Vùng Puglia: Vùng đất ít người biết đến tại Italy
Ẩm thực và di sản phong phú nơi “gót chân” của chiếc ủng Ý.
Sự hồi phục mạnh mẽ của du lịch Ý trong năm nay trùng với thời tiết oi bức của mùa hè. Thậm chí, trong khoản thời gian một năm làm việc tại đây hồi 20 năm trước, tôi đã biết tháng Tám là thời điểm tuyệt đối không nên du lịch, bởi cả nước đang nghỉ lễ. Do đó, tôi đã thích nghi bằng cách chọn ghé thăm [nước Ý] vào cuối mùa du lịch. Tất nhiên, vẫn có du khách ở đó, nhưng với mật độ dễ chịu hơn nhiều, và nếu bạn rời xa những địa điểm quen thuộc, thì thậm chí còn tuyệt vời hơn. Nước Ý, ở bất kỳ vùng miền nào, đều quyến rũ, thi vị, và ngon lành theo cách rất riêng.
Năm nay, tôi đi về phía nam vào đầu tháng Mười Một. Nhờ vậy, tôi còn có thể tận hưởng thời tiết ôn hòa hơn khi nhiệt độ ở miền bắc bắt đầu se lạnh. Điểm đến của tôi? “Gót của chiếc ủng” — Vùng Puglia (POO-li-ah), hay Apulia trong tiếng Anh.
Đi về phía Nam
Sáng sớm tinh mơ, chúng tôi hạ cánh xuống Phi trường Leonardo da Vinci – Fiumicino và di chuyển bằng tàu tốc hành đến Ga Termini của Rome để đón chuyến tàu cao tốc về phía nam tới thành phố Bari, thủ phủ của vùng Puglia.
Trong số tất cả các vùng đất liền của Ý, vùng Puglia sở hữu đường bờ biển dài nhất, trải dài dọc theo Biển Adriatic, có kiểu khí hậu Địa Trung Hải. Nơi đây là vùng sản xuất rượu vang lớn nhất và đóng góp một phần đáng kể vào sản lượng dầu olive của quốc gia. Con người đã đến định cư nơi đây từ Thời kỳ đồ đá mới (Neolithic), và người Hy Lạp đã đến đây sinh sống và lập thuộc địa vào thế kỷ thứ 8 trước Công Nguyên, góp phần tạo nên khu vực Magna Graecia, trước khi nơi này bị Đế chế La Mã thôn tính. Tiếng tăm và sự thịnh vượng của vùng Puglia đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 17 và 18. Tuy nhiên, trong thời kỳ hiện đại sau này, nơi đây lại gắn liền với nghèo đói suốt thời gian dài. Puglia [mang trong mình] một câu chuyện thăng trầm đầy lôi cuốn, và một lịch sử đáng để ta tìm hiểu.
Thành phố Bari
Thành phố Bari, thủ phủ vùng Puglia, có lối đi dạo dọc bờ biển tuyệt đẹp, một số địa danh lịch sử — bao gồm một vài nhà hát — và Bari Vecchia, khu phố cổ với những con đường quanh co, tâm điểm của chuyến đi này.
Đối với tôi, điều hấp dẫn đầu tiên đến từ ẩm thực. Ẩm thực địa phương của vùng này dồi dào các món chính và sản phẩm từ thịt, nhưng các món ăn truyền thống cũng có các bữa chay đơn giản, hấp dẫn. Món bánh focaccia barese đơn giản nhưng thơm ngon, với lớp vỏ bánh giòn thấm đẫm dầu olive, phủ cà chua nghiền bên trên, và có thể thêm một vài quả olive nữa. Các tiệm bánh như Panificio Fiore và Panificio Santa Rita luôn đông đúc khách địa phương xếp hàng trên những con đường lát đá cuội [chờ mua bánh], cửa tiệm có thể hết hàng trước giờ đóng cửa. Những người thích gia vị nhất định phải thử món mì spaghetti all’assassina. [Món này được chế biến bằng cách] trước tiên xào khô [sợi mì] trên chảo gang nóng để tạo độ cháy xém và một chút giòn, kết hợp với tỏi, dầu olive, ớt, rồi rưới xốt cà chua lên trên. Hãy thử sandwich bạch tuộc tươi tại nhà hàng Mastro Ciccio; [kèm theo một ly] bia Peroni được rót trực tiếp từ vòi.
