Bất chấp cảnh báo của bà Yellen, Bắc Kinh tái khẳng định sự hợp tác với Moscow
Vào cuối chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 04 đến ngày 08/04, Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen đã cảnh báo Bắc Kinh về “những hậu quả nghiêm trọng” nếu các công ty Trung Quốc giúp đỡ tăng cường các khả năng quân sự của Nga.
Ngay sau cảnh báo trực tiếp hiếm hoi của bà Yellen, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng đến thăm Trung Quốc, ám chỉ rằng Nga sẽ tăng cường quan hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Vào hôm 09/04, lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình đã gặp ông Lavrov tại Bắc Kinh và cho biết ông và ông Putin đồng lòng duy trì liên lạc chặt chẽ và thực hiện đầy đủ một số thỏa thuận quan trọng đã đạt được với Moscow.
Theo hãng thông tấn Nga Tass, Bộ Ngoại giao Nga gọi chuyến thăm của ông Lavrov là “một giai đoạn quan trọng của sự chuẩn bị toàn diện” cho một chuyến thăm theo kế hoạch tới Trung Quốc của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Báo cáo này cho biết ông Tập “đã đánh giá cao tình trạng quan hệ Trung-Nga tiếp tục phát triển năng động trong tình hình toàn cầu rất phức tạp” và mong muốn “phát triển hơn nữa mối quan hệ đối tác toàn diện và giao tiếp chiến lược với Nga.”
Trong một báo cáo trước đó hồi tháng Ba, Reuters dẫn lời những người ẩn danh trong nội bộ nói rằng ông Putin có thể thăm Trung Quốc vào tháng Năm, sau lễ nhậm chức tổng thống của ông. Ông Putin đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống Nga vào tháng trước (03/2024).
Trong chuyến thăm Bắc Kinh hồi tháng 02/2022 của ông Putin, Nga và Trung Quốc đã tuyên bố quan hệ đối tác “không giới hạn.” Chỉ vài ngày sau khi ông trở về, Nga đã tiến hành cuộc xâm lược quân sự vào Ukraine.
Vào tháng Ba năm ngoái, ông Tập thông báo rằng ông đã mời ông Putin đến thăm, chỉ vài giờ trước khi Tòa án Hình sự Quốc tế ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Nga với cáo buộc tội ác chiến tranh. Lệnh bắt giữ quốc tế tỏ ra không gây trở ngại cho mối bang giao Trung-Nga. Hai nhà lãnh đạo đã gọi nhau là “những bằng hữu thân yêu” tại cuộc gặp ở Điện Kremlin, và vài tháng sau, ông Putin trình bày tại Diễn đàn Hợp tác Quốc tế Vành đai và Con đường lần thứ 3 ở Bắc Kinh.
ĐCSTQ giúp đỡ Nga xây dựng quân đội quy mô lớn
Trong năm vừa qua, ngày càng có bằng chứng cho thấy ĐCSTQ đã bí mật giúp Nga xây dựng lại ngành công nghiệp quốc phòng và xây dựng mối quan hệ chiến lược chặt chẽ hơn với Nga.
Dữ liệu quan thuế Trung Quốc cho thấy khối lượng thương mại giữa Trung Quốc và Nga đạt mức cao kỷ lục 240 tỷ USD vào năm 2023, tăng 26.3% so với cùng thời kỳ năm trước.
Hoạt động thương mại kỷ lục này được cho là có liên quan đến vật liệu quân sự. Hoạt động này đã thu hút những lời lẽ mạnh mẽ từ Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg trong một cuộc họp báo đầu tháng này: “Chúng tôi thấy Trung Quốc đang giúp đỡ nền kinh tế chiến tranh của Nga như thế nào, đang cung cấp các thiết bị lưỡng dụng vốn cũng được sử dụng trong ngành công nghiệp quân sự Nga. Đổi lại, Moscow đang thế chấp tương lai của mình cho Bắc Kinh,” ông Stoltenberg nói.
Gần đây, các quan chức cấp cao ẩn danh của Hoa Kỳ đã nói với Reuters rằng ĐCSTQ đang giúp đỡ nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine bằng cách giúp Moscow xây dựng quân đội lớn nhất kể từ thời Liên Xô, cung cấp công nghệ drone và phi đạn, hình ảnh vệ tinh, và máy công cụ. Ngoài ra, các công ty Trung Quốc có thể đang cung cấp cho Nga chất nitrocellulose để chế tạo chất nổ phóng vũ khí, giúp Nga nhanh chóng mở rộng năng lực sản xuất các loại đạn dược quan trọng như đạn pháo.
Vào tháng Hai năm nay, Thông tấn xã Trung ương Đài Loan đã xem xét báo cáo điều tra xuyên biên giới về buôn bán nitrocellulose và phát hiện ra rằng từ ngày 01/03/2022 đến ngày 31/12/2023, Nga đã nhận được số nitrocellulose có giá trị tổng cộng 10.6 triệu USD từ Trung Quốc. Trước khi chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra, hầu như không có hồ sơ nào về việc Trung Quốc xuất cảng nitrocellulose sang Nga, nhưng giờ đây Trung Quốc đã trở thành nguồn cung cấp nitrocellulose lớn nhất cho Nga.
