Thước đo lạm phát chính giảm bớt, nhưng vẫn duy trì gần mức cao nhất trong 40 năm
Một thước đo chính mà Cục Dự trữ Liên bang sử dụng để đánh giá tốc độ lạm phát so với mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương đã giảm mạnh hơn so với dự kiến của các nhà phân tích trong tháng Bảy, mặc dù con số này vẫn ở mức cao trong gần 40 năm, cho thấy ít có khả năng giảm nhẹ từ cuộc chiến chế ngự lạm phát của ngân hàng trung ương bằng cách tăng lãi suất.
Dữ liệu chính phủ cho thấy, chỉ số giá Chi tiêu cho Tiêu dùng Cá nhân (PCE) cốt lõi, loại bỏ các danh mục thực phẩm và năng lượng dễ biến động và được xem là công cụ theo dõi lạm phát mà Fed dựa vào nhiều nhất khi thiết lập lãi suất, là ở mức 4.6% tính theo năm trong tháng Bảy.
Các dự báo thị trường đã kỳ vọng tốc độ tăng trưởng 4.7% trong thước đo cốt lõi này, phản ánh áp lực lạm phát tiềm ẩn và thường được xem là thành phần dai dẳng hơn của lạm phát.
Hồi tháng 02/2022, lạm phát PCE cốt lõi đạt 5.3%, mức cao nhất kể từ những năm 1980. Mặc dù đã giảm xuống 4.7% trong tháng Bảy, chỉ số này vẫn duy trì gần mức cao nhất trong 40 năm.
Tính theo cơ sở hàng tháng, thước đo lạm phát PCE cốt lõi đã tăng 0.1%. Mức tăng này thấp hơn nhiều so với kỳ vọng của thị trường là 0.3% và giảm đáng kể so với tốc độ 0.6% của tháng Sáu.
Bitcoin, một tài sản rủi ro đã hoạt động tốt khi có dấu hiệu nới lỏng tiền tệ, đã tăng mạnh sau khi dữ liệu PCE được công bố, mặc dù sau đó mã kim này đã mất nhiều lợi nhuận khi các nhà đầu tư phân tích dữ liệu từ Bộ Thương mại, cho thấy chi tiêu tiêu dùng yếu hơn dự kiến, một dấu hiệu đáng lo ngại cho nền kinh tế.
Các tài sản rủi ro khác, kể cả hợp đồng tương lai cổ phiếu, cũng tăng trong một thời gian ngắn dựa trên dữ liệu PCE, nhưng sau đó đảo chiều sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell trình bày tại hội nghị chuyên đề chính sách tiền tệ hàng năm của Cục Dự trữ Liên bang Kansas ở Jackson Hole, Wyoming.
Ông Powell nhắc lại rằng Fed quyết tâm tiếp tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát tăng cao.
Ông Powell nói tại sự kiện hôm 26/08: “Việc khôi phục sự ổn định giá có thể sẽ đòi hỏi phải duy trì lập trường chính sách hạn chế trong một thời gian. Dữ liệu ghi nhận trong lịch sử có cảnh báo mạnh mẽ đối với chính sách nới lỏng quá sớm.”
Fed sắp xoay trục lãi suất?
Một số nhà phân tích đã phản ứng với dữ liệu PCE khi có những kỳ vọng về việc nới lỏng chính sách tiền tệ nhanh hơn.
Ví dụ, ông Hal Press, nhà sáng lập quỹ đầu cơ North Rock Digital, cho biết trong một tuyên bố rằng ông dự kiến lạm phát căn bản sẽ giảm thêm cùng với khả năng Fed xoay trục sang các thiết lập tiền tệ nới lỏng hơn.
Ông viết trong một tuyên bố trên Twitter: “Rất có thể lạm phát đã lên đến đỉnh điểm, và không chỉ đạt đỉnh mà còn đã hướng tới mục tiêu của Fed. Theo quan điểm của tôi, sắp có xoay trục lãi suất.”
Ông Gary Black, đối tác quản lý tại The Future Fund, cũng bày tỏ quan điểm tương tự.
Ông viết trong một tuyên bố trên Twitter: “Rất có thể lạm phát đã lên đến đỉnh điểm, và không chỉ đạt đỉnh mà còn đã hướng tới mục tiêu của Fed. Theo quan điểm của tôi, sắp có sự xoay trục lãi suất.”
Ông Gary Black, đối tác quản lý tại The Future Fund, cũng bày tỏ quan điểm tương tự.
Ông viết trong một tuyên bố cũng trên Twitter: “Rõ ràng là Fed đang nhìn vào ‘gương chiếu hậu’ (xem xét dữ liệu quá khứ để ra quyết định cho hiện tại và tương lai) trong việc chống lại lạm phát một cách quyết liệt.”
Dữ liệu lạm phát hôm 26/08 cũng cho thấy các nhà đầu tư tăng kỳ vọng của họ về một đợt tăng lãi suất nhỏ hơn của Fed vào tháng Chín.
Ngay trước khi dữ liệu được công bố, hợp đồng tương lai lãi suất ngụ ý một xác suất 62.5% về việc tăng lãi suất 75 điểm căn bản vào tháng Chín.
