‘Tiêu tiền để tiết kiệm’ có giúp tiết kiệm thật không hay khiến quý vị cạn túi thêm?
Khi đi mua sắm, quý vị sẽ dễ gặp phải “spaving” (tiêu tiền để tiết kiệm). Ở Mỹ, hầu như nhiều người mua sắm đều có niềm đam mê này. Giả thuyết đưa ra là “spaving” giúp quý vị tiết kiệm tiền, nhưng cũng khiến quý vị tốn kém hơn.
Vậy thì spaving là gì và quý vị đã từng áp dụng chưa? Hầu như tất cả mọi người mua sắm tại cửa hàng truyền thống hoặc trực tuyến đều từng là nạn nhân của chiêu trò bán hàng này.
‘Spaving’ là gì?
Thuật ngữ này bắt nguồn từ việc kết hợp “chi tiêu” (spending) với “tiết kiệm” (saving). Giả thuyết là trả tiền càng nhiều thì tiết kiệm được càng nhiều. Một hình thức spaving [phổ biến] là giao dịch mua một tặng một (BOGO).
Các nhà bán lẻ sử dụng chiêu này để thuyết phục khách hàng tiêu tiền cho những món hàng mà bình thường họ không mua, chỉ để tận dụng ưu đãi. Rốt cuộc thì người tiêu dùng không tiết kiệm được mà lại bỏ tiền ra thêm.
Có ba ví dụ về spaving như sau.
- Khuyến mãi mua 1 tặng 1
Khách hàng sẽ trả tiền đầy đủ cho sản phẩm đầu tiên và nhận được sản phẩm thứ hai miễn phí. Các cửa hàng bách hóa thường áp dụng cách này để giúp họ bán được những mặt hàng bị tồn kho quá nhiều.
Nhưng quý vị có thực sự cần món đồ đầu tiên không? Một số người đã chất đầy giỏ hàng bằng các loại hàng hóa mua một tặng một mà thông thường thì họ sẽ không mua, nhưng họ nghĩ rằng họ đã kiếm được một món hời.
- Tiết kiệm khi mua với số lượng lớn
Tiết kiệm khi mua hàng với số lượng lớn là cách mà nhà bán lẻ thuyết phục khách hàng chi ra một khoản tiền lớn. Ví dụ, quý vị có thể chi 700 USD và tiết kiệm được 100 USD cho lần mua sắm này. Có thể ban đầu quý vị không có ý định tiêu nhiều tiền như vậy, nhưng ý nghĩ tiết kiệm được 100 USD khiến quý vị muốn thanh toán nhiều hơn.
- Miễn phí vận chuyển
Người Mỹ không thích trả phí vận chuyển và sẽ tận dụng mọi cách để tránh phải trả loại phí này. Nhiều nhà bán lẻ trực tuyến hứa hẹn miễn phí vận chuyển nếu đơn hàng đạt đến một mức cụ thể.
Vậy là quý vị phải cho thêm nhiều hàng vào giỏ, để rồi phải trả một khoản ngang với chi phí vận chuyển.
Spaving giúp khách hàng biện minh cho mong muốn mua sắm
Mặc dù lạm phát tác động xấu đến hầu bao, nhưng người tiêu dùng đã ảo tưởng khi bị thuyết phục rằng họ đang khéo chi tiêu. Họ cần phải chắt chiu từng đồng, nhưng trên thực tế họ đang rơi vào bẫy mua hàng.
Mua xong mớ hàng khuyến mãi “mua hai, tặng ba,” giờ thì họ có năm món đồ mà bình thường thì họ sẽ không mua. Nhưng họ lại [nghĩ rằng] đã tiết kiệm được một khoản. Trong suy nghĩ của hầu hết mọi người, họ là bên có lợi trong cuộc mua bán này.
Các nhà bán lẻ trở thành bên được như thế nào?
Biên lợi nhuận mỏng hơn đã buộc các nhà bán lẻ đẩy mạnh khuyến mãi. Theo công ty phân tích dữ liệu Numerator, từ tháng 03/2023 đến tháng 03/2024, số chương trình giảm giá tạm thời đã tăng 72%.
Với tình trạng hàng tồn kho ngày càng tăng và người tiêu dùng cố gắng dè sẻn, các ưu đãi dạng spaving này sẽ thuyết phục được mọi người mở hầu bao.
Cơ hội spaving phổ biến đến mức nào?
Cơ hội mua hàng giá rẻ diễn ra ở khắp mọi nơi. Có lúc mồi nhử “khuyến mãi trong thời gian có hạn” được treo ngay trước mặt người tiêu dùng hoặc nếu không thì cũng là mua một tặng một. Khó mà tìm thấy một cửa hàng bách hóa hoặc nhà bán lẻ nào không khuyến khích mua sắm như vậy.
