Viện dẫn Đạo luật Khẩn cấp có thể đem lại hậu quả về lâu dài cho người Canada
Một nhóm các chuyên gia pháp lý cho rằng việc Thủ tướng Justin Trudeau viện dẫn Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho người dân Canada, không chỉ hiện tại mà còn cho các thế hệ sau.
Trong một cuộc họp báo hôm 17/02, ông Bruce Pardy, giáo sư luật và giám đốc điều hành của tổ chức Rights Probe (Điều tra Nhân quyền), cho biết: “Nếu việc viện dẫn Đạo luật về các trường hợp khẩn cấp này có hiệu lực, thì các chính phủ sẽ có quyền tuyên bố tình trạng khẩn cấp và trấn áp bất kỳ cuộc biểu tình ôn hòa nào, bất kỳ sự bất đồng chính kiến nào đe dọa đến vận mệnh chính trị và ý thức hệ của họ, và đó không phải là kiểu quốc gia mà chúng ta muốn sống.”
Họp báo Freedom Convoy 17 tháng Hai, 2022 | IrnieracingNews – YouTube https://t.co/cT9TKVIC7S
— Bruce Pardy (@PardyBruce) 18 tháng Hai, 2022
Hôm 14/02, ông Trudeau trở thành vị thủ tướng đầu tiên áp dụng Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp, sử dụng đạo luật này như một phương tiện để dập tắt các cuộc biểu tình chống lại các quy định và hạn chế COVID-19 của các tài xế xe tải và những người ủng hộ họ.
Mặc dù đạo luật này có hiệu lực ngay sau khi chính phủ ban hành, nhưng đề nghị này phải được Hạ viện và Thượng viện thông qua trong vòng bảy ngày. Nếu đề nghị nhận được đa số phiếu, đạo luật sẽ có hiệu lực trong 30 ngày. Nếu đề nghị bị bác bỏ, đạo luật này sẽ bị vô hiệu ngay lập tức. Cuộc bỏ phiếu về đề nghị này sẽ diễn ra vào ngày 21/02.
Trong các cuộc tranh luận của Hạ viện hôm 17/02, chính phủ của ông Trudeau đã bào chữa cho việc viện dẫn Đạo luật Khẩn cấp này chủ yếu dựa trên nhu cầu giải tán đoàn xe [biểu tình] gây tắc nghẽn ở biên giới vốn đã kết thúc, khi phe đối lập thúc đẩy bằng chứng để biện minh cho biện pháp này như một phương sách cuối cùng.
“Việc chặn đường và chiếm đóng là bất hợp pháp. Các hành động này là mối đe dọa đối với nền kinh tế và mối liên kết của chúng ta với các đối tác thương mại,” ông Trudeau nói, đồng thời thừa nhận rằng các vụ chặn đường ở biên giới đã được giải tán.
“Đã đến lúc các hoạt động bất hợp pháp và nguy hiểm này phải dừng lại, kể cả ở trên mảnh đất Ottawa này.”
Ông Pardy nghi vấn về tính hợp lệ của việc viện dẫn đạo luật này. Ông trích dẫn ví dụ về Bộ trưởng An toàn Công cộng Marco Mendicino, người được một phóng viên hỏi trong cuộc họp báo hôm 17/02 rằng liệu chính phủ có nhận được thông tin tình báo rằng vũ khí sẽ đến Ottawa hay không, vốn là điều mà vị bộ trưởng này đã “ám chỉ trong nhiều ngày.”
“Tôi không nói rằng có thông tin tình báo cho thấy có vũ khí ở Ottawa,” ông Mendicino nói. “Có những báo cáo công khai cho thấy có những dấu hiệu về việc [có] những lập trường tư tưởng cực đoan và có mối liên hệ giữa các vụ chắn đường.”
Ông nói thêm: “Và có một sự tương đồng trong lời hùng biện xuất hiện trên mạng xã hội và các nơi khác.”
Ông Pardy biện luận rằng ý của ông Mendicino là cơ sở cho các hành động của chính phủ là “sự hùng biện.”
Ông Pardy nói, “Hùng biện — đó là phát ngôn, đó là sự thể hiện của một lập trường ý thức hệ. Bây giờ, chỉ trong một khoảnh khắc, hãy xem xét các tác động. Đây là một chính phủ đã viện dẫn một đạo luật khẩn cấp về sự thừa nhận của chính mình dựa trên điều mà ai đó đã nói.”
“Họ không có bạo lực thực sự xảy ra. Họ không có thông tin tình báo về các mối đe dọa bạo lực xảy ra. Tôi chắc rằng quý vị có thể tìm ra hậu quả là gì nếu đây được coi là việc sử dụng đúng Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp.”
Ông Pardy cho biết Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp thực sự cung cấp một khuôn khổ để chính phủ áp dụng nó, nhưng chỉ khi đáp ứng được những yêu cầu quy định trong quy chế này. Nếu không, “không có gì là hợp lệ.”
Ông nói thêm: “Nói cách khác, chính phủ không thể hành động theo cách này trừ khi có thẩm quyền theo luật định.”
Ông cho biết đạo luật này liệt kê bốn loại tình huống khẩn cấp: phúc lợi công cộng, trật tự công cộng, tình trạng khẩn cấp quốc tế, và chiến tranh. Trong số này, chính phủ ông Trudeau đã áp dụng trường hợp Khẩn cấp về Trật tự Công cộng dựa trên tuyên bố mà họ đưa ra hôm 15/02.
