Tchaikovsky: Bản Concerto cung Rê trưởng dành cho Violin, Op. 35

Trình diễn: Các nghệ sĩ Shen Yun

Diễn tấu Violin: Catherine Zhang

Chỉ huy dàn nhạc: Milen Nachev

Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun

Tháng 3 năm 1878, Pyotr Ilyich Tchaikovsky đến Clarens, Thụy Sĩ và trong một thời gian ngắn đã hoàn thành bản thảo của tác phẩm hòa tấu này, nhưng trên thực tế, câu chuyện về sự ra đời của tác phẩm không hề đơn giản như vậy.

Pyotr Ilyich Tchaikovsky đã trải qua một cuộc hôn nhân ba tháng ngắn ngủi với một kết thúc thất bại, sau đó ông có ý định tự sát nhưng bất thành. Vào tháng 1/1878, Tchaikovsky đã hoàn thành bản Giao hưởng số 4 nổi tiếng, sau đó vào tháng 2 ông lại hoàn thành tác phẩm opera kinh điển “Eugene Onegin.” Vào tháng 3, Tchaikovsky chuyển đến Clarens. Trong thời gian này, một người bạn của ông là Yosif Kotek đã đến thăm và biểu diễn cho Tchaikovsky nghe Bản giao hưởng Tây Ban Nha của nhà soạn nhạc Edouard Lalo. Tác phẩm mang đậm âm hưởng dân tộc này đã mang lại nguồn cảm hứng sâu sắc cho Tchaikovsky, từ đó thôi thúc ông viết nên bản hòa tấu dành cho Violin đầu tiên – và cũng là duy nhất – trong cuộc đời ông.

Sau khi bản hòa tấu được viết xong, Tchaikovsky và Yosif Kotek đã cùng nhau biểu diễn tác phẩm này, nhưng Yosif Kotek cảm thấy rằng chương 2 của bản hòa tấu này có phần hơi yếu, vì vậy Tchaikovsky đã viết lại chương này, đồng thời bản gốc được ông sử dụng lại trong tác phẩm ”Kỷ niệm về một thời thân thương” (Souvenir d’un lieu cher) viết cho violin và piano.

Ban đầu, Tchaikovsky có ý định đem bản hòa tấu này tặng cho Leopold Auer, khi đó là concertmaster của Dàn nhạc Giao hưởng Hoàng gia tại St. Petersburg, bởi vì Leopold Auer có sở trường diễn tấu những tác phẩm giao hưởng của Tchaikovsky. Tuy nhiên, sau khi xem tác phẩm này, Leopold Auer đã lấy lý do rằng “tác phẩm không thể diễn tấu bằng violin” nên đã từ chối hợp tác. Tất nhiên, sau này Leopold Auer đã dần dần trở nên yêu thích bản nhạc này, đồng thời bắt đầu hướng dẫn tác phẩm này cho các học viên của mình.

Ba năm sau, tác phẩm này được nghệ sĩ violin Adolf Brodsky, nhạc trưởng Hans Richter và Đoàn nhạc Giao hưởng Vienna Philharmonic công diễn lần đầu tại Vienna. Mặc dù Adolf Brodsky đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho buổi biểu diễn nhưng dàn nhạc lại hoàn toàn ngược lại, họ đã diễn tấu cả bản nhạc với âm lượng lượng rất nhỏ. Điều này đã dẫn đến những phản hồi không tốt. Khi đó, nhà phê bình âm nhạc nổi tiếng Eduard Hanslick đã bình luận: “Bản hòa tấu dành cho violin này của Tchaikovsky khiến cho chúng ta có một ý nghĩ đáng sợ rằng, âm nhạc cũng có thể làm bẩn tai người nghe.”

Mặc dù trải qua rất nhiều cản trở, nhưng bản hòa tấu này đã được rót vào rất nhiều tài nghệ và thủ pháp sáng tác, nhờ đó đã đặt định con đường thành danh cho tác phẩm. Ở chương thứ nhất, khi khúc nhạc dạo đầu cất lên, giai điệu của nhóm violin đồng thời diễn tấu đưa thính giả vào không gian âm nhạc, trong phần này không có giai điệu lặp lại, khiến cho thính giả luôn có cảm giác chờ đợi sự tiến triển của giai điệu.

Sau đó nghệ sĩ độc tấu tham gia với một đoạn cadenza ngắn và điêu luyện, hòa quyện với sự du dương mỹ lệ của chủ đề đầu tiên. Tchaikovsky đã tóm gọn chương đầu với những ý tưởng chủ yếu: giai điệu rung động lòng người được tiếp nối bởi một đoạn độc tấu điêu luyện, rồi lại đưa thính giả quay lại chủ đề đẹp đẽ ban đầu.

Chương thứ 2, với tiêu đề là Canzonetta, có thể nói là mang cảm xúc nhất tinh tế nhất trong toàn bộ bản nhạc. Với phần dạo đầu êm dịu của hợp xướng kèn gỗ, violin bước vào với giai điệu nồng nàn ở cung Sol thứ. Thính giả đang trong mơ màng được đánh thức bởi những nốt nhạc mạnh và đột ngột, từ đó bản nhạc tiến thẳng vào chương thứ 3.

Chương thứ 3 mang đậm phong cách dân ca Nga, điều này được thể hiện đặc biệt rõ nét trong đoạn nhạc chậm, với đàn cello đệm âm trầm làm nền, phần độc tấu nổi bật lên với giai điệu mang phong cách dân ca của chủ đề thứ 2. Cùng với tốc độ được đẩy nhanh, giai điệu trở về với sự tươi vui của chủ đề thứ 1. Trong phần cuối cùng, chủ đề chính xuất hiện với tốc độ càng nhanh hơn với đoạn cadenza ngắn nhưng vô cùng điêu luyện và chấn động nhân tâm, mang lại một đoạn kết hoàn mỹ cho tác phẩm.

Giờ đây, sau 140 năm, mời các bạn thưởng thức tác phẩm kinh điển này với sự thể hiện của nghệ sĩ violin Catherine Zhang, nhạc trưởng Milen Nachev (được đào tạo tại Nga) cùng Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun.

Video: ttps://ept.ms/TchaikovskyViolinConcerto_

Hàng năm, Shen Yun đều cho ra mắt các tiết mục hoàn toàn mới. Để thưởng thức trực tiếp các buổi diễn, mời quý vị vui lòng truy cập trang đặt vé: https://www.shenyun.com

Chào mừng quý vị tìm hiểu thêm:

IG: https://www.instagram.com/shenyunworks/

Facebook: https://www.facebook.com/ShenYunZuoPin