặt ra “mối đe dọa đáng kể đối với quyền riêng tư tài chính, tự do tài chính, và bản thân nền tảng của hệ thống ngân hàng.”
Vì CBDC cung cấp cho “chính phủ liên bang khả năng hiển thị đầy đủ mọi giao dịch tài chính bằng cách thiết lập liên kết trực tiếp giữa chính phủ và hoạt động tài chính của mỗi công dân,” dự án này là một cuộc tấn công trực tiếp vào các quyền riêng tư căn bản được Hiến Pháp Hoa Kỳ bảo vệ.
Bất kỳ vùng đệm nào giữa hoạt động tài chính của người dân bình thường và sự xâm nhập của chính phủ — hiện do các tổ chức như ngân hàng và dịch vụ thanh toán cung cấp — sẽ ngay lập tức không còn tồn tại vì “toàn bộ dữ liệu tài chính sẽ hiện ra chỉ sau một thao tác nhấn bàn phím.”
Quyền truy cập không hạn chế như vậy dẫn đến việc thiết lập sự kiểm soát không thể tránh khỏi của chính phủ đối với các hoạt động đó, và sự kiểm soát này có thể mang tính “phủ đầu (cấm và hạn chế mua sắm), thuộc về hành vi (thúc đẩy và hạn chế các hành vi mua sắm), hoặc trừng phạt (đóng băng và tịch thu các nguồn tiền).”
Ví dụ: chính phủ có thể hạn chế mua những hàng hóa “thiết yếu” trong thời gian phong tỏa do nhà nước áp đặt, áp lệnh kiểm soát súng, hoặc kể cả đóng băng khả năng tiếp cận tài chính của một cá nhân.
“Bên cạnh khả năng lập trình căn bản mà CBDC sẽ cung cấp trong việc kiểm soát chính trị và xã hội, một trong những tính năng phổ biến nhất của tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương là khả năng thanh toán cả lãi suất dương và lãi suất âm để hạn chế và thúc đẩy mua sắm,” điều vốn không thể thực hiện được với tiền mặt — một trong những những lý do chính giải thích vì sao những người đề xướng CBDC đang kêu gọi loại bỏ tiền mặt khỏi hệ thống.
Gây nguy hiểm cho thị trường tự do và an ninh mạng
Phó chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Lael Brainard đã nói rằng nếu CBDC được áp dụng rộng rãi, thì loại tiền kỹ thuật số này sẽ phá vỡ toàn bộ hệ thống ngân hàng vì người dân sẽ gửi tiền trực tiếp vào ngân hàng trung ương mà bỏ qua các tổ chức bán lẻ.
Mặc dù các nhà nghiên cứu của Fed tuyên bố CBDC mang lại “sự cạnh tranh hữu ích cho các ngân hàng,” nhưng Viện Cato kết luận rằng kết quả có thể xảy ra nhất sẽ là người dân rời bỏ các ngân hàng truyền thống vì “cạnh tranh với chính phủ là rất khó (nếu không muốn nói là không thể).”
Trong một kịch bản như vậy, CBDC sẽ nắm giữ vị thế độc quyền trên thị trường. Viện Cato chỉ ra rằng, đây là một trong những lý do tại sao các chính phủ trên thế giới quan tâm đến việc loại bỏ các phương thức thanh toán thay thế như mã kim.
Tương tự như mã kim, một nhược điểm của việc sử dụng CBDC là loại tiền này dễ bị các lỗ hổng an ninh mạng và chịu sự tấn công độc hại của tin tặc. Một loại đồng dollar điện toán có tính tập trung sẽ là một “mục tiêu hấp dẫn cho các cuộc tấn công mạng bằng cách cung cấp cho các tác nhân đe dọa một nền tảng nổi bật để tập trung các nỗ lực của họ.”
Mặc dù các cuộc tấn công vào các ngân hàng không phải là hiếm, nhưng một cuộc tấn công như thế sẽ ít nghiêm trọng hơn một cách đáng kể so với một vụ xâm phạm CBDC làm lộ thông tin tài chính của 333 triệu người Mỹ.
FedNow và CBDC
Hôm 15/03, Cục Dự trữ Liên bang thông báo, Dịch vụ FedNow sẽ bắt đầu hoạt động từ tháng Bảy. FedNow cung cấp “giải pháp thanh toán tức thời” trên toàn quốc cho các tổ chức tài chính tham gia và các đối tác trong ngành của họ. Những người sử dụng dịch vụ này có thể “gửi và nhận các khoản thanh toán ngay lập tức vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày” với toàn quyền truy cập vào các khoản tiền ngay lập tức.
Thống đốc Fed Michelle Bowman cho biết hồi năm ngoái (2022) rằng FedNow có thể làm suy yếu sức đề kháng của CBDC thông qua việc cung cấp một số dịch vụ căn bản tương tự với một loại đồng dollar điện toán — bước đầu tiên hướng tới việc áp dụng trọn vẹn CBDC.
Ông Jordan Schachtel, chủ trang “The Dossier” trên Substack, cho biết trong một tweet: “FedNow dường như là một nguyên mẫu cho CBDC. Mặc dù thanh toán ngay lập tức 24/7 có vẻ là tốt, nhưng có những tác động khi dựa vào hệ thống dựa trên tín dụng. FedNow có thể nhanh chóng chuyển đổi thành một hệ thống giám sát.”
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times