Cuộc bỏ phiếu của Ủy ban DNC để tái cấu trúc lịch bầu cử sơ bộ 2024 đã thu hút phản ứng sôi nổi
Nhằm tôn vinh mong muốn của Tổng thống Joe Biden, hôm 02/12, Ủy ban Quy định và Quy tắc của Ủy ban Quốc gia Đảng Dân Chủ (DNC) đã thông qua với tỷ lệ áp đảo một đề xướng sẽ tái cấu trúc lịch đề cử tổng thống năm 2024.
Theo dự luật này, Iowa sẽ bị tước bỏ vị trí là tiểu bang diễn ra cuộc họp bầu chọn ứng cử viên đầu tiên trên toàn quốc và thay vào đó là South Carolina, một tiểu bang có dân số người Mỹ gốc Phi Châu đông hơn đã giúp ông Biden giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Ủy ban này đã đề xướng rằng cuộc bầu cử sơ bộ ở South Carolina sẽ được tổ chức vào ngày 03/02, tiếp theo là Nevada và New Hampshire vào ngày 06/02, Georgia vào ngày 13/02, và Michigan vào ngày 27/02.
Các quan chức DNC cho rằng nhóm các tiểu bang này phản ánh rõ ràng hơn về sự đa dạng vốn tạo nên nền tảng của đảng.
“Chúng ta giữ gìn các truyền thống bởi vì đôi khi những giá trị truyền thống này mang lại cho chúng ta cảm giác an toàn,” cựu Chủ tịch DNC Donna Brazile, một thành viên đương nhiệm của ủy ban quy tắc này, cho biết sau cuộc bỏ phiếu.
“Đôi khi chúng ta giữ gìn các truyền thống vì những giá trị truyền thống này cho chúng ta một nền tảng để từ đó chúng ta phát triển,” bà Brazile nói thêm. “Nhưng như nhiều người trong chúng ta ở ủy ban này biết, chúng ta cũng tin rằng các truyền thống có thể được truyền thừa và chuyển giao, đặc biệt là khi quý vị đang mở ra những cánh cửa mới và quý vị đang giúp mở rộng khu vực bầu cử để mọi người dân Mỹ đều có thể thụ hưởng đầy đủ quyền công dân.”
Thành viên DNC Stuart Appelbaum của New York nói rằng nhiệm vụ của ủy ban này “không chỉ là chọn ra các tiểu bang và thứ tự của chúng, mà còn nói lên câu chuyện về việc chúng ta là ai với tư cách là một đảng phái và chúng ta là ai với tư cách là một quốc gia.”
“Các tiểu bang đầu tiên [diễn ra cuộc họp bầu chọn ứng cử viên trên toàn quốc] của chúng ta phải phản ánh sự đa dạng chung của đảng và quốc gia của chúng ta, về mặt kinh tế, địa lý, nhân khẩu học,” ông Appelbaum nói thêm. “Tôi nghĩ rằng câu chuyện mà chúng ta đang nói lên thông qua những lựa chọn này là một câu chuyện mà chúng ta có thể tự hào với tư cách là Đảng Dân Chủ Hoa Kỳ. Đây chính là hình ảnh của đảng chúng ta. Đây chính là hình ảnh của nước Mỹ.”
Theo truyền thống, Iowa là tiểu bang đầu tiên tổ chức một cuộc họp bầu chọn nội bộ khi người dân tập trung trực tiếp để công bố sự bầu chọn của họ. Cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên đã được tổ chức tại New Hampshire từ năm 1920.
Trong vòng đề cử năm 2020, ông Biden gặp khó khăn ở Iowa và New Hampshire. Ông đã đứng thứ tư trong các cuộc họp bầu chọn ở Iowa, sau ông Pete Buttigieg, Thượng nghị sĩ tiểu bang Vermont Bernie Sanders, và Thượng nghị sĩ tiểu bang Massachusetts Elizabeth Warren.
Tại New Hampshire, ông Biden về thứ năm.
Ông Sanders thắng thế ở Nevada, nhưng ông Biden đã ghi được chiến thắng quyết định ở South Carolina, nhờ sự ủng hộ của các cử tri người Mỹ gốc Phi Châu.
Sau cuộc bầu cử sơ bộ đó, nhiều ứng cử viên đã bỏ cuộc và hướng sự ủng hộ của họ đến ông Biden.
