Thủ tướng Hà Lan và là người chỉ trích ông Putin được xác nhận làm lãnh đạo tiếp theo của NATO
Ông Mark Rutte sẽ thay thