Hội nghị Đối thoại Shangri-La: Ông Zelensky lên án lãnh đạo ĐCSTQ không giữ lời hứa
Hôm Chủ nhật (02/06), trong khi tham dự Hội nghị Đối thoại Shangri-La, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có hành động hiếm hoi khi lên án mạnh mẽ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Ông tiết lộ rằng, trong cuộc điện đàm với lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình hồi năm ngoái, ông Tập đã cam đoan với ông Zelensky rằng sẽ không cung cấp vũ khí cho Nga, tuy nhiên thông tin tình báo cho thấy sự thật không phải như vậy.
Hôm Chủ Nhật (02/06), Hội nghị Đối thoại Shangri-La ở Singapore đã có sự tham dự của các bộ trưởng quốc phòng từ nhiều quốc gia, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân (Dong Jun). Hội nghị thượng đỉnh này diễn ra trong bối cảnh Hoa Kỳ và châu Âu liên tục cảnh báo ĐCSTQ về việc viện trợ Nga trong cuộc chiến Nga-Ukraine.
Trong hội nghị, ông Zelensky đã lên án ĐCSTQ viện trợ cho Nga. Ông cho biết, Ukraine có bằng chứng cho thấy ĐCSTQ đang viện trợ cho nỗ lực chiến tranh của Nga mặc dù một năm trước, lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình, đã cam kết qua điện thoại với ông rằng Bắc Kinh sẽ không can thiệp vào cuộc chiến này.
“Chúng tôi không kỳ vọng Trung Quốc sẽ cung cấp viện trợ quân sự [cho Ukraine], chúng tôi chưa bao giờ yêu cầu họ làm điều đó… Tuy nhiên chúng tôi cũng không kỳ vọng Trung Quốc (ĐCSTQ) sẽ cung cấp viện trợ quốc phòng cho Nga.” Ông Zelensky nói, “Đây là nội dung mà chúng tôi đã thảo luận qua điện thoại với lãnh đạo ĐCSTQ. Ông ấy cam đoan với tôi rằng Trung Quốc sẽ đứng ngoài cuộc, không cung cấp vũ khí viện trợ cho Nga. Hiện nay, có tin tình báo cho thấy, có một số thứ từ Trung Quốc đã được đưa vào thị trường của Nga bằng cách nào đó… Các linh kiện trang bị vũ khí Nga là đến từ Trung Quốc.”
Tổng thống Ukraine cũng kêu gọi ĐCSTQ duy trì lập trường nhất quán về vấn đề Nga-Ukraine.
Mặc dù ĐCSTQ luôn tuyên bố với cộng đồng quốc tế rằng Bắc Kinh vẫn giữ lập trường trung lập trong cuộc chiến Nga-Ukraine, không đứng về bên nào nhưng tuyên bố này ngày càng bị nhiều người nghi ngờ. Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen nói với Reuters rằng, “Trung Quốc (ĐCSTQ) ký kết một thỏa thuận liên minh vô thời hạn với Nga, đã rất rõ ràng đứng về một phía. Vì vậy, Bắc Kinh đã tỏ rõ lập trường cụ thể.”
Gần đây, Hoa Kỳ và châu Âu đã liên tục cáo buộc ĐCSTQ viện trợ cho Moscow bằng cách cung cấp các linh kiện vũ khí. Họ còn lên án Bắc Kinh đã mua một lượng lớn dầu mỏ và khí đốt của Nga để giúp đỡ nền kinh tế của nước này và giúp cho cỗ máy chiến tranh của ông Putin tiếp tục hoạt động.
Trong chuyến thăm Bắc Kinh cuối tháng 04/2024, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã tuyên bố rằng, nếu không có sự trợ giúp của ĐCSTQ thì Nga sẽ khó duy trì cuộc tấn công Ukraine.
Ông Blinken nói, ĐCSTQ là nhà cung cấp lớn nhất về công cụ cơ giới, vi điện tử, cellulose nitrate (chất quan trọng đối với sản xuất đạn dược và chất đẩy hỏa tiễn) và các sản phẩm quân sự và dân sự lưỡng dụng khác. Moscow đang sử dụng các sản phẩm này để tăng cường cơ sở công nghiệp quốc phòng của mình, và các cơ sở công nghiệp quốc phòng này đang sản xuất đạn hỏa tiễn, phi cơ không người lái, xe tăng, và các vũ khí khác.
Ước tính khoảng 70% công cụ cơ giới và 90% sản phẩm vi điện tử mà Nga nhập cảng là đến từ Trung Quốc.
Sáng Chủ nhật (02/06), Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân tuyên bố nước này không cung cấp vũ khí cho bất kỳ bên nào trong cuộc chiến Nga-Ukraine. Ông cũng cho biết Trung Quốc thực hiện “kiểm soát nghiêm ngặt” việc xuất cảng công nghệ quân-dân lưỡng dụng, và những công nghệ có thể được sử dụng cho mục đích dân sự và quân sự.
Ông Đổng Quân còn khẳng định rằng, Bắc Kinh chưa bao giờ làm điều gì kích động xung đột.
Hãng thông tấn Associated Press (AP) của Hoa Kỳ cho biết, ông Đổng Quân được sắp xếp trình bày trước ông Zelensky. Khi ông Zelensky phát biểu và kêu gọi các quốc gia tham gia Hội nghị Hòa bình Ukraine tại Thụy Sĩ thì ông Đổng Quân dường như không có mặt tại đó.
Đây không phải là lần đầu tiên lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình bị cáo buộc không giữ lời. Tháng 07/2021, Thượng nghị sỹ Đảng Cộng Hòa Hoa Kỳ Bill Hagerty đã cảnh báo rằng ĐCSTQ sẽ không hành động theo quy ước thông thường. Ông Hagerty cho biết ông Tập đã cam kết với cựu Tổng thống Barack Obama vào năm 2015 tại Vườn Hồng của Tòa Bạch Ốc rằng sẽ không quân sự hóa các đảo ở Biển Đông. Nhưng thực tế “họ đang xây dựng các đảo nhân tạo ở Biển Đông.”