Hãy đến phố Strada delle Orecchiette (con phố bán mì ống “tai nhỏ”), nơi những người bà (le nonne) tự tay làm ra loại mì ống truyền thống này và phơi khô ngay trên các con đường Arco Alto và Arco Basso. Hãy mua loại có kích thước nhỏ — đừng mua loại hình vỏ sò nhiều màu sắc, kích thước lớn và nặng (được bán theo ký) dành cho khách du lịch. (Những loại này chưa được sấy khô đủ và có thể bị mốc khi để trong túi nhựa, mặc dù họ khẳng định có thể bảo quản chúng đến một tháng! Tôi trải qua rồi nên biết!) Đừng chỉ chụp ảnh; hãy cố gắng giao lưu và trò chuyện. Xét cho cùng thì đây không phải là một sở thú. Mỗi người làm mì ở đây đều là người bà của ai đó! Ít nhất thì bạn cũng phải gọi món orecchiette con le cime di rapa (mì ống với bông cải xanh rabe) tại một quán ăn địa phương.
Mỗi nhà thờ đều có một câu chuyện. Vương cung thánh đường Thánh Nicholas, được xây dựng vào thế kỷ 11 ở thành phố Bari, là địa điểm quan trọng đối với những người hành hương theo cả truyền thống Công Giáo La Mã và Chính Thống Giáo. Thánh Nicholas từng là giám mục trong những năm cuối cùng của Đế chế La Mã, và khi ông qua đời, hài cốt của ông được lưu giữ trong một nhà thờ được tìm thấy ở nơi sau này là một phần của Đế chế Byzantine. Khi người Thổ Nhĩ Kỳ Seljuk chiếm quyền cai trị khu vực này, nay là Thổ Nhĩ Kỳ, quân thập tự chinh từ Bari về cơ bản đã đánh cắp một số hài cốt và đem chúng đến hầm mộ ở đây.
Các chuyến đi ngắn từ Bari
Chỉ cách Bari một giờ đi xe buýt, thị trấn Alberobello, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, là một địa điểm không thể bỏ qua. Từ thế kỷ 14 đến năm 1797, các lãnh chúa phong kiến để các nông dân canh tác trên đất đai của họ và thu lại một phần sản lượng thu hoạch, nhưng Vua xứ Naples lại đánh thuế các lãnh chúa đối với các ngôi nhà được xây dựng trên đất. Do đó, các lãnh chúa khôn ngoan đã yêu cầu các nông dân không sử dụng vữa [khi xây nhà] để có thể nhanh chóng tháo dỡ chúng trước khi nhân viên thu thuế đến. Kết quả là những ngôi nhà trulli ra đời. Đó là những ngôi nhà bằng đá quét vôi trắng với mái hình nón bằng đá xếp chồng lên nhau. Thị trấn này là nơi có nhiều ngôi nhà trulli nhất. Một vài ngôi nhà trulli được cho thuê, nhưng trừ phi bạn thực sự muốn trải nghiệm điều đó, còn không thì một vài giờ lang thang qua đó là đủ. Thị trấn Alberobello là một phần của thung lũng Valle d’Itria, một vùng đất màu mỡ với những cung đường lái xe tuyệt đẹp giữa những cây olive và vườn nho.
Chỉ cách Bari chưa đầy hai giờ đi tàu về phía nam, thành phố Lecce được coi là “Florence của trời Nam,” một thành phố theo phong cách Baroque nằm ở khu vực Salento (được gọi là “đỉnh gót giày”). Tuy nhiên, lịch sử của thành phố này còn sâu xa hơn thế nhiều, như có thể thấy tại Bảo tàng Faggiano. Một gia đình nọ đã mua một ngôi nhà trong khu phố cổ để mở nhà hàng. Nhưng có một lần, khi tìm kiếm đường ống bị rò rỉ, họ đã phát hiện một kho báu khảo cổ học. Các tàn tích và hiện vật nằm ngay dưới sàn nhà và sâu tới khoảng 6 mét (cho đến nay). Hiện giờ, nơi đây là một bảo tàng, và du khách có thể khám phá các tầng hầm dưới lòng đất. Gia đình này cũng tổ chức các lớp học nấu ăn hàng tuần, thỉnh thoảng có cả sự kiện khiêu vũ, v.v.
Các nhà thờ ở thành phố Lecce đẹp lộng lẫy, đặc biệt là nhà thờ chính tòa ở trung tâm — được xây dựng lại vào năm 1659 — với tháp chuông nổi bật. Vương cung thánh đường Santa Croce (Thánh Giá) có mặt tiền với những chi tiết [trang trí] tinh xảo khiến du khách phải ngất ngây chiêm ngưỡng không rời mắt, bất kể ngày hay đêm. Ở quảng trường nhà thờ, bạn có thể mua vé tham quan LeccEcclesiae — loại vé kết hợp nhiều điểm đến và có giá trị trong nhiều ngày. Với tấm vé này, bạn sẽ được ghé thăm bốn nhà thờ, một chủng viện, và một bảo tàng. Ngay giữa những công trình kiến trúc thời kỳ Baroque, du khách còn có thể dễ dàng nhìn thấy một nhà hát La Mã ngoài trời và một phần của đấu trường mà không cần vé. Những di tích này còn hé lộ cho chúng ta một tầng lịch sử khác của thành phố.
