Thưởng thức giai điệu, ngân nga câu hát
Âm nhạc thuần chính là một liều thuốc tốt.
“Bạn chính là những gì bạn ăn vào.”
Tất cả chúng ta đều từng nghe câu nói cổ xưa này [về tầm quan trọng của chế độ ăn uống] đối với sức khỏe. Trong những năm làm nghề bán sách, tôi thường nghe điệp khúc “bạn là những gì bạn đọc” cứ lặp đi lặp lại. Tất nhiên, trên thực tế, mỗi chúng ta đều là tổng hòa của tất cả những trải nghiệm — những gì chúng ta thấy, nghe, và cảm nhận.
Và trong đó bao gồm cả âm nhạc.
Các nhà tư tưởng lỗi lạc xưa và nay đều từng viết về tác động to lớn của âm nhạc lên tinh thần con người. Chẳng hạn, triết gia Aristotle từng bàn về khả năng khơi gợi đam mê của các loại nhạc cụ và tiếng hát, tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ em trong lĩnh vực này, và những ảnh hưởng của việc nghe âm nhạc thấp kém. 2,000 năm sau, học giả người Anh Roger Scruton cũng viết và thảo luận sâu rộng rất nhiều về âm nhạc theo cách tương tự.
Không giống như tiền nhân, những người hiện đại chúng ta bị bủa vây bởi âm nhạc. Trong quán cà phê nơi tôi đang viết những dòng này, nhạc pop vang lên ở phía sau. Trên radio của xe hơi, tôi có hàng tá kênh, hầu hết đều phát những bản nhạc rock hoặc nhạc đồng quê đang thịnh hành hiện nay. Còn ở nhà, nếu tôi muốn thì chỉ cần nhấn vài phím trên chiếc máy điện toán xách tay là có thể thưởng thức âm nhạc từ khắp nơi trên thế giới.
Tuy nhiên, chúng ta có thường cân nhắc, giống như triết gia Aristotle, học giả Scruton và nhiều nhà tư tưởng khác, về tác động của âm nhạc đối với trái tim và tâm trí mình không?
Việc âm nhạc có tác động đến chúng ta là điều không thể phủ nhận. Một chàng trai trẻ rú ga ầm ĩ khắp phố với thứ nhạc rap rát tai, đến nỗi cả chiếc xe của cậu dường như cũng đang rung lắc, chắc chắn có một khuôn mẫu tâm hồn khác biệt so với các sinh viên chuyên ngành âm nhạc và các nghệ sỹ dương cầm say mê nhà soạn nhạc Bach và Mozart. Dù chưa có bằng chứng, tôi cũng mạo muội đoán rằng sự gia tăng nỗi buồn và trầm cảm ở các cô gái tuổi teen gần đây, một phần bắt nguồn từ những chủ đề ngày càng ảm đạm trong âm nhạc đại chúng hiện nay.
Nhưng, nếu chúng ta chủ động lựa chọn, tất cả chúng ta đều có thể khiến âm nhạc mang lại lợi ích cho mình theo những cách lành mạnh và vui vẻ.
Công việc, học tập, nghỉ ngơi, và giải tỏa căng thẳng
Nếu chúng ta tìm kiếm trực tuyến cụm từ “loại nhạc nào tốt cho chúng ta,” thì sẽ bắt gặp vô vàn lời khuyên về lợi ích của âm nhạc đối với công việc, thư giãn, và giảm bớt căng thẳng. Các nhà tâm lý học, các nhà âm nhạc học, và các nhạc sỹ đều đề cao tác động xoa dịu tinh thần của âm nhạc thuần chính.
Ví dụ, nếu bạn đang tìm kiếm âm nhạc để đồng hành trong công việc hoặc học tập, thì hãy tham khảo một số bài viết này và sau đó thử trải nghiệm để tìm ra thể loại nhạc phù hợp với mình. Có thể bạn sẽ khám phá ra, âm nhạc cổ điển êm dịu giúp bạn tập trung hơn vào công việc mà bạn mang từ văn phòng về nhà. Có thể những bài hát của một ca sỹ yêu thích nào đó sẽ giúp bạn nhanh chóng hoàn thành bài luận trên lớp.
Hội ngộ với chính mình
Bạn đang buồn ư? Đôi khi, vài giai điệu nhất định có thể gợi lại dĩ vãng cùng đôi chút ngọt ngào, thôi thúc chúng ta quay về với những điều tốt đẹp nhất bên trong chúng ta.
Trong bài viết về những ích lợi tâm lý của âm nhạc liên quan đến quá khứ của chúng ta, nhà văn Markham Heid miêu tả: “Giống như một ca khúc chủ đề tuyệt vời kết nối các phần khác nhau của một bộ phim, việc lắng nghe những bản nhạc nổi tiếng thời xưa từ tuyển tập các bản nhạc cá nhân có thể giúp bạn kết nối lại với chính mình bởi cảm giác thăng hoa của ‘bản ngã’, mà các nhà nghiên cứu âm nhạc mô tả là ‘cảm giác kết nối giữa quá khứ và hiện tại của một người ở thế gian.’”
Nghe một bài hát bất chợt có thể đưa ta quay về một ngày hè ở bể bơi năm ta 16 tuổi, hay một kỳ nghỉ đặc biệt khi ta bước sang tuổi tứ tuần. Những giai điệu kết nối quá khứ này có thể nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta là ai, vị trí của mình từng ở đâu, và giúp ta vững vàng hơn trong hiện tại.
Hát một mình
Bạn nói giọng hát của mình nghe như thể danh ca Bob Dylan (nổi tiếng với chất giọng khàn mộc mạc và không theo phong cách thông thường) hát nhạc opera của danh ca Pavarotti? Chẳng sao cả! Khi ở một mình, hãy cứ thoải mái và hát vang một bài hát mà bạn biết, hoặc hát theo bài hát bật lên từ chiếc điện thoại hay máy điện toán. Tài tử Gene Kelly có một trải nghiệm bùng nổ trong bộ phim “Singin’ in the Rain” (Hát dưới Mưa), và bạn cũng có thể làm điều tương tự với “Singin inYour Car” (Hát trong Xe).
Khi ở một mình, tôi từng hát vang các bài hát mừng Giáng Sinh lúc 5 giờ sáng vào tháng Bảy, hoặc ngân nga các bài hát xưa cũ trên chiếc Honda Civic của mình. Mới hôm nọ, trong một chuyến đi dài và mệt mỏi, tôi đã hòa giọng cùng ca sỹ Jimmy Dean qua ca khúc “Big Bad John” khi lái xe trên đường cao tốc, và màn song ca đó, dù có hơi ngớ ngẩn, nhưng lại khiến tôi cảm thấy như mình có thể lái xe hàng trăm dặm nữa mà không mệt mỏi.
Thanh Vy biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times