Các nhà sản xuất xe hơi cân nhắc việc cắt đứt quan hệ với Trung Quốc do vấn đề chuỗi cung ứng, căng thẳng chính trị
Sau khi thành lập nhà máy ở Trung Quốc để tận dụng lực lượng lao động dồi dào, giá rẻ, nhiều nhà sản xuất ô tô hiện đang lên kế hoạch cắt đứt quan hệ với quốc gia Á Châu này sau những lo ngại về chuỗi cung ứng phát sinh từ căng thẳng địa chính trị và sự gián đoạn do COVID-19.
Quyết định của các nhà sản xuất xe hơi được thúc đẩy bởi hai yếu tố. Đầu tiên là những lo ngại về khả năng chia rẽ chính trị giữa phương Tây và Trung Quốc, tương tự như những gì Nga đã trải qua sau cuộc tấn công vào Ukraine. Nếu Trung Quốc phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt tương tự từ phương Tây, đó sẽ là điều tồi tệ đối với hoạt động kinh doanh. Yếu tố thứ hai là sự không chắc chắn do chính sách Covid-19 của Bắc Kinh tạo ra, thường buộc các nhà máy phải đóng cửa trong trường hợp bệnh dịch bùng phát mà không có thời gian chuẩn bị, do đó làm gián đoạn hoạt động sản xuất.
Theo Financial Times, mặc dù hầu hết các nhà sản xuất xe hơi không có kế hoạch từ bỏ hoàn toàn Trung Quốc với tư cách là một thị trường, do quy mô rộng lớn của thị trường này, nhưng một số người được cho là đang xem xét hạn chế sự phụ thuộc vào Trung Quốc đối với các linh kiện và phương tiện được bán ở các thị trường khác. Vì vậy, về căn bản, các nhà sản xuất ngoại quốc có kế hoạch chỉ sản xuất xe hơi và phụ tùng ở Trung Quốc để bán trong nước này.
Ông Ted Cannis, một giám đốc điều hành cao cấp của Ford, đã chỉ ra rằng có một “sự cân nhắc về hoạt động hậu cần trên quy mô lớn” đang diễn ra trong ngành công nghiệp xe hơi, theo Financial Times. Ông nói thêm, trọng tâm chính của thập niên này sẽ là chuỗi cung ứng.
Đầu năm nay, Giám đốc điều hành của Volvo Cars, ông Jim Rowan, cho biết đại dịch COVID-19 càng kéo dài thì càng tạo ra nhiều bất ổn. Vào thời điểm đó, ông đang công bố quyết định của công ty về việc tăng các thành phần không phải của Trung Quốc.
Mặc dù Trung Quốc đang mở cửa, nhưng dữ liệu bị rò rỉ từ Ủy ban Y tế Quốc gia của nước này cho thấy hàng trăm triệu người mắc COVID-19 trong tháng Mười Hai. Gần 37 triệu người được ước tính đã nhiễm virus chỉ trong một ngày.
Nhà sản xuất xe hơi rút lui
Hồi tháng Mười, nhà sản xuất xe hơi Stellantis thông báo rằng liên doanh của họ tại Trung Quốc đã nộp đơn xin phá sản. Trước đó, Giám đốc điều hành của họ, ông Carlos Tavares, nói rằng “ngày càng có nhiều sự can thiệp chính trị” vào lĩnh vực kinh doanh ở Trung Quốc. Ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg rằng công ty này không muốn trở thành “nạn nhân của các lệnh trừng phạt chéo.”
Ông Marco Santino, một đối tác tại công ty tư vấn quản lý Oliver Wyman, nói với Reuters: “Tôi không cho rằng Stellantis là một trường hợp cá biệt. Có lẽ gần như tất cả các nhà sản xuất xe hơi phương Tây sẽ phải xem xét lại ngành hậu cần công nghiệp về sự hiện diện của họ ở Trung Quốc.”
Một báo cáo của Fortune hồi tháng Tám cho biết các nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản như Honda và Mazda đang xem xét chuyển hoạt động sản xuất ra bên ngoài Trung Quốc để giảm thiểu sự phụ thuộc vào nước này.
Trong tháng này, nhà sản xuất xe hơi Séc Skoda Auto, một phần của Volkswagen, đã thông báo rằng họ đang xem xét việc rời khỏi Trung Quốc và sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề này vào năm tới.
Ông Zellmer được tạp chí Đức Automobilwoche dẫn lời: “Cạnh tranh ở đó rất khốc liệt, vì vậy chúng tôi sẽ xem xét, cùng với đối tác liên doanh Trung Quốc, xem chúng tôi muốn tiến hành như thế nào. Nếu chúng ta muốn tập trung năng lượng của mình, thì đáng để kiểm tra tất cả các tình huống rồi quyết định.”
Nhân quyền
Tại Hoa Kỳ, áp lực tách khỏi Trung Quốc không chỉ do các yếu tố địa chính trị mà còn vì các vấn đề nhân quyền.
Chẳng hạn, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Ron Wyden (Dân Chủ-Oregon), gần đây đã đặt câu hỏi cho tám nhà sản xuất xe hơi, trong đó có General Motors, Tesla và Ford, về mối quan hệ của họ với chuỗi cung ứng Trung Quốc qua các báo cáo rằng họ có thể tìm nguồn nguyên liệu từ khu vực Tân Cương ở Trung Quốc nơi được biết đến có các hành vi lao động cưỡng bức.
Theo một thông cáo báo chí hôm 22/12, ông Wyden viết trong một bức thư gửi các nhà sản xuất xe hơi: “Hoa Kỳ coi sự đàn áp tàn bạo của chính phủ Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương là một ‘nạn diệt chủng đang diễn ra và tội ác phản nhân loại.”
Vân du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times