Khám phá âm nhạc và văn hoá truyền thống thông qua nghệ thuật biểu diễn Shen Yun
Đoàn Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun lừng danh thế giới, thông qua vũ đạo Trung Hoa cổ điển thuần thiện, thuần mỹ, và âm nhạc thuần chính của dàn nhạc giao hưởng độc nhất vô nhị, đã đang triển hiện sự huy hoàng của 5.000 năm văn minh Hoa Hạ cho khán giả trên khắp năm châu lục trong hơn một thập kỷ qua.
Mỗi năm, Đoàn Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun lưu diễn vòng quanh thế giới trong hơn 6 tháng liên tục, với các tác phẩm được các biên đạo múa và các nhà soạn nhạc của Shen Yun sáng tác hoàn toàn mới. Không những vậy, các nghệ sĩ múa của Shen Yun biểu diễn các tiết mục vũ đạo trên nền nhạc sống do một dàn nhạc đầy đủ đệm tại chỗ. Điều gì đã truyền cảm hứng và sức sáng tạo cho các nhà soạn nhạc và các nghệ sĩ của Shen Yun đến vậy?
Trong tập đầu tiên của loạt video “Âm nhạc và văn hoá truyền thống” trên nền tảng Shen Yun Zuo Pin, nhạc trưởng Trần Anh (Ying Chen) – một trong những nhạc trưởng kỳ cựu của Shen Yun chia sẻ với khán giả về những điều độc đáo và đặc biệt đã làm nên thành công của Đoàn Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun cũng như Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun.
Các tiết mục biểu diễn của Shen Yun lấy cảm hứng từ nền văn minh 5.000 năm của Trung Hoa, trong đó có những tích truyện từ các triều đại khác nhau, bao trùm văn hóa phong phú của các vùng miền và dân tộc, cho đến những câu chuyện thời hiện đại, đặc biệt là ở Trung Quốc hiện nay. Rất nhiều khi, khán giả được du hành tới những cảnh giới trên Thiên thượng hay lặn xuống dưới đại dương sâu thẳm. Âm nhạc của Shen Yun đã góp phần rất lớn tạo nên những cung bậc cảm xúc trong những bối cảnh văn hóa khác nhau đó. Shen Yun đã chắt lọc những nét đặc sắc của văn hoá, đặc điểm lịch sử trong hàng ngàn năm và đưa vào trong các tác phẩm của mình.
Một đặc điểm bất ngờ thú vị trong âm nhạc của Shen Yun đối với khán thính giả là âm thanh của dàn nhạc giao hưởng Shen Yun rất độc đáo, thậm chí có lúc rất lạ tai nhưng thực sự êm dịu, thoải mái khi lắng nghe, và thường rất cảm động.
Vậy điều gì khiến âm nhạc của Shen Yun đặc biệt như vậy?
Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun là sự hòa quyện tuyệt vời giữa các nhạc cụ truyền thống Trung Hoa và nhạc cụ cổ điển phương Tây. Bởi vì dàn nhạc của Shen Yun có nhiệm vụ đệm nhạc cho vũ đạo Trung Hoa cổ điển và thể hiện những câu chuyện lịch sử Trung Quốc nên đương nhiên cần có âm nhạc Trung Quốc và gợi lên cảm nhận về Trung Quốc. Vì vậy, không thể thiếu một số nhạc cụ Trung Quốc truyền thống. Tuy nhiên, thông thường một dàn nhạc chỉ có các nhạc cụ Trung Hoa sẽ thiếu âm hưởng đầy đặn, mạnh mẽ của một dàn nhạc giao hưởng. Do vậy, những gì Shen Yun đã làm là kết hợp hoàn hảo âm nhạc Đông và Tây phương. Bằng cách kết hợp với các nhạc cụ Trung Quốc truyền thống với một dàn nhạc cổ điển của phương Tây, Shen Yun có thể thể hiện những giai điệu châu Á đích thực trên nền hoà âm phong phú đầy đặn, tạo nên sự đặc biệt của âm nhạc Shen Yun trên sân khấu.
Đặc biệt, những tác phẩm nguyên tác của Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun, trong đó rất nhiều tác phẩm được sáng tác bởi ngài D.F, Giám đốc Nghệ thuật của Shen Yun, khiến khán giả như được du hành đến những mảnh đất xa xôi hay những thời không khác.
