Trung Quốc: Xả lũ ở nhiều nơi gây tranh cãi, video lũ dâng cao đột ngột ở Mai Châu, Quảng Đông được công bố
Gần đây, khu vực miền Nam Trung Quốc liên tục xảy ra lũ lụt, kèm theo đó là việc xả lũ từ các hồ chứa nước theo thường lệ, khiến cho tình hình lũ lụt trở nên nghiêm trọng hơn. Trong khi đó người dân nghi ngờ chính quyền xả lũ không thông báo kịp thời. Trên mạng xuất hiện video ghi lại cảnh mực nước đột ngột dâng cao tại khu vực bị lũ lụt ở Mai Châu (MeiZhou), thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng. Các chuyên gia cho rằng, ở Trung Quốc thường xả nước khi có lũ lụt, điều này liên quan đến vấn đề thể chế.
Xả lũ ở hồ chứa nước Phúc Kiến gây thương vong, người dân khiếu nại, chính quyền biện minh
Hôm 23/06, thông tấn xã Đại Phong của Hoa lục cho biết, vào ngày 16/06, tại một ngôi làng ở thị trấn Lam Khê, huyện Thượng Hàng, thành phố Long Nham, tỉnh Phúc Kiến, có người dân phản ánh rằng hồ chứa nước ở thượng nguồn đã mở cửa xả nước, khiến mực nước lũ dâng cao nhanh chóng, làm cho nhà cửa sụp đổ, có người bị chôn vùi và không may đã qua đời.
Bà Hàn kể lại cảnh tượng hôm 16/06, “Mưa suốt cả ngày, đến khoảng 9 giờ rưỡi tối, mực nước nhanh chóng dâng lên hơn 2 mét, kết quả là nhà cửa bị sập, mẹ chồng tôi không may bị chôn vùi bên trong.” Từ những hình ảnh tại hiện trường mà bà Hàn cung cấp, có thể thấy vết nước thấm trên tường, cho thấy mực nước khi lũ bất ngờ ập đến không hề thấp.
Tuy nhiên, chính quyền cho biết việc “mở cửa hồ chứa nước xả lũ là theo quy trình điều phối và kế hoạch đã được quy định.” Chính quyền thị trấn Lam Khê cho biết đã thông báo trước để người dân di dời.
Nhân viên chính quyền địa phương cho biết, đã thông báo cho người dân di dời bằng các hình thức gọi điện thoại, gửi tin nhắn, phát thanh. Đối với việc có người dân phản ánh họ không nhận được thông báo xả lũ, nhân viên này giải thích rằng: “Nước lũ khá lớn, chính quyền thị trấn cũng nhận được nhiều yêu cầu từ người dân, hiện tại [chính quyền] đều đang giải quyết, cũng như đi từng nhà để giải quyết các vấn đề này.”
Đối với vấn đề này, cư dân mạng ở Trung Quốc có các phản ứng khác nhau:
– “Đừng biện minh, lúc xả lũ có thông báo đến từng nhà không, có di dời đến nơi an toàn chưa? Nếu nhà không bị sập, mà có người bị chết đuối, chính quyền thị trấn phải chịu trách nhiệm chính!”
– “Tôi chỉ muốn hỏi tại sao chính quyền đã thông báo mà vẫn không di dời? Đều là tâm lý may rủi, chủ quan làm hại, người già không hiểu sao con cháu không khuyên hoặc giúp người già rời đi? Khi có chuyện xảy ra, con cháu đều lên tiếng chỉ trích và đòi bồi thường.”
– “Các ông thật biết cách ngụy biện! Trước khi xả nước không kiểm tra một lượt sao? Nếu có người không nhận được hoặc không nhìn thấy thông báo thì sao? Các ông chắc chắn rằng mọi người đều nhìn thấy thông báo ngay lập tức không?”
– “Nếu thông báo đã được thực hiện đầy đủ, những người khác đều đã đến nơi an toàn, còn họ không di dời thì là chuyện khác. Nếu không có thông báo thì đó là sự thiếu trách nhiệm của chính quyền. Hai điều này rất khác nhau.”
– “Tai họa do người tạo ra, không thể xả lũ một cách có trật tự sao?”
– “Tại sao nhà cửa lại nằm trong khu vực xả lũ?”
– “Xả lũ nên được thực hiện một cách có trật tự trước khi mưa lớn. Xả lũ trong mưa lớn rất nguy hiểm! Xả lũ cần được điều tiết có khoa học!”
Công bố video ghi lại cảnh mực nước dâng cao đột ngột khi xả lũ ở Mai Châu
Ngày 16/06/2024, hồ chứa Hoàng Điền ở thôn Hoàng Điền, huyện Bình Viễn, thành phố Mai Châu (Meizhou) đột ngột xả lũ. Camera giám sát đã ghi lại quá trình một ngôi nhà ở thôn Chương Diễn, huyện Bình Viễn bị chìm ngập. Video cho thấy mực nước ở địa phương này dâng cao đột ngột lên 2 mét trong vòng 3 giờ. Chính quyền thông báo rằng tính đến 15 giờ ngày 21/06, nạn mưa lớn ở huyện Bình Viễn, thành phố Mai Châu đã khiến 38 người tử vong và 2 người mất tích. Tuy nhiên, tính chính xác của các số liệu này bị nghi ngờ do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thường xuyên giấu diếm sự thật.
