Hoa Kỳ hoan nghênh ASEAN và Trung Quốc xây dựng bộ quy tắc ở Biển Đông
HOA THỊNH ĐỐN — Chính phủ Tổng thống (TT) Biden ủng hộ các nỗ lực của khối ASEAN nhằm tăng cường hợp tác hòa bình trong khu vực Biển Đông với nhà cầm quyền cộng sản Trung Quốc.
Trong tuần này (08-14/05), ASEAN, một khối chính trị và kinh tế của các quốc gia ở Đông Nam Á, đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh. Trong sự kiện, ASEAN tuyên bố rằng nhóm cảm thấy rất được khích lệ trước “những nỗ lực không ngừng nhằm tăng cường hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc,” cũng như những nỗ lực của khối nhằm xây dựng một “Bộ Quy tắc Ứng xử” dành riêng cho Biển Đông. Trung Quốc và nhiều thành viên ASEAN đều có tuyên bố chủ quyền chồng lấn đối với các lãnh thổ trên vùng biển chiến lược này.
Hôm 11/05, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Vedant Patel cho biết trong một cuộc họp báo rằng, chính phủ Tổng thống Biden ủng hộ các sáng kiến đó và tin rằng những khuôn khổ như vậy là một con đường vô giá để duy trì hòa bình trong khu vực.
“…vì điều này liên quan đến Biển Đông cũng như liên quan đến ranh giới hàng hải và đường phân định quốc tế, nên chúng tôi tin rằng cần phải có không gian quan trọng để những cuộc đàm phán như thế này được duy trì, để tiếp tục đưa ra một số loại khuôn khổ và quy tắc đi biển khi vấn đề có liên quan đến phần đó của thế giới,” ông Patel nói với The Epoch Times.
Tuy nhiên, ông Patel lưu ý rằng ông không biết về thông báo cụ thể nói trên, và ông cũng không nói rõ liệu các quan chức khác trong chính phủ Hoa Kỳ có biết về những nỗ lực của ASEAN trước khi tuyên bố này được đưa ra hay không.
ASEAN thuộc tuyến đầu trong việc đối diện với sự bành trướng của Trung Quốc
Thông báo đó không có nghĩa là mối bang giao của ASEAN với nhà cầm quyền cộng sản Trung Quốc không tồn tại những khó khăn nghiêm trọng.
Các thành viên ASEAN Brunei, Campuchia, Indonesia, Malaysia, và Việt Nam đều có tuyên bố chủ quyền đối với nhiều khu vực khác nhau ở Biển Đông, nơi mà Trung Quốc đã tìm cách mở rộng quyền kiểm soát của mình một cách có hệ thống thông qua việc xây dựng các đảo nhân tạo và sử dụng lượng lớn các đội tàu đánh cá trái phép.
Tuyên bố mà khối ASEAN đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh tuần này đã nói giảm nói tránh về vấn đề này, gọi đây là “tình hình ở Biển Đông” thay vì nêu đích danh Trung Quốc.
Tuyên bố cho biết, “…một số Quốc gia Thành viên ASEAN bày tỏ lo ngại về các hoạt động cải tạo đất, và những vụ việc nghiêm trọng trong khu vực, trong đó có thiệt hại đối với môi trường biển, vốn đang làm xói mòn lòng tin và sự tín nhiệm, làm gia tăng căng thẳng, và có thể phá hoại hòa bình, an ninh, và ổn định trong khu vực.”
Việc khối này theo đuổi hòa bình với Trung Quốc về vấn đề này dường như ít liên quan đến việc xây dựng mối bang giao nồng ấm thực sự với Trung Quốc mà chủ yếu liên quan đến việc ngăn chặn sự leo thang các hành động thù địch trong khu vực, đơn cử như trường hợp tàu dân quân Trung Quốc bắn tia laser cấp độ quân sự vào một tuần duyên hạm của Philippines hồi đầu năm.
Để đạt được mục tiêu đó, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết ông hy vọng ASEAN có thể tránh bị vướng vào sự cạnh tranh “kình địch giữa các cường quốc”, nghĩa là sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, theo hãng truyền thông Astro Awani của Malaysia.
Dù sao đi chăng nữa, thực tế là Trung Quốc vẫn không hề bị cản trở trong nỗ lực mở rộng quyền tiếp cận của mình đối với các nguồn tài nguyên chiến lược trong khu vực, hầu như thành công nhờ nhắm mục tiêu vào các quốc gia nhỏ, không liên kết (không thuộc hoặc chống lại bất kỳ khối cường quốc lớn nào) để đe dọa.
Về phần mình, Hoa Kỳ khẳng định rằng các yêu sách của Trung Quốc cộng sản ở Biển Đông là không hợp lệ, và các chuyên gia thường có quan niệm là các hoạt động bành trướng của Bắc Kinh rõ ràng là vi phạm luật pháp quốc tế.
“Tất cả những điều này rõ ràng là bất hợp pháp, đi ngược lại Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển mà Trung Quốc đã giúp đàm phán,” ông Greg Poling, một thành viên cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết hồi năm ngoái.
Hồng Ân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times