Chính quyền Hồng Kông theo dõi người dân bằng ứng dụng COVID giống của ĐCSTQ
Quan chức Hồng Kông: Tự do có giới hạn.
Kể từ khi tân trưởng đặc khu, ông Lý Gia Siêu (John Lee Ka-chiu) nhậm chức; ông luôn sẵn sàng làm bất cứ điều gì cần thiết để làm hài lòng Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Chính quyền Hồng Kông (HKgov) đang tích cực tìm cách mở lại các đường biên giới thông quan với Trung Quốc.
Hkgov có kế hoạch áp dụng Mã Sức khỏe của ĐCSTQ vào cuộc sống thời đại dịch của người dân Hồng Kông. Các nhà bình luận và cư dân mạng lo lắng về việc mất đi quyền tự do cá nhân và quyền riêng tư khi sống dưới sự cai trị của chế độ này.
HKgov có kế hoạch bổ sung hệ thống Mã Sức khỏe COVID-19 vào Ứng dụng An Tâm Xuất Hành (LeaveHomeSafe) hiện tại. Làm như vậy sẽ hạn chế hơn nữa việc di chuyển của công dân. Ứng dụng này là một tấm giấy thông hành vaccine di động được HKgov phát triển để truy vết tiếp xúc và theo dõi bệnh nhân COVID-19 cũng như các điểm dừng chân ở nơi công cộng của họ.
Chưa đầy nửa tháng sau khi tân chính phủ lên nắm quyền vào ngày 01/07, ông Lô Sủng Mậu (Lo Chung-mau), Cục trưởng Cục Y tế (HA), cho biết Cục Thông tin, Công nghệ và Công nghiệp (ITIB) với Cục Y tế đã kết thúc quá trình đánh giá ứng dụng An Tâm Xuất Hành.
Ông Lô tuyên bố rằng Hồng Kông phải noi theo Chính sách Zero COVID Linh hoạt của ĐCSTQ để giảm bớt số ca nhiễm, vì đó là một chính sách ưu việt. “Bất kỳ chính sách nào ngăn những bệnh nhân có nguy cơ cao vào những nơi có nguy cơ cao là một chính sách tốt mà chúng ta nên học hỏi.” Những lời nhận xét của ông càng khiến cho người dân phải cân nhắc về việc đăng ký danh tính thật trên ứng dụng này.
Hạn chế đi lại hay sống dưới sự giám sát
Hồng Kông đã lặng lẽ vận hành một hệ thống [mã sức khỏe] tương tự kể từ năm 2021. Tuy nhiên, mã sức khỏe Hồng Kông chỉ được áp dụng cho những người đi qua biên giới tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, hoặc Ma Cao theo diện miễn cách ly. Mã màu này cho phép cả hai thành phố theo dõi các ca nhiễm COVID-19 của họ.
Mã Hồng Kông về căn bản dựa trên Giấy thông hành Xét nghiệm PCR, trong đó PCR là viết tắt của xét nghiệm acid nucleic dựa trên phản ứng chuỗi polymerase để tầm soát bệnh COVID-19.
Không giống như Mã sức khỏe Hồng Kông hiện tại, chỉ theo dõi một nhóm nhỏ du khách được miễn trừ, HKgov hiện đang thảo luận về việc theo dõi toàn bộ người dân ở Hồng Kông.
Mã sức khỏe ba màu sẽ được thêm vào giấy thông hành vaccine hiện có thông qua các báo cáo trên các hãng thông tấn, và các tiêu chuẩn của cả phiếu xét nghiệm PCR và phiếu chích ngừa Hồng Kông.
Mã Đỏ đại diện cho những ca nhiễm COVID-19 đã được xác nhận, những người tiếp xúc gần, bất kỳ bệnh nhân nào dương tính với virus corona trong vòng 14 ngày sau khi xuất viện, những người phải thực hiện xét nghiệm COVID-19 bắt buộc và bất kỳ ai đã báo cáo các triệu chứng của bệnh này trong vòng 14 ngày qua.