Chúng ta hãy cùng Nhạc trưởng Trần Anh cảm nhận tác phẩm Dance of the Hmong (“Điệu múa dân tộc Miêu”) của Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun.
Trong tác phẩm ngắn này, chúng ta sẽ được thưởng thức cách các nhạc cụ của phương Tây và Trung Quốc kết hợp với nhau trong âm nhạc của Shen Yun và một số yếu tố bất ngờ, ngẫu hứng đôi khi xuất hiện trong các buổi hòa nhạc của Shen Yun.
“Điệu múa dân tộc Miêu” là tác phẩm được trình diễn lại (encore) trong chuyến lưu diễn của Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun năm 2019. Nhà soạn nhạc Đàm Tuấn Nghị (Junyi Tan) nguyên sáng tác tác phẩm này dành cho tác phẩm vũ đạo cùng tên được biểu diễn trong một mùa diễn trước đó.
Bởi vì đây là tác phẩm được trình diễn lại nên nhạc trưởng Milen Nachev, người vốn hơi nghiêm túc khi ở trên sân khấu đột nhiên muốn đùa vui một chút. Ông đã khiến tất cả các nghệ sĩ trong dàn nhạc ngạc nhiên khi lấy từ trong túi ra một chiếc chuông nhỏ và gõ vào nó trước khi bắt đầu tác phẩm. Sau đó ông gõ vào chiếc chuông để ra hiệu cho bộ gõ. Trên thực tế, trong các chuyến lưu diễn hòa nhạc của Shen Yun, ông được biết đến là người hay thêm vào các yếu tố bất ngờ như vậy để gây ngạc nhiên cho các nghệ sĩ trên sân khấu.
Tác phẩm bắt đầu với màn độc tấu của trống Trung Quốc cùng với trống timpani và trống bass. Quý vị có thể thấy nghệ sĩ chính của bộ gõ Dư Dĩnh Tâm (Tiffany Du) thật sự rất điêu luyện với trống Trung Quốc. Cô sử dụng vành trống và đôi khi với đôi dùi trống khiến cho màn độc tấu trở nên rất lôi cuốn.
Khi các nhạc cụ khác bắt đầu tham gia, quý vị có thể nghe thấy sự đảo phách, kèn bassoon và đàn dây bè thấp chơi đúng phách, trong khi các nhạc cụ đàn dây khác chơi lệch phách. Khi âm lượng giảm xuống, bắt đầu dẫn đến giai điệu của sáo piccolo, sáo flute, kèn oboe và clarinet, rồi tới 4 cây kèn trumpet với kỹ thuật staccato nhanh. Tiếp theo, nhóm bộ gõ do trống Trung Quốc dẫn dắt, độc tấu một lần nữa nhưng lần này với nhiều biến tấu hơn. Quý vị có thể nghe thấy sự nhấn mạnh tiết tấu liên tục thay đổi với một số ô nhịp 4 phách và một số ô nhịp 3 hoặc 2 phách.
Sau một đoạn nhạc chuyển tiếp ngắn, đàn vĩ cầm diễn tấu giai điệu chính với kỹ thuật spicatto nhanh. Nhạc trưởng Nachev dừng lại với một cử chỉ đặc biệt, ông thể hiện sự khen ngợi dành cho dàn nhạc, rồi kèn trumpet tiến vào. Sau đó, ông Nachev lại gõ vào chiếc chuông nhỏ một lần nữa. Tác phẩm kết thúc với đoạn coda tràn đầy năng lượng.
Hy vọng qua tác phẩm ngắn này, quý vị có thể hiểu hơn về cách phối hợp bộ gõ của Trung Quốc và Tây phương cũng như cách vận dụng nhiều loại nhạc cụ cổ điển phương Tây để khắc hoạ điệu múa của dân tộc Miêu.
Mời quý tìm hiểu thêm qua video “Âm nhạc và truyền thống” tập 1:
The Epoch Times tự hào là một nhà tài trợ của Đoàn Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun. Chúng tôi đã đưa tin về phản hồi của khán giả từ những ngày đầu thành lập Shen Yun vào năm 2006.
Hoan nghênh quý vị tìm hiểu thêm tại:
Ganjing World: https://www.ganjingworld.com/zh-TW/channel/uKDuVZFTkSNei
IG: https://www.instagram.com/shenyunworks/
Facebook: https://www.facebook.com/ShenYunZuoPin