Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ có thể sẽ ra phán quyết về vụ kiện bầu cử của cựu TT Trump vào ngày 04/03
Hôm Chủ Nhật (03/03), Pháp viện đã đưa ra một bản cập nhật hiếm hoi và bất thường về lịch trình của mình. Cả Colorado và Maine đều tổ chức bầu cử vào thứ Ba (05/03).
Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ có thể sẽ đưa ra một phán quyết sớm nhất là vào ngày 04/03 liên quan đến vụ án tìm cách cấm cựu Tổng thống (TT) Donald Trump xuất hiện trong các lá phiếu bầu cử sơ bộ và các lá phiếu tổng tuyển cử cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.
Trong một bản cập nhật bất thường vào Chủ Nhật về lịch trình của mình, Tối cao Pháp viện đã không nêu rõ họ sẽ đưa ra phán quyết nào. Tuy nhiên, hôm 08/02, các thẩm phán đã nghe các lập luận trong đơn kháng cáo của cựu tổng thống về phán quyết ở Colorado và sẽ đưa ra quyết định của riêng họ.
Thông báo hôm 03/03 cho biết bản ý kiến này sẽ được đăng trực tuyến vào lúc 10 giờ sáng theo giờ Hoa Thịnh Đốn. Họ chỉ cho biết trên trang web của mình rằng: “Pháp viện sẽ không xét xử.”
Cuối năm ngoái (2023), Tòa án Tối cao Colorado đã ra phán quyết rằng cựu Tổng thống Trump không đủ tư cách xuất hiện trên các lá phiếu ở Colorado, viện dẫn cách giải thích với một điều khoản trong Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ quy định rằng các ứng cử viên nào tham gia vào một “cuộc nổi dậy hoặc phiến loạn” chống lại Hoa Kỳ phải bị ngăn cản giữ chức vụ. Vài ngày sau đó, Đổng lý Tiểu bang thuộc Đảng Dân Chủ của Maine đã đưa ra một quyết định tương tự, và mới đây, một thẩm phán ở Illinois đã đưa ra phán quyết tương tự nhằm ngăn cản sự xuất hiện của ông Trump trên các lá phiếu.
Tu chính án thứ 14 đã được soạn thảo sau Nội Chiến cách đây hơn 150 năm, và Tòa án Tối cao Colorado là cơ quan đầu tiên viện dẫn tu chính án này. Tuy nhiên, phán quyết đó và hai phán quyết khác đang bị tạm hoãn thi hành để chờ phán quyết của Tối cao Pháp viện.
Cựu tổng thống đã kháng cáo phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado lên Tối cao Pháp viện, và pháp viện đã nhanh chóng thụ lý vụ này. Những tranh luận trực tiếp trong vụ án đã được nghe vào tháng trước.
Đáng chú ý là, cho đến nay, Tối cao Pháp viện chưa bao giờ ra phán quyết về điều khoản trong Mục 3 của Tu chính án thứ 14. Cuối tuần này, pháp viện cho biết rằng ít nhất một vụ án sẽ được đưa ra phán quyết vào ngày 04/03, mặc dù pháp viện không cho biết đó là vụ án nào.
Ngoại trừ khi gần hết nhiệm kỳ hồi cuối tháng 06/2023, pháp viện hầu như luôn đưa ra các phán quyết vào những ngày mà các thẩm phán dự kiến sẽ xét xử. Nhưng theo lịch trình thì ngày xét xử tiếp theo là ngày 15/03. Và ngoài đợt đại dịch do virus corona gây ra, khi pháp viện đóng cửa, các thẩm phán hầu như luôn đọc bản tóm tắt ý kiến của họ trong phòng xử án.
Nếu vụ việc được giải quyết vào ngày 04/03, một ngày trước các cuộc bầu cử sơ bộ Siêu Thứ Ba (Super Tuesday) ở 16 tiểu bang, thì bản ý kiến đó sẽ xóa bỏ sự không chắc chắn về việc liệu phiếu bầu cho cựu TT Trump, ứng cử viên hàng đầu bên Đảng Cộng Hòa cho chức tổng thống, cuối cùng có được tính hay không.
Colorado và Maine là hai trong số các tiểu bang sẽ tổ chức bầu cử sơ bộ cho Đảng Cộng Hòa trong cuộc bỏ phiếu Super Tuesday ngày 05/03.