Tình trạng Khẩn cấp về Trật tự Công cộng được luật định nghĩa là tình trạng khẩn cấp phát sinh do các mối đe dọa đối với an ninh của Canada và nghiêm trọng đến mức trở thành tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Ngược lại, tình trạng khẩn cấp quốc gia được định nghĩa là “một tình huống cấp bách và quan trọng có tính chất tạm thời (a) gây nguy hiểm nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe hoặc sự an toàn của người dân Canada và có tỷ lệ hoặc tính chất vượt quá khả năng hoặc thẩm quyền của một tỉnh để đối phó với tình trạng này, hoặc (b) đe dọa nghiêm trọng khả năng của Chính phủ Canada trong việc bảo tồn chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ của Canada.”
“Và phần cuối cùng của định nghĩa là, ‘và điều này không thể được giải quyết hiệu quả theo bất kỳ luật nào khác của Canada,’” ông Pardy trích dẫn từ Đạo luật.
“Hãy ghi nhớ điều này. Không có bất kỳ bạo lực ở Ottawa từ đoàn xe,” ông nói.
Vị giáo sư luật này đã cảnh báo về việc lĩnh vực chính trị ở Canada đang thay đổi như thế nào, đặc biệt là với cách ngôn ngữ đã được những người ủng hộ ý thức hệ xác định lại để phù hợp với nhu cầu chính trị của họ.
“Tự do giờ rõ ràng có nghĩa là an toàn. Nhà nước pháp quyền có nghĩa là các chính phủ kiểm soát mọi thứ để có ‘kết quả phù hợp,’” ông nói.
“Bạo lực bây giờ có thể có nghĩa là lời nói. Bấm còi đã được gọi là bạo lực, và bây giờ họ đang hiểu điều đó theo đúng nghĩa đen.”
Ông Pardy cho biết đó là động lực để bảo vệ các định nghĩa mới khỏi những tiếng nói phản đối rằng một “tình huống khẩn cấp” phát sinh.
“Họ đã nói rằng họ đang tiến hành chống lại bạo lực, và họ có những gì? Họ có lời nói, họ có luận điệu, họ có biểu hiện của một lập trường chính trị. Và chính luận điệu đó, chính lập trường chính trị mà họ sợ hãi đó, và điều đó tạo thành tình trạng khẩn cấp này,” ông nói.
“Theo một cách nào đó. Điều này tạo thành tình trạng khẩn cấp đối với họ — không nằm trong ý nghĩa của Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp. Điều đó không đáp ứng ngưỡng đó. Nhưng về mặt chính trị, quý vị có thể thấy điều này có thể được họ coi là trường hợp khẩn cấp như thế nào.”
Ông Cecil Lyon, một chuyên gia pháp lý về giải quyết tranh chấp từ Ontario, cho biết phương pháp tiếp cận “búa tạ” của chính phủ liên bang là một “ví dụ nghiêm trọng về việc chính phủ mất phương hướng và không nhìn vào cách để giải quyết một tranh chấp.”
“Nhìn chung, người Canada là những công dân tuân thủ luật pháp. Vì vậy, nơi quý vị có một chính phủ cao kế đến nỗi họ đưa điều luật kỳ lạ nhất vào trong kho vũ khí của mình, họ không có vũ khí nào khác trong ống tên của mình, không còn một mũi tên nào khác. Chỉ có vậy thôi,” ông Lyon nói trong cuộc họp báo.
Mặc dù ông Lyon thừa nhận rằng cư dân Ottawa đã gặp bất tiện bởi tiếng còi xe tải, nhưng đó là một phần của cuộc sống trong một xã hội như Canada.
“Thật không may, một trong những cái giá quý vị phải trả để được sống trong một xã hội tự do và dân chủ là phải gánh chịu những điều mà quý vị không đồng ý,” ông nói.
Ông Lyon nói thêm rằng có nhiều cách tốt hơn để giải quyết tình hình này, nhưng chính phủ đã không thực hiện nghĩa vụ của mình, đó là tiếp xúc với các tài xế xe tải này.
“Tôi khen ngợi những tài xế xe tải. Tôi không đồng ý với tất cả những gì họ nói, nhưng tôi không cần phải làm thế. Tôi chắc chắn có thể đứng ở đây và bảo vệ quyền được nói điều đó và phản đối, và khi chính phủ của tôi phản ứng thái quá, thì tôi có quyền nói rằng “chính phủ ơi, các vị đã sai và các vị cần phải nhận sai.’”
Ông David Anber, một luật sư hình sự từ Ottawa, đã lưu ý rằng việc ông Trudeau viện dẫn Đạo luật về Các trường hợp Khẩn cấp đã không nhận được nhiều sự soi xét từ các hãng truyền thông cánh tả.
“Rất nhiều người trong giới truyền thông không nói gì về điều đó,” ông cho biết.
“Trước đây, vai trò của truyền thông là buộc chính phủ phải giải trình vì lợi ích của người dân. Nhưng những gì chúng tôi đã thấy trong vài ngày qua là [rằng] nhiều người trong giới truyền thông cánh tả [đang] cố gắng bắt người dân phải giải trình vì lợi ích của chính phủ.”
“Điều đó thật không thể chấp nhận được.”
Anh Isaac Teo là phóng viên của Epoch Times tại Toronto.
Bà Limin Zhow là phóng viên tại Ottawa
Bản tin có sự đóng góp của Noé Chartier
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: