Xung quanh sự kiện Tổng thống và Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ gặp nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc
Hôm 27/10, Tổng thống (TT) Joe Biden và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan đã gặp nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Vương Nghị tại Hoa Thịnh Đốn trong một hành động nhằm duy trì các cuộc đàm phán song phương cao cấp cởi mở trong bối cảnh mối bang giao hai nước đang căng thẳng.
Các cuộc trò chuyện đã diễn ra sau cuộc gặp của Ngoại trưởng Antony Blinken với Ngoại trưởng Trung Quốc, người đang có chuyến thăm ba ngày tới Hoa Thịnh Đốn. Chuyến thăm có thể tạo tiền đề cho một hội nghị thượng đỉnh tiềm năng giữa TT Biden và nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình vào tháng tới (11/2023).
Hoa Kỳ nhắc lại nhu cầu khôi phục các tuyến liên lạc quân sự
Hôm 28/10, các quan chức cao cấp của chính phủ Hoa Kỳ đã nói với phóng viên với điều kiện ẩn danh rằng hai bên đã đồng thuận về sự cần thiết phải “duy trì các tuyến liên lạc cởi mở về tất cả các vấn đề.”
Một quan chức nói với các phóng viên: “Cả hai bên chúng ta đều có lợi ích sâu sắc trong việc tránh thông tin sai lệch và tính toán sai lầm”.
Về việc ông Blinken nêu ra lo ngại về các hành động “chặn đường không an toàn” của Trung Quốc đối với một oanh tạc cơ Hoa Kỳ ở Biển Đông hôm 24/10 và các tàu Philippines ở vùng biển tranh chấp, quan chức này cho biết thêm: “Tôi nghĩ rằng các sự kiện vừa mới diễn ra trong tuần qua về việc Trung Quốc chặn phi cơ Hoa Kỳ một cách không an toàn thực sự nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có thể nói chuyện với nhau ở cấp độ công việc cũng như các cấp cao.”
ĐCSTQ đã phản đối những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm mở lại tuyến liên lạc giữa các quan chức quân sự của họ, mặc dù các quan chức Hoa Kỳ tuyên bố rằng điều quan trọng là phải ngăn chặn một đợt bùng phát [xung đột] tiềm tàng.
Theo các quan chức, các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với cựu Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc (Li Shangfu) là “lý do trên bề mặt” khiến ĐCSTQ không sẵn lòng nối lại liên lạc quân sự.
“Bây giờ ông Lý Thượng Phúc không còn giữ chức vụ đó nữa, tất nhiên chúng tôi lại một lần nữa thúc đẩy việc nối lại liên lạc,” quan chức này cho hay. “Tôi nghĩ chúng tôi hy vọng sẽ đạt được một số tiến bộ, nhưng hiện tại tôi không có thông tin gì cụ thể cho quý vị.”
‘Trao đổi thẳng thắn’ về vấn đề Trung Đông
Ông Blinken và ông Vương cũng đã có những “trao đổi thẳng thắn” về những căng thẳng hiện đang leo thang ở Trung Đông, vốn khởi phát từ cuộc xung đột đang diễn ra giữa quân đội Israel và nhóm khủng bố Hamas.
Các quan chức cho biết Hoa Kỳ đang kêu gọi ĐCSTQ sử dụng ảnh hưởng của mình với người Iran để xoa dịu căng thẳng ở Trung Đông.
Quan chức này nói: “Tôi nghĩ thật công bằng khi nói rằng chúng tôi bày tỏ mối lo ngại sâu sắc về tình hình này và thúc giục Trung Quốc thực hiện một cách tiếp cận mang tính xây dựng hơn. Và điều đó tất nhiên sẽ bao gồm cả cam kết của họ với người Iran để trấn tĩnh họ.”
Ông Blinken và ông Sullivan cũng đã thảo luận với ông Vương về Đài Loan, nhân quyền, dòng tiền chất fentanyl, và các trường hợp người Mỹ bị giam giữ tại Trung Quốc.
Chủ đề quan trọng và dường như có một số động lực tích cực là việc hướng tới cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Biden và ông Tập bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) vào tháng tới tại San Francisco.