Các vấn đề với spaving
Spaving có thể làm mất cân bằng ngân sách và làm tăng hóa đơn thẻ tín dụng của quý vị. Đó là vì rốt cuộc người tiêu dùng bị tiêu pha nhiều hơn so với ngân sách mà họ dự định mua sắm.
Theo Lendingtree, người Mỹ bỏ ra trung bình 1,583 USD mỗi tháng để trả nợ. Với số tiền trả nợ nhiều như thế, việc chi trả mức do spaving sẽ khiến tình hình tài chính vốn đã căng thẳng của quý vị càng tệ hơn.
Các vấn đề phát sinh từ spaving bao gồm:
- Chi tiêu quá mức—tức là chi tiêu nhiều hơn dự định
- Lãng phí—nghĩa là mua nhiều hơn mức có thể sử dụng; chẳng hạn như mua những món đồ dễ hỏng.
- Phán đoán sai về sự cần thiết—là khi nhìn thấy một quảng cáo, nhiều người nghĩ rằng cuối cùng mình có thể sử dụng mặt hàng đó. Nhưng họ sẽ không dùng ngay món đồ đó hay thậm chí chẳng bao giờ động đến. Họ cảm thấy như thể món hàng đó cần thiết bởi vì nó đang được khuyến mãi.
Nhìn chung, quý vị sẽ chi quá tay ngay lập tức khi mua những món đồ không thực sự hữu dụng hoặc không dùng đến.
Làm thế nào để tránh spaving
Quý vị có thể tránh được “cái bẫy” spaving để cải thiện tình hình tài chính. Hãy nhớ rằng về căn bản, spaving là một mánh khóe tâm lý mà các nhà bán lẻ sử dụng. Quý vị có thể tránh được chiêu trò lừa đảo này bằng các cách như sau:
- Lập kế hoạch chi tiêu
Không ai thích ngồi xuống lập kế hoạch chi tiêu, nhưng quý vị buộc phải làm thế để theo dõi tình trạng chi tiêu của mình. Nếu quý vị lập một kế hoạch và tuân thủ theo đó thì quý vị sẽ tránh được tình trạng chi dùng quá mức tại cửa hàng.
- Biết rõ điều gì kích thích quý vị mua sắm
Điều gì khiến quý vị mua hàng theo cảm tính vậy? Biết được điều này sẽ giúp quý vị tránh trở thành nạn nhân của spaving. Hãy tự hỏi bản thân một cách trung thực xem mình có đang mua sắm ngẫu hứng hay thực sự cần mặt hàng này sẽ giúp quý vị trì hoãn đưa hàng vào giỏ.
- Hủy ghi danh nhận thông báo của nhà bán lẻ
Làm sao có thể cưỡng lại cám dỗ khi nhận được những mẩu tin quảng cáo trong hộp thư đến kia chứ? Quý vị chỉ cần hủy ghi danh nhận những thông tin này. Và đừng quên Facebook: Hãy hủy theo dõi những nhà bán lẻ gửi thông tin giảm giá mới nhất.
- Mua những gì mình cần
Đừng nghĩ đến việc mua những thứ quý vị không cần. Thường xuyên kiểm tra danh sách những thứ cần mua khi đến cửa hàng bách hóa hoặc tránh lên mạng chỉ để lướt xem đó đây. Tránh xa các khu vực trong cửa hàng bách hóa thường có nhiều mặt hàng mua một tặng một nhất, như khu vực trung tâm chẳng hạn. Cũng đừng đi qua mọi kệ hàng.
- Sử dụng tiền mặt hoặc thẻ ghi nợ
Đừng nên dùng thẻ tín dụng khi mua sắm và chỉ nên sử dụng tiền mặt mà quý vị có trong tay để không vượt quá ngân sách vì trót mua các mặt hàng spaving mới nhất.
Phòng ngừa spaving
Hãy cảnh giác khi đi mua sắm. Đừng bận tâm đến việc trả phí vận chuyển. Có lẽ quý vị sẽ ít tốn kém hơn so với cố mua nhiều hơn cho đạt ngưỡng miễn phí vận chuyển với những món đồ vô dụng. Lưu ý rằng mặt hàng khuyến mãi mua một tặng một không phải là một món hời nếu quý vị không cần.
“Chi tiêu để tiết kiệm” sẽ bòn rút túi tiền của quý vị và cuối cùng không giúp gì cho việc tiết kiệm tiền.