Mã Vàng dành cho những người đã đến thăm hoặc hiện đang sống trong các khu vực có nguy cơ cao, những người đang chờ được xét nghiệm. Những người có mã vàng sẽ không thể vào những địa điểm công cộng được chỉ định như nhà hàng và phòng tập thể dục.
Mã Xanh dành cho những người có xét nghiệm âm tính, nhưng mã xanh chỉ có giá trị trong ngày.
Ông Lô tuyên bố rằng quy tắc mới “không liên quan gì đến việc muốn mở lại biên giới với Trung Quốc.”
Người dân Hồng Kông và những người chỉ trích [chính sách này] đang lo lắng về việc Hồng Kông sẽ trở thành một thành phố giám sát khác của ĐCSTQ.
Sự phản đối rõ ràng và gay gắt của dư luận
Những tin tức về mã sức khỏe này đã thu hút nhiều lời chỉ trích và chất vấn từ người dân Hồng Kông ngay khi được lan truyền.
Một số người nói rằng mã sức khỏe mới có thể cấm họ không được ăn uống trong nhà hàng ngay cả khi họ đã được chích ngừa. Các công dân khác chỉ trích HKgov là thiếu hiểu biết. Một trong những cư dân mạng phẫn nộ này bày tỏ: “HKgov có nhận ra rằng có bao nhiêu người vẫn chưa sở hữu hoặc chưa biết cách sử dụng điện thoại thông minh không? Nếu các ông bảo họ sử dụng ứng dụng này, thì không khác nào các ông bảo họ đi vào chỗ chết.”
Công chúng cũng đang thắc mắc: Tại sao Hồng Kông lại bắt chước chính sách Zero COVID Linh hoạt thất bại của ĐCSTQ?
Một trong những cư dân mạng đã đưa ra một câu hỏi đáng lo ngại. “Đến một ngày nào đó, không biết chính quyền thành phố có chuyển Mã Sức khỏe của chúng ta thành cái Mã Đỏ mà họ đã làm ở tỉnh Hà Nam hay không? Liệu các ngân hàng của chúng ta có cấm chúng ta rút tiền hay không?”
Một đòn giáng mạnh vào quyền riêng tư cá nhân
Ông Ngô Chí Sâm (Sam Ng Chi-sum), từng là người dẫn chương trình RTHK của Headliners, đã nhận xét trong chương trình trực tuyến của mình rằng cho đến nay HKgov vẫn chưa thể giải tỏa những lo ngại về quyền riêng tư [của người dân] đối với ứng dụng An Tâm Xuất Hành.
Ông Ngô tiếp tục nói, “Nhiều người dân Hồng Kông vẫn do dự khi cài đặt ứng dụng An Tâm Xuất Hành. Nếu HKgov thúc đẩy chính sách đăng ký danh tính thực, người Hồng Kông sẽ không có quyền riêng tư.”
Ông Ngô nhấn mạnh nhà cầm quyền Bắc Kinh đã sử dụng Mã Sức khỏe để kiểm soát và theo dõi người dân Trung Quốc 24/24 giờ đồng hồ. Ông Ngô nói, “ĐCSTQ đã sử dụng Mã Đỏ để chống lại nhân quyền và các nhà hoạt động chính trị. Ai có thể giải thích điều đó?”
Vào tháng 11/2021, luật sư nhân quyền Trung Quốc Tạ Dương (Xie Yang) chuẩn bị bay đến Thượng Hải để thăm mẹ của ký giả công dân Trương Triển (Zhang Zhan). Khi đến phi trường, ông Tạ bất ngờ bị cấm bay do Giấy thông hành Xét nghiệm PCR của ông chuyển sang màu đỏ. Khi ông về đến nhà, mã sức khỏe lại chuyển về màu xanh lục.
Sự lo lắng của công chúng không phải là vô căn cứ.
Ông Ngô đã đề cập, “Nếu chính quyền muốn biến Hồng Kông thành một thành phố giám sát, thì LegCo (Hội đồng Lập pháp Hồng Kông) sẽ không ngăn cản điều đó xảy ra.”