Ngay sau khi số PCE được công bố, xác suất tăng 0.75% điểm căn bản giảm xuống còn 42.5%.Tuy nhiên, bài diễn văn của ông Powell đã làm giảm đi xác suất dự báo đó, đưa khả năng này lên tới 56.5% cho mức tăng lãi suất 75 điểm căn bản, vào thời điểm báo cáo.
Chỉ số PCE toàn phần sụt giảm
Dữ liệu hôm 26/08 cho thấy các số liệu lạm phát PCE, bao gồm lương thực và năng lượng, thậm chí còn giảm mạnh hơn.
Các thị trường dự kiến tốc độ lạm phát PCE hàng năm sẽ tăng lên 7.4% trong tháng Sáu so với mức 6.8% của tháng trước đó. Thay vào đó, con số của tháng Bảy là 6.3%.
Tính theo tháng, lạm phát PCE toàn phần ở mức âm 0.1%, báo hiệu giảm phát giá trong ngắn hạn.
Dự báo đồng thuận cho thấy tốc độ tăng giá hàng tháng là 0.6% trong thước đo lạm phát PCE toàn phần hồi tháng Bảy, sau khi chỉ số này tăng 1% hồi tháng Sáu.
Chi tiêu của người tiêu dùng yếu
Đằng sau bức tranh lạm phát tương đối tươi sáng do dữ liệu PCE cung cấp, có sự sụt giảm nhẹ trong chi tiêu của người tiêu dùng.
Dữ liệu hôm 26/08 cho thấy, chi tiêu của người tiêu dùng, chiếm hơn 2/3 hoạt động kinh tế của Hoa Kỳ, đã nhích 0.1% vào tháng trước.
Các dự báo đồng thuận cho thấy chi tiêu tiêu dùng tăng 0.4%, với việc một số nhà phân tích xem đây là một dấu hiệu đáng lo ngại cho nền kinh tế.
Ông Alfonso Peccatiello, cựu giám đốc danh mục đầu tư của ING Deutschland và hiện là tác giả của Macro Compass, cho biết trong một tuyên bố: “Sự tăng trưởng trong chi tiêu cá nhân thực tế đang có xu hướng ở mức gần 0%. Nền kinh tế rất mạnh, là chuyện vô nghĩa.”
Ông Peccatiello gợi ý, bên cạnh việc suy giảm, dữ liệu chi tiêu của người tiêu dùng cũng cho thấy Fed quyết tâm tăng lãi suất để giảm lạm phát, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc đẩy nền kinh tế Hoa Kỳ vào suy thoái.
Ông lập luận rằng, “Bây giờ, quý vị đã sẵn sàng để nghe ông Powell nói với chúng tôi rằng Fed sẽ giữ lãi suất ở mức 3.5% hoặc cao hơn ngay cả trong khi diễn ra suy thoái? Họ sẽ không dừng lại cho đến khi con rồng lạm phát được tiêu diệt đúng cách.”
Rủi ro suy thoái đã tăng lên khi Fed đã mạnh tay thắt chặt chính sách tiền tệ để giảm lạm phát. Đồng thời, đã có sự lạc quan thận trọng rằng ngân hàng trung ương có thể làm chậm tốc độ tăng lãi suất của mình nếu lạm phát tiếp tục ở mức vừa phải, với dữ liệu định giá lại các hợp đồng tương lai của quỹ liên bang sau khi có dữ liệu về PCE càng củng cố thêm cho quan điểm lạc quan.
Tuy nhiên, lạm phát vẫn là một mối lo ngại nghiêm trọng, và bài diễn văn của ông Powell đã làm rõ điều đó, với việc ông tỏ ra cứng rắn khi không gửi các tín hiệu ôn hòa đến các thị trường.
Năm ngoái, cũng vào khoảng thời gian này, ông Powell khẳng định rằng lạm phát tăng vọt có thể chỉ là “nhất thời”, một dự đoán mà sau này ông thừa nhận là sai.
Khi Fed tìm cách định hình các kỳ vọng của thị trường, một số quan chức Fed đã tìm cách nhấn mạnh quan điểm trong những ngày gần đây rằng họ sẽ đẩy lãi suất lên và giữ ở mức cao cho đến khi lạm phát được loại bỏ khỏi nền kinh tế.
Một số nhà phân tích kỳ vọng ông Powell sẽ củng cố lập trường đó trong bài diễn văn được nhiều người mong đợi của ông ở Jackson Hole.
Các nhà phân tích tại ING cho biết trong một lưu ý rằng, “Nhiều người sẽ đánh giá bài diễn văn của Chủ tịch Fed Jerome Powell hôm nay (26/08) là điểm nhấn trong tuần.”
Họ nói: “Một kịch bản có khả năng xảy ra là ông ấy sẽ tán thành việc tái thắt chặt các điều kiện thị trường tài chính và do đó cũng có xu hướng tăng lãi suất thị trường vào cuối năm, do Fed vẫn còn một khoảng thời gian dài nữa mới kiểm soát được lạm phát.”