Các tiệm bánh ngoài phố sẽ khiến bạn say mê. Hãy thưởng thức món pasticciotto bé tí hình bồn tắm, loại bánh quy bơ làm từ mỡ cừu và nhân kem. Nhâm nhi một ly caffè leccese, một loại espresso đá được tạo vị ngọt bằng syrup sữa hạnh nhân. Để nhận được những lời khuyên hữu ích về rượu vang trong vùng với giá hợp lý, hãy đến gặp [chuyên gia] Gianluca tại nhà hàng Enoteca Nocco Lecce Dal 1950. Những bữa ăn ngon nhất mà chúng tôi thưởng thức là ở nhà hàng 63 Osteria Contemporanea, nơi phục vụ các món ăn truyền thống với hương vị quen thuộc, nhưng được điều chỉnh theo phong cách hiện đại rất tinh tế và ngon miệng. Bạn nên đặt chỗ trước, hoặc đến ngay khi nhà hàng mở cửa, vì chỉ có thực khách nước ngoài mới dùng bữa sớm như vậy (trước 8 giờ tối).
Ngoài Puglia: Thành phố Matera
Ngay bên ngoài biên giới Puglia, tiến vào vùng Basilicata lân cận, là thành phố Matera tuyệt đẹp, có niên đại từ thời Đồ Đá Cũ và được coi là một trong những nơi có người cư trú liên tục lâu đời nhất ở châu Âu. Người dân nơi đây từng sinh sống trong các hang động và xây dựng nhà cửa chồng lên nhau dọc theo vách đá nhìn ra thị trấn Gravina, một thung lũng sông có độ dốc cao. Thành phố Matera trở nên nổi tiếng trong thời kỳ Baroque, nhưng khi sự suy tàn ập đến, nó diễn ra rất nhanh chóng.
Nhà văn Carlo Levi, một tù nhân chính trị của quân phát xít vào năm 1935, đã ở lại khu vực này một năm. Những mô tả về cảnh nghèo đói trong cuốn sách “Christ Stopped at Eboli: The Story of a Year” (Đấng Christ Dừng Chân ở Eboli: Câu Chuyện về Một Năm) của ông đã góp phần khiến thành phố Matera mang tai tiếng là “nỗi xấu hổ của nước Ý.” Lịch sử thăng trầm và sau cùng là sự hồi sinh của thành phố này được tái hiện trong các bảo tàng nơi đây, còn những nhà thờ hang động thì vô cùng độc đáo. Bạn nên lưu trú tại Sassi (khu phố cổ). Bắt đầu [hành trình] với chuyến thăm tòa nhà Casa Noha và bảo tàng Vicinato a Pozzo, nơi cung cấp video giới thiệu ngắn gọn [về thành phố] trong khung cảnh đậm tính lịch sử. Các video này giúp du khách trân trọng bề dày lịch sử của thị trấn Matera và trải nghiệm của những người từng sinh sống tại đây. Sau đó, hãy thả mình lạc lối giữa những con hẻm hẹp và những cầu thang ngoằn ngoèo. Tận hưởng cảnh hoàng hôn rực rỡ trên nền trời biến đổi nhanh chóng từ nhiều vị trí khác nhau trong thành phố hoặc thậm chí dọc theo vách đá đối diện.
Kinh nghiệm du lịch Puglia
Thời điểm: Vào cuối tháng 10, và thậm chí sang tháng 11, khi lượng du lịch giảm dần, khu vực Puglia trở nên vãn khách hơn. Trong khi nhiệt độ nóng ở miền bắc đã qua, trời bắt đầu se lạnh, thì nhiệt độ miền nam vẫn có thể khá dễ chịu theo mùa (lúc này, chỉ có thể ngắm cảnh biển chứ không tắm biển được). Một bất lợi khác là một số hệ thống xe buýt công cộng theo mùa có thể tạm ngừng hoạt động.
Di chuyển: Chúng tôi sử dụng xe buýt và xe lửa địa phương, thậm chí còn đến Bari từ Rome bằng tàu cao tốc (mất hơn bốn tiếng). Khi di chuyển giữa các địa điểm như Bari và Lecce, các tuyến đường sắt trong khu vực hoạt động khá tốt, tương tự như xe buýt vậy. Đối với các địa điểm du lịch nhỏ hơn như Alberobello hoặc Matera, xe buýt có thể là lựa chọn khả thi duy nhất. Hãng xe buýt liên tỉnh FlixBus thì đến được các địa điểm trên tuyến đường dài hơn, cung cấp các lộ trình đáng tin cậy với giá cả phải chăng, chẳng hạn như chặng Mantera–Bari hoặc Lecce–Taranto, v.v.
Lê Đào biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