Trên các mạng xã hội ở Hoa lục, nhiều cư dân mạng nghi ngờ việc xả lũ đã gây ra thương vong nghiêm trọng: “Vào tiết Thanh Minh lượng mưa cũng nhiều và lớn, [chính quyền] cũng cảnh báo trước, cuối cùng an toàn vượt qua, chỉ có mưa thôi thì có thể an toàn. Lần này là do xả lũ ở thượng nguồn, hai hồ chứa ở thượng nguồn mở cửa xả nước.” “Đâu có thiên tai gì, mưa liên tục cũng không thành vấn đề, mà chính là do thượng nguồn đột ngột xả lũ gây ra. [Nhưng] truyền thông không nhắc đến việc xả lũ một chữ nào.”
Ngày 23/06, tài khoản “Video Tiêu Điểm” (Jiaodian Video) trích dẫn một đoạn video từ Đài truyền hình Tứ Xuyên, tiết lộ quá trình nước dâng cao trong thực tế tại một ngôi làng ở An Huy, chỉ trong vòng mười mấy phút nước dâng lên cao 4 đến 5 mét. Thông tin cho biết, bí thư thôn đã kiểm tra tình hình mực nước vào rạng sáng và phát hiện nước dâng nhanh, mặc dù thông báo kịp thời cho người dân di dời, nhưng nhiều xe vẫn bị cuốn trôi. Video cho thấy thời gian quay là vào khoảng sau 5 giờ sáng của một ngày gần đây.
Tuy nhiên, truyền thông không đề cập đến nguyên nhân khiến mực nước dâng cao đột ngột, cũng không công bố việc chính quyền cấp trên và ban quản lý hồ chứa nước có phát hành thông báo xả lũ hay không.
Chuyên gia nói lên rằng việc xả lũ liên quan đến vấn đề thể chế
Lũ lụt ở Trung Quốc thường đi kèm với việc xả lũ của chính quyền, điều này đã trở thành thông lệ. Hành động xả lũ từ hồ chứa thường tạo ra lũ đến đột ngột, gây ra thảm họa cho người dân.
Ngày 20/06, ở vùng núi Hoàng Sơn, tỉnh An Huy liên tục có mưa lớn, nạn lũ ập đến, trong đó huyện Hấp là vùng bị ảnh hưởng nặng nề, nhà cửa, xe cộ bị cuốn trôi, và nhiều người mất tích.
Hôm 20/06, theo Đài truyền hình Trung ương (CCTV) của ĐCSTQ, hôm 19/06, mực nước của hồ chứa Phong Lạc ở Hoàng Sơn, tỉnh An Huy đã tăng nhanh từ 195 mét lên 202 mét, và đã tăng lên 7 mét trong vòng 24 giờ, vượt quá mực nước giới hạn. Từ 12 giờ trưa ngày 20/06, hồ chứa Phong Lạc đã tăng lưu lượng xả lên 400 mét khối/giây, dự kiến mỗi giờ sẽ giảm mực nước hồ chứa 0.1 mét, sau đó sẽ tiếp tục điều chỉnh lưu lượng xả nước theo tình hình mưa.
Hôm 21/06, ông Vương Duy Lạc (Wang Weiluo), chuyên gia thủy lợi nổi tiếng sống tại Đức, đã nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng các hồ chứa nước ở Trung Quốc có cái gọi là mực nước giới hạn. (Theo tài liệu của chính quyền ĐCSTQ, mực nước giới hạn là mức nước được quy định không được vượt quá trong mùa mưa, nếu vượt quá mức quy định này thì phải xả lũ.) Tuy nhiên, đây là một mực nước thấp trong hồ chứa. Từ mực nước giới hạn đến mực nước chứa bình thường có thể tích rất lớn, vốn dĩ là để chứa nước lũ, không thể nói vượt quá mực nước giới hạn thì phải xả nước, nếu không thì dung tích chống lũ là bằng không. “Nhưng hiện nay vì sao lại nói vượt quá mực nước giới hạn thì phải xả nước ngay lập tức? Đó là vì ĐCSTQ áp dụng chế độ trách nhiệm quản lý hồ chứa, người quản lý do lo ngại chất lượng không tốt của đập, rất sợ xảy ra vỡ đập, nên họ thà xả nước trước.”
Việc chính quyền xả lũ gây ra thảm họa, và liệu có thông báo trước cho người dân di dời hay không, vẫn là tâm điểm gây tranh cãi.
Từ cuối tháng 07 đến đầu tháng 08/2023, khu vực Hoa Bắc xảy ra nạn lũ lụt. Nhiều cư dân ở Trác Châu, thành phố Bảo Định, tỉnh Hà Bắc cho biết, chính quyền không phát thông báo yêu cầu người dân phải di dời trước khi xả lũ ở hồ chứa Bắc Kinh, dẫn đến hàng triệu người dân ở Trác Châu bị mắc kẹt trong lũ lớn.
Ngày 19/06 năm nay, do mưa lớn liên tục ở Quế Lâm, Quảng Tây, nước sông Li dâng cao chảy ngược vào thành phố Quế Lâm, làm ngập nhà ga xe lửa Quế Lâm. Người dân phàn nàn rằng việc này là do chính quyền xả lũ, phía chính quyền thì biện minh rằng “hồ chứa nước ở thượng nguồn đã đầy, lượng nước đến bao nhiêu chỉ có thể bị động xả bấy nhiêu.” Tuy nhiên, quan chức này cũng thừa nhận rằng cần cải thiện việc cảnh báo.
Các quốc gia khác trên thế giới cũng có đôi khi thực hiện việc xả lũ, tuy nhiên họ sẽ thường chọn xả vào những khu vực có ít dân cư sinh sống. Năm 2011, Hoa Kỳ bắt đầu sử dụng kênh xả lũ Morganza ở trung tâm tiểu bang Louisiana. Với 125 cửa lớn để dẫn nước lũ từ thượng nguồn sông Mississippi vào vùng đầm lầy Achafalaya, nơi ít người sinh sống, giúp thành phố New Orleans tránh được lũ lụt.