Hôm 01/12, ông Biden đã gửi một lá thư tới DNC, khuyến khích ủy ban này chấm dứt các cuộc họp bầu chọn nội bộ và điều chỉnh lịch bầu cử sơ bộ sớm để tính thêm cả các tiểu bang đa dạng hơn.
“Rất thường xuyên trong 50 năm qua, các ứng cử viên đã bỏ cuộc hoặc bị báo chí và các chuyên gia gạt sự ứng cử của họ ra ngoài lề vì thành tích kém cỏi ở các tiểu bang nhỏ trong giai đoạn đầu của quá trình này trước khi cử tri người Mỹ gốc Phi Châu bỏ phiếu,” ông Biden viết. “Như tôi đã nói khi đó, 99.9% cử tri người Mỹ gốc Phi Châu không có cơ hội bỏ phiếu vào thời điểm đó, và 99.8% cử tri gốc Latinh đã không có cơ hội này. Điều này là không thể chấp nhận được vào năm 2024 và cần phải thay đổi.”
Các đại diện từ Iowa và New Hampshire đưa ra những phản đối duy nhất tại cuộc bỏ phiếu hôm 02/12 của ủy ban trên.
Việc ban hành lịch theo như đề xướng có thể là một thách thức khó khăn. Đề xướng này hiện phải được thông qua tại một cuộc họp đầy đủ của DNC, sẽ diễn ra vào đầu năm tới.
Ngày cho cuộc bầu cử sơ bộ được thiết lập ở cấp tiểu bang và mỗi tiểu bang có định dạng riêng của họ.
Theo đề xướng được thông qua hôm 02/12, năm tiểu bang có hạn chót đến ngày 05/01 để điều chỉnh ngày bầu cử sơ bộ của họ. Nếu việc này không xảy ra, các tiểu bang sẽ từ bỏ khả năng tổ chức một cuộc bầu cử sơ bộ sớm đã được chấp thuận.
Ở South Carolina, mỗi đảng được tự do chọn ngày bầu cử sơ bộ của mình.
New Hampshire và Iowa có luật tiểu bang bảo đảm quy chế bầu cử sơ bộ sớm của họ.
Tại New Hampshire, thống đốc, lãnh đạo đa số tại Thượng viện, và lãnh đạo đa số tại Hạ viện phải gửi những lá thư có chữ ký đến ủy ban cho phép thực hiện các thay đổi theo luật định bắt buộc để tổ chức bầu cử sơ bộ vào một ngày mới. Cả ba quan chức được bầu trên đều thuộc Đảng Cộng Hòa.
Bà Joanne Dowdell, đại diện của New Hampshire trong ủy ban này, cho biết: “New Hampshire có một quy chế. Chúng tôi có một luật. Và chúng tôi sẽ không vi phạm luật của chúng tôi.
“Và tôi cảm thấy rằng bất kỳ luật sư nào hiện diện ở đây hẳn sẽ đồng ý rằng việc đề nghị chúng tôi làm điều đó không mang lại lợi ích tốt nhất cho cơ quan này,” bà Dowdell nói thêm.
Viện dẫn sự thiếu đa dạng ở Iowa và New Hampshire, cũng như các vấn đề kỹ thuật của Iowa trong cuộc họp bầu chọn năm 2020, DNC đã thiết lập một quy trình ghi danh để các tiểu bang trình bày lý do tại sao họ nên được đưa vào năm tiểu bang được đề cử hàng đầu.
Hồi tháng Sáu, đại diện từ 16 tiểu bang và Puerto Rico đã thuyết trình trước DNC ở Hoa Thịnh Đốn.
Ủy ban này đã quyết định trì hoãn quyết định của họ cho đến khi cuộc bầu cử giữa kỳ hoàn tất hồi tháng Mười Một.
Phái đoàn của New Hampshire lập luận rằng quy mô của tiểu bang này nhỏ, kinh nghiệm tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên, và sự tham gia đáng kể của cử tri là những lý do tại sao đây là một nơi lý tưởng cho các chiến dịch tranh cử tổng thống.
Ngay cả khi DNC áp đặt các hình phạt, chẳng hạn như loại bỏ quyền đại diện của tiểu bang này, Chủ tịch Đảng Dân Chủ New Hampshire Ray Buckley cho biết họ sẽ không tuân theo bất kỳ quyết định nào về lịch bầu cử sơ bộ từ ủy ban này.
“DNC đã không trao cho New Hampshire vị thế là tiểu bang tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên trên toàn quốc và họ không thể tước đi quyền đó,” ông Buckley cho biết trong một tuyên bố. “Tin tức này rõ ràng là đáng thất vọng, nhưng chúng tôi sẽ tổ chức bầu cử sơ bộ của chúng tôi trước tiên.”
Khi biết về lập trường của ông Biden, Thượng nghị sĩ Đảng Dân Chủ ở New Hampshire, bà Jeanne Shaheen, đã đưa ra một tuyên bố rõ ràng phản ánh những bình luận của ông Buckley.
“Quyết định này thật khó chịu, nhưng không ảnh hưởng gì đến việc chúng tôi chọn ngày bầu cử sơ bộ của chúng tôi: Luật tiểu bang của New Hampshire quy định rằng chúng tôi sẽ tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ ‘Đầu tiên-trên-Toàn quốc,’” bà Shaheen nói. “Chúng tôi mong muốn được chủ trì cho các ứng cử viên ở New Hampshire cho cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống năm 2024 và cho đất nước thấy rằng chúng tôi nên tiếp tục được giao phó cuộc bầu cử sơ bộ ‘Đầu tiên-trên-Toàn quốc’ này mang lại kết quả kịp thời, đáng tin cậy thông qua một quy trình tạo ra sân chơi công bằng cho tất cả các ứng cử viên, bất kể tầm ảnh hưởng hay xuất thân như thế nào.”
Trước cuộc bỏ phiếu hôm 02/12, Dân biểu tiểu bang Iowa Ross Wilburn đã đưa ra ý kiến của mình rằng điều gì sẽ xảy ra nếu đề xướng được thông qua.
Ngoài một số quận ở Michigan, không có tiểu bang bầu cử sớm nào trong lịch được đề xướng sẽ chiếm múi giờ miền Trung hoặc miền núi, là múi giờ bao phủ hầu hết vùng trung tâm của nước Mỹ.
Ông Wilburn, người Mỹ gốc Phi Châu đầu tiên giữ chức chủ tịch Đảng Dân chủ của tiêu bang mình, cho biết: “Họ sẽ phớt lờ tiếng nói của người Mỹ trung lưu với tất cả sự đa dạng của chúng tôi và tất cả các mạng lưới cơ sở vững chắc mà chúng tôi có.”
“Các tiểu bang nông thôn nhỏ như Iowa phải có tiếng nói trong quy trình đề cử Tổng thống của chúng tôi,” ông Wilburn nói thêm. “Đảng Dân Chủ không thể bỏ qua toàn bộ các nhóm cử tri ở trung tâm vùng Trung Tây mà không gây thiệt hại đáng kể cho đảng này trong một thế hệ. Tôi tự hào về cam kết mà Đảng Dân Chủ Iowa đã thực hiện để thúc đẩy các ứng cử viên Tổng thống đa dạng trong những năm qua.”
Nếu đề xướng về lịch bầu cử sơ bộ của Đảng Dân Chủ được ban hành, thì lịch này sẽ phá vỡ lịch của Đảng Cộng Hòa. Hồi tháng Tư, Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng Hòa đã bỏ phiếu để giữ nguyên thứ tự đội hình ban đầu gồm Iowa, New Hampshire, South Carolina, và Nevada.
Sau cuộc bỏ phiếu gần đây, Đảng Cộng Hòa Iowa đã tuyên bố ủng hộ các đồng sự Đảng Dân Chủ của họ.
“Bất kể DNC nói gì, tôi khuyến khích Đảng Dân Chủ Iowa tiếp tục với kế hoạch tuân theo luật Iowa và tổ chức các Cuộc họp bầu chọn Đầu tiên-trên-Toàn quốc của Iowa giống như Đảng Cộng Hòa Iowa đang làm,” Thượng nghị sĩ Chuck Grassley cho biết trong một tuyên bố hôm 02/12. “Iowa không nên để những cơn gió ngược vùng duyên hải thổi bay vị thế đầu tiên-trên-toàn quốc của mình.”
Thống đốc Đảng Cộng Hòa của Iowa, bà Kim Reynolds, cho biết trên Twitter rằng, “Đảng Dân Chủ đã từ bỏ vùng nông thôn nước Mỹ và từ chối tiếng nói của thường dân Iowa trong quy trình đề cử tổng thống. Thật đáng thất vọng khi đã không có nhiều tranh luận, nhưng đó là điều xảy ra khi giới cầm quyền ra lệnh từ trên xuống.”