Các biện pháp kiểm soát xuất cảng kim loại mới nhất của Trung Quốc sẽ không hiệu quả như mong muốn
Trong diễn biến rạn nứt mới nhất giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, Bắc Kinh đã áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất cảng đối với gallium và germanium. Hai khoáng sản mà Bắc Kinh dự định hạn chế bắt đầu từ ngày 01/08 này, là rất quan trọng đối với các sản phẩm công nghệ cao như vi mạch máy điện toán siêu nhanh, xe điện, radar, thiết bị nhìn đêm, thiết bị phòng thủ hỏa tiễn, sợi quang, đèn LED, và hình ảnh vệ tinh.
Trung Quốc sản xuất khoảng 60% germanium và hơn 90% gallium của thế giới, mang lại cho quốc gia này đòn bẩy đối với những bên tiêu dùng cuối cùng.
Các biện pháp kiểm soát kể trên được nhiều người xem là sự trả đũa đối với các hạn chế của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Nam Hàn, và Hà Lan đối với vi mạch bán dẫn và các thiết bị phức tạp cần thiết để sản xuất vi mạch. Theo các chuyên gia được truyền thông Hồng Kông trích dẫn, các biện pháp này cũng có thể bảo vệ các nguồn tài nguyên đang cạn kiệt ở Trung Quốc.
Theo Reuters, một số kim loại khác, như indium, cũng sẽ thuộc diện áp dụng biện pháp kiểm soát mới. Indium được cho là ít bị hạn chế hơn.
Thời điểm đưa ra thông báo này, là chỉ vài ngày trước chuyến công du Trung Quốc của Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen, sẽ mang lại cho Bắc Kinh một quân bài mặc cả trong nỗ lực ngăn chặn các hạn chế của Hoa Kỳ, trong đó có khả năng gồm cả các hạn chế đối với điện toán đám mây.
Hồi tháng Năm, Bắc Kinh đã cấm vi mạch của công ty Micron Technology đối với cơ sở hạ tầng quan trọng của họ, bao gồm cả cơ sở hạ tầng thông tin được sử dụng bởi các ngân hàng lớn và các công ty viễn thông.
Tuy nhiên, nếu Bắc Kinh thực sự nghĩ rằng các biện pháp kiểm soát mới của họ sẽ là quân bài mặc cả hiệu quả, thì họ nên biết rằng Hoa Thịnh Đốn có các lựa chọn khác. Hôm 06/07, Ngũ Giác Đài thông báo rằng họ có kho dự trữ chiến lược germanium (mặc dù không nói gì về dự trữ gallium).
Hôm 05/07, một phát ngôn viên của Bộ Thương mại cho biết các biện pháp kiểm soát mới của Bắc Kinh “nhấn mạnh tính cần thiết của việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Hoa Kỳ sẽ tham gia với các đồng minh và đối tác của chúng tôi để giải quyết vấn đề này và xây dựng khả năng phục hồi trong các chuỗi cung ứng quan trọng.”
Thứ trưởng Ngoại giao Đài Loan cho biết: “Các biện pháp kiểm soát xuất cảng … là một yếu tố thúc đẩy tăng tốc quá trình các quốc gia, trong đó có Đài Loan, Nam Hàn, và Nhật Bản, giảm sự phụ thuộc của chúng tôi vào nguồn cung cấp các nguyên liệu trọng yếu từ Trung Quốc.”
Nam Hàn, một nước sản xuất vi mạch bán dẫn hàng đầu, nói rằng ngay cả tác động ngắn hạn của các biện pháp kiểm soát mới của Trung Quốc cũng sẽ là hạn chế.
Tuy nhiên, cựu Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc cho biết các biện pháp kiểm soát “chỉ là bước khởi đầu” và có thể mở rộng nếu phương Tây tiếp tục gây sức ép với Trung Quốc.
Bộ trưởng kinh tế Đức cho biết bất kỳ việc mở rộng kiểm soát nào, chẳng hạn như đối với lithium được sử dụng trong pin, sẽ là “rắc rối.” Những hạn chế đối với xuất cảng than chì của Trung Quốc sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nhà sản xuất xe hơi toàn cầu.
Các nguồn gallium và germanium thay thế có thể được tìm thấy ở các tiểu bang Alaska, Tennessee, và Washington, và từ phế liệu tái chế.
Các kim loại này cũng có thể được mua từ Canada, Nhật Bản, Nam Hàn, Úc, Đức, và Bỉ.
Một nguồn tin trong ngành cho biết các quy trình tinh chế tăng tốc ở các quốc gia này có thể phải cần vài năm để thay thế hoàn toàn lượng nhập cảng hiện tại từ Trung Quốc.
Điều này sẽ làm tăng giá vi mạch máy điện toán trong ngắn hạn nhưng lại giúp đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong dài hạn.
Công ty Nyrstar có trụ sở tại Hà Lan đã thông báo hôm 04/07 rằng họ sẽ tìm cách sản xuất gallium và germanium tại Hoa Kỳ, châu Âu, và Úc.
Một số người lập luận rằng các hạn chế đối với gallium và germanium là không quan trọng so với than chì hoặc lithium, và do đó là một phát bắn cảnh cáo. Tuy nhiên, các biện pháp này dường như không khôn ngoan ngay cả từ quan điểm của Bắc Kinh vì chúng cảnh báo Hoa Kỳ và các đồng minh và khuyến khích việc phòng ngừa sự giảm thiểu liên kết với các chuỗi cung ứng chiến lược từ Trung Quốc. Các cố vấn của ông Tập Cận Bình có thể nói với ông ấy những gì ông ấy muốn nghe, dẫn đến một sai lầm chiến lược lớn.
Các hạn chế của ĐCSTQ đối với các nguyên tố đất hiếm (REE) áp dụng cho Nhật Bản vào năm 2010 cũng gây tác dụng ngược lại. Tokyo tương đối dễ dàng tìm thấy các nguồn thay thế, bao gồm thông qua đầu tư vào một nhà sản xuất REE của Úc và xác định các địa điểm khai thác dưới biển trong lãnh hải Nhật Bản. Các lệnh cấm đó đã làm tổn hại danh tiếng của Trung Quốc như một nhà cung cấp đáng tin cậy.
Ngày nay, Trung Quốc chiếm khoảng 70% sản lượng khai thác REE toàn cầu và 85% quy trình tinh chế của các nguyên tố này. Sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực đất hiếm, vốn là một lĩnh vực tạo ra nhiều chất thải độc hại, một phần là do nước này có luật môi trường lỏng lẻo.
Hoa Kỳ, Úc, Thái Lan, và Myanmar cũng khai thác hoặc tinh chế REE, mặc dù ở mức độ thấp hơn nhiều. Việt Nam, Nga, Brazil, và Ấn Độ có trữ lượng REE lớn. Nga và Cộng hòa Dân chủ Congo đều cho biết họ có thể tăng nguồn cung kim loại này.
Sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào Trung Quốc đối với nhập cảng REE đã giảm từ khoảng 80% trong giai đoạn 2014-2017 xuống còn khoảng 74% như hiện nay. Các hạn chế đối với gallium và germanium sẽ đẩy nhanh xu hướng này trên tất cả các chuỗi cung ứng quan trọng.
Nỗ lực vụng về của Bắc Kinh trong việc tận dụng ngành công nghiệp kim loại của họ để chống lại Hoa Kỳ và các đồng minh chỉ đang cô lập quốc gia này hơn nữa về mặt kinh tế và công nghệ.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times