Công cụ y tế trở thành công cụ giám sát
Chính quyền Bắc Kinh đã ban hành Mã Sức khỏe trên toàn quốc hồi đầu năm 2020 nhằm ứng phó với đại dịch COVID-19. Chỉ những người có Mã Xanh mới có thể nhận được một tấm vé thông hành. Các xét nghiệm PCR bắt buộc hoặc tự cách ly là bắt buộc đối với những người không có mã xanh, và họ phải ở nhà cho đến khi mã của họ chuyển thành màu xanh.
Nhiều trường hợp khác đã chứng minh rằng chính quyền nước này sử dụng Mã Sức khỏe để hạn chế quyền tự do cá nhân.
Tại tỉnh Hà Nam, một số ngân hàng ở khu vực nông thôn đã đóng băng tài sản của khách hàng kể từ tháng 04/2022. Dân làng không thể rút tiền tiết kiệm của họ.
Vào tháng 06/2022, khi hàng trăm dân làng bất mãn lên kế hoạch tham gia vào một cuộc biểu tình đòi quyền lợi ở Trịnh Châu, mã sức khỏe của mọi người nguyên ban đầu là màu xanh, đã đột ngột chuyển thành màu đỏ. Không ai có thể tham dự cuộc biểu tình đó vì có mã đỏ đồng nghĩa với phải ở nhà.
Các chủ tài khoản ngân hàng khác cũng cho biết họ gặp phải vấn đề tương tự mặc dù họ có kết quả Xét nghiệm PCR âm tính.
Cơ quan truyền thông đại lục Tài Tân (Caixin) đưa tin cho hay Mã Sức khỏe của những khách hàng này chuyển sang màu đỏ không hề liên quan đến dịch bệnh.
Những khách hàng đó là nạn nhân của các tài khoản tiết kiệm bị ngân hàng Hà Nam đóng băng.
Sau đó, Ủy ban Kiểm tra và Giám sát Kỷ luật Thành phố Trịnh Châu đã thông báo rằng các quan chức liên quan đã bị trừng phạt, giáng chức hoặc cách chức khỏi các vị trí của họ trong ĐCSTQ.
Trong sự cố ngân hàng nông thôn Hà Nam, 1317 ngôi làng đã bị báo mã đỏ và bị ngân hàng cấm rút tiền tiết kiệm.
Hôm 24/06/2022, Cục Kiểm soát Dịch bệnh thuộc Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc thông báo rằng việc đổi màu Mã Sức khỏe nghiêm cấm không được sử dụng cho mục đích nào khác ngoại trừ việc phòng chống và kiểm soát dịch COVID-19.
Truyền thông Hồng Kông tiết lộ tính năng nhận dạng khuôn mặt
Vì vậy, khi chứng kiến người dân sống dưới sự cai trị của chính quyền Bắc Kinh không có quyền kiểm soát tiền bạc hoặc quyền tự do cá nhân, thì mối lo ngại của công chúng về việc bị theo dõi không phải là vô căn cứ.
Hồi tháng 05/2022, FactWire, một hãng thông tấn điều tra của Hồng Kông, đã đưa tin cho biết phiên bản Android của An Tâm Xuất Hành đã được tích hợp sẵn một module nhận dạng khuôn mặt.
Văn phòng Giám đốc Trung tâm Công nghệ Thông tin Chính phủ thừa nhận rằng nhà thầu phát triển ứng dụng đã tích hợp một module nhận dạng khuôn mặt sẵn có trong giai đoạn phát triển ứng dụng An Tâm Xuất Hành. Văn phòng này cũng tuyên bố rằng tính năng nhận dạng khuôn mặt “chưa bao giờ được kích hoạt.”
Tự do có giới hạn
Cục trưởng Cục Y tế Lô Sủng Mậu (Lo Chung-mau) đã biện minh cho điều này nhằm đối phó với những hạn chế về di chuyển. “Nếu chúng ta để những người nhiễm bệnh có quyền tự do đi lại xung quanh, thì quyền tự do của những người không nhiễm bệnh sẽ bị hạn chế.” Ông Lô cũng tuyên bố rằng, “Tự do là có giới hạn. Khi có rủi ro, mọi người không được phép đi ra ngoài và gây nguy hiểm cho người khác.”