Hợp tác Nga-Trung: ‘Kháng cự kép’ với phương Tây
Khi ở Bắc Kinh, ông Lavrov trước tiên đã đi gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trước khi gặp ông Tập. Tại cuộc họp báo chung sau cuộc gặp, ông Lavrov đề nghị hai nước sẽ kết hợp các lực lượng để tiến xa hơn.
Theo truyền thông Nga, ông Lavrov đã nói với ông Tập rằng, “Chúng tôi muốn bày tỏ sự đánh giá và ngưỡng mộ cao nhất đối với những thành công mà ông đã đạt được trong những năm qua, và trên hết là trong thập niên vừa qua dưới sự lãnh đạo của ông.”
“Chúng tôi thực sự hài lòng với những thành công này, vì đây là thành công của những người bằng hữu, mặc dù không phải ai trên thế giới cũng có chung quan điểm này và đang cố gắng bằng mọi cách có thể để hạn chế sự phát triển của Trung Quốc — trên thực tế, cũng như sự phát triển của Nga,” ông Lavrov nói thêm.
Ông Lavrov cho biết tại cuộc họp báo rằng việc tăng cường an ninh ở khu vực Á-Âu là mục tiêu chung của Trung Quốc và Nga. Theo Liên Hợp Tảo Báo (Lianhe Zaobao), tờ báo tiếng Hoa lớn nhất ở Singapore, hai nước sẽ khởi động một cuộc đối thoại về vấn đề này và hoan nghênh các quốc gia có cùng chí hướng tham gia.
Ông nói thêm rằng để đáp trả “sự răn đe kép” do phương Tây thực hiện nhắm vào Trung Quốc và Nga, ông Vương đã đề nghị rằng Trung Quốc và Nga nên hợp tác để “kháng cự kép” đối với phương Tây.
Ông Chương Thiên Lượng (Zhang Tianliang), nhà bình luận thời sự và cộng tác viên của Epoch Times, đã thảo luận về trục Trung Quốc-Nga trong một chương trình trên kênh YouTube của ông, “Tianliang Times,” hôm 09/04. Ông Chương nói rằng bà Yellen, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, và Tổng thống Joe Biden đều đã đưa ra những cảnh báo rõ ràng liên quan đến khoản tài trợ quân sự đáng kể của ĐCSTQ dành cho Nga, cho thấy rằng rất có thể Hoa Thịnh Đốn sẽ thực hiện các bước công khai cắt đứt bang giao với Bắc Kinh.
Ông Chương cảm thấy rất có khả năng Hoa Kỳ sẽ trừng phạt một trong các ngân hàng Trung Quốc, để cho Bắc Kinh thấy hậu quả của việc thông đồng với Nga. Bước tiếp theo đó sẽ xóa tan mọi sự lập lờ giữa một bên là bang giao Trung Quốc-Nga và một bên là bang giao Trung Quốc-Hoa Kỳ, nhằm buộc Trung Quốc phải chọn một bên.
Ông cho biết ông tin rằng Trung Quốc đã sắp xếp các chuyến thăm của bà Yellen và ông Lavrov gần sát nhau như một tín hiệu cho thấy Bắc Kinh có ý định thành lập liên minh với Nga để chống lại Hoa Kỳ và các nước EU.
Về bang giao Trung Quốc-Hoa Kỳ và bang giao Trung Quốc-Nga, nhà bình luận các vấn đề Trung Quốc Zhuge Yangming nói với The Epoch Times rằng tình trạng địa chính trị hiện nay đang phân cực. “Tình hình hiện tại ngày càng trở nên rõ ràng. Các xã hội phương Tây tuân thủ các giá trị phổ quát đang trở nên gắn kết hơn, trong khi các chế độ độc tài như ĐCSTQ, Nga, Bắc Hàn, và Iran đang đoàn kết để chống lại phương Tây bằng nhiều cách khác nhau,” ông nói.
Thủ tướng Nhật Bản: Hoa Kỳ không mang ‘gánh nặng’ một cách đơn độc
Chỉ vài ngày sau khi ông Lavrov gặp ông Tập, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã có chuyến thăm cấp quốc gia tới Hoa Kỳ và trình bày tại một phiên họp chung của Quốc hội.
Trong bài diễn văn hôm 11/04, ông Kishida cảnh báo rằng, “Lập trường đối ngoại và các hành động quân sự hiện tại của Trung Quốc đặt ra thách thức chiến lược lớn nhất và chưa từng có, không chỉ đối với hòa bình và an ninh của Nhật Bản mà còn đối với hòa bình và ổn định của cộng đồng quốc tế nói chung.”
Ông nhấn mạnh trật tự quốc tế thời hậu chiến do Hoa Kỳ thiết lập đang phải đối mặt với những thách thức mới từ các quốc gia có những giá trị và nguyên tắc rất khác biệt.
“Tôi muốn nói chuyện với những người Mỹ đang cảm thấy cô đơn và kiệt sức khi là quốc gia gần như một mình duy trì trật tự quốc tế. Tôi hiểu rằng việc mang những kỳ vọng như vậy trên vai là một gánh nặng. Mặc dù thế giới trông cậy vào sự lãnh đạo của quý quốc, nhưng không nên mong rằng Hoa Kỳ sẽ tự mình làm tất cả mọi việc mà không cần sự trợ giúp,” ông Kishida nói.
Thanh Nhã biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times