Các luật sư của cựu tổng thống yêu cầu chín thẩm phán đảo ngược phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado bởi vì Quốc hội là cơ quan duy nhất có thể đưa ra quyết định rằng ai có thể trở thành tổng thống.
Các luật sư của ông cho biết, phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado cũng là “lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, cơ quan tư pháp ngăn cản cử tri bỏ phiếu cho ứng cử viên tổng thống dẫn đầu của chính đảng,” đồng thời kết luận rằng phán quyết đó “không và không thể nào đúng đắn.”
Sau phán quyết của Colorado, cựu TT Trump viết trên mạng xã hội rằng ông “không phải là người theo chủ nghĩa nổi dậy,” đồng thời nói thêm rằng Tổng thống Joe Biden là một trong số đó. Ông cũng lưu ý rằng ông đã nói với những người ủng hộ hãy biểu tình “một cách ôn hòa và yêu nước” trong một cuộc biểu tình vào ngày 06/01/2021, trước khi những người biểu tình và những kẻ bạo loạn tiến vào Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ trong quá trình chứng nhận phiếu đại cử tri cho cuộc bầu cử năm 2020, vốn là cơ sở của những lời buộc tội “nổi dậy” nhắm vào ông.
Các thẩm phán của Tòa án Tối cao Colorado đã lập luận rằng họ tin là cựu Tổng thống Trump đã tham gia vào một cuộc nổi dậy vì hoạt động của ông trước và vào ngày 06/01/2021, trong vụ xâm phạm tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ. Tuy nhiên, cựu tổng thống chưa bao giờ bị buộc tội hay bị kết án về tội nổi dậy. Ông Trump đã bị một biện lý đặc biệt liên bang buộc tội liên quan đến cuộc bầu cử năm 2020, nhưng không bị buộc tội nổi dậy, phiến loạn, hay các cáo buộc khác có liên quan.
“Cựu Tổng thống Trump yêu cầu chúng tôi khẳng định rằng Mục Ba sẽ loại bỏ mọi kẻ nổi dậy vi phạm lời thề ngoại trừ những người quyền lực nhất và mục này cấm những người vi phạm lời thề ở hầu hết mọi cơ quan, cả tiểu bang và liên bang, ngoại trừ cơ quan cao nhất ở đất nước,” khối đa số ủng hộ Tòa án Tối cao Colorado đã viết trong phán quyết với tỷ lệ 4 phiếu thuận – 3 phiếu chống của mình. “Cả hai kết quả đều không phù hợp với ngôn từ rõ ràng và lịch sử của Mục Ba.”
Phiên tranh luận trực tiếp
Trong các cuộc tranh luận trực tiếp trước các thẩm phán [của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ] vào đầu tháng Hai, ít nhất sáu thẩm phán, bao gồm cả Chánh án John Roberts, người được cựu Tổng thống George W. Bush đề cử, dường như chí ít đã tỏ ra nghi ngờ về một số tuyên bố của vị luật sư đại diện cho một số cử tri Colorado, người đã khởi kiện chống lại vị ứng viên dẫn đầu Đảng Cộng Hòa này.
Chánh án Roberts cho biết: “Điều này dẫn đến chỉ có một số tiểu bang sẽ quyết định cuộc bầu cử tổng thống,” đề cập đến tác động tiềm tàng của phán quyết do Tòa án Tối cao Colorado đưa ra. “Đó là một hậu quả khá đáng sợ.”
Thẩm phán Clarence Thomas đã hỏi luật sư Jason Murray tại sao không có nhiều ví dụ về việc các ứng cử viên bị loại ở từng tiểu bang theo Tu chính án thứ 14 sau Nội Chiến.
“Có quá nhiều liên minh vẫn còn xung quanh, có một số người sẽ tiếp tục tranh cử vào các văn phòng tiểu bang hoặc các cơ quan quốc gia, vì vậy có vẻ như — điều đó cho thấy rằng sẽ có ít nhất một vài ví dụ về các ứng cử viên quốc gia bị tước tư cách,” Thẩm phán Thomas, người được cựu TT Bush bổ nhiệm, cho biết.
Thẩm phán Elena Kagan, được xem là một thành viên thuộc phe cấp tiến của pháp viện, đã hỏi vị luật sư này tại sao một tiểu bang lại có quyền xác định ứng cử viên nào sẽ có tên trong lá phiếu cho một cuộc bầu cử toàn quốc.
Bản tin có sự đóng góp của Reuters
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times