Trung Quốc: Thị trường vàng bất thường, giá càng cao càng nhiều người mua
Giá vàng đã tăng vọt lên mức cao trong lịch sử với hơn 2,400 USD/ounce. Tại Trung Quốc, quốc gia sản xuất và tiêu thụ kim loại quý này nhiều nhất thế giới, giá vàng càng cao thì càng có nhiều người mua.
Tình hình chính trị căng thẳng ở một số khu vực trên toàn cầu đang ngày càng xấu đi, bao gồm chiến tranh Israel-Hamas ở Trung Đông, chiến tranh Nga-Ukraine, cùng với viễn cảnh giảm lãi suất của Hệ thống Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED), đã nâng cao giá trị của việc đầu tư vào vàng. Tuy nhiên, động lực lớn nhất đẩy giá vàng trên toàn cầu lên cao vẫn là nhu cầu mua vàng ở Trung Quốc liên tục tăng cao. Nguyên nhân là vì các nhà đầu tư bán lẻ, các quỹ đầu tư, công ty giao dịch tương lai, ngay cả Ngân hàng Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đều xem vàng là phương pháp bảo đảm giá trị tiền gửi vào thời kỳ không ổn định.
Thông thường, Ấn Độ và Trung Quốc — hai nước đông dân nhất thế giới — sẽ cạnh tranh vị trí quốc gia tiêu thụ hàng hóa lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, trên thị trường vàng thì Ấn Độ, quốc gia ưa chuộng vàng không kém Trung Quốc, lại có những biểu hiện rất khác biệt.
Năm 2023, khi lượng tiêu thụ vàng trang sức, vàng miếng, và đồng tiền vàng của Trung Quốc tăng mạnh đạt mức kỷ lục, thì nhu cầu về vàng trang sức của Trung Quốc đã tăng 10%. Trong khi đó, nhu cầu về vàng trang sức của Ấn Độ giảm 6%. Đồng thời, việc đầu tư vào vàng miếng và đồng tiền vàng của Trung Quốc cũng tăng mạnh lên tới 28%.
Theo báo cáo của tờ Bloomberg, ông Philip Klapwijk, Giám đốc điều hành Công ty tư vấn Precious Metals Insights Ltd Hồng Kông cho biết, nhu cầu về vàng của Trung Quốc vẫn còn có thể tăng trưởng.
Ông Philip Klapwijk cho rằng, do sự hạn chế trong lựa chọn đầu tư ở nội địa Trung Quốc, cùng với nguy cơ dài hạn trong ngành địa ốc, biến động mạnh trên thị trường chứng khoán, và đồng Nhân dân tệ sụt giá nên các quỹ đầu tư đang buộc phải chuyển hướng vào các tài sản an toàn hơn.
Ông Klapwijk nói: “Trong tình hình như vậy, đối với các tài sản như vàng — thực tế là đối với những người mua mới — lượng tiền có sẵn là khá cao.”
Ông Klapwijk cho biết thêm, “Ở Trung Quốc không có quá nhiều lựa chọn. Dưới sự kiểm soát về ngoại hối và nguồn vốn, quý vị không thể đầu tư tiền vào thị trường khác.”
Lượng nhập cảng vàng của Trung Quốc tăng mạnh
Trung Quốc là một quốc gia nhập cảng vàng, đồng thời cũng là quốc gia sản xuất và tiêu thụ vàng. Mặc dù có lượng vàng được khai thác hàng năm nhiều hơn so với các quốc gia khác, nhưng nước này vẫn cần nhập cảng với số lượng lớn. Hơn nữa, số lượng vàng nhập cảng đang không ngừng tăng lên.
Trong hai năm qua, lượng vàng mà Trung Quốc mua từ ngoại quốc đã vượt hơn 2,800 tấn. [Con số này] vượt tổng lượng kim loại mà các quỹ giao dịch trao đổi vàng (ETF) giao dịch trên toàn cầu, và tương đương với khoảng 1/3 lượng vàng tồn kho mà Hệ thống Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) dự trữ.
Tuy vậy, gần đây lượng nhập cảng vàng tăng mạnh. Trong ba tháng đầu năm 2024, lượng vàng nhập cảng của Trung Quốc tăng 34% so với cùng thời kỳ năm trước.
Thị trường vàng của Trung Quốc có những biểu hiện thay đổi khác thường
Mặc dù đồng Nhân dân tệ sụt giá đã làm suy yếu sức tiêu thụ của người mua, đồng thời giá vàng lại cao kỷ lục, nhưng đối với Trung Quốc, nhu cầu vàng vẫn rất mạnh.
Là một quốc gia nhập cảng [vàng] chủ yếu, người mua vàng ở Trung Quốc thường phải trả thêm một khoản chênh lệch khiến cho giá vàng [trong nước] cao hơn giá quốc tế. Vào đầu tháng 04/2024, mức giá chênh lệch này vào khoảng 89 USD/ounce. Trong năm qua, mức chênh lệch giá vàng là 35 USD/ounce, trong khi mức chênh lệch trung bình trong lịch sử chỉ là 7 USD/ounce.
Giá vàng cao ngất ngưỡng dường như không làm giảm sự nhiệt tình của người Trung Quốc đối với vàng. Thị trường vàng Trung Quốc thể hiện sự thay đổi bất thường, giá càng đắt thì càng nhiều người mua.
Trước đây, người tiêu dùng Trung Quốc thường mua vàng khi giá giảm. Điều này giúp thúc đẩy thị trường và ổn định giá cả trong thời kỳ suy thoái. Tuy nhiên, tình hình lần này không như vậy, mà ngược lại nhu cầu về vàng ở Trung Quốc đã đẩy giá vàng lên mức cao hơn.
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc mua vàng với số lượng lớn trong 17 tháng liên tiếp
Tuy nhiên, Bắc Kinh thể hiện thái độ phản đối việc đầu cơ ở thị trường vàng. Truyền thông chính thức của ĐCSTQ cảnh báo các nhà đầu tư nên thận trọng trong việc chạy theo ‘cơn sốt vàng.’ Trong khi đó, Sàn giao dịch Vàng Thượng Hải (SGE) và Sàn giao dịch Hợp đồng Tương lai Thượng Hải (SHFE) đều nâng cao mức yêu cầu tiền bảo đảm đối với một số hợp đồng, nhằm hạn chế hành vi mạo hiểm quá mức.
Sàn giao dịch Hợp đồng Tương lai Thượng Hải đã thực hiện biện pháp này sau khi lượng giao dịch hợp đồng vàng trong một phiên tăng lên mức cao nhất trong 5 năm qua.
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã liên tục mua vàng trong suốt 17 tháng liên tiếp. Đây là đợt mua vào dài nhất từ trước tới nay.
Một số nhà phân tích cho rằng, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc hy vọng sẽ đa dạng hóa các nguồn dự trữ ngoại hối của mình, tách xa khỏi đồng USD, và bảo vệ giá trị của đồng Nhân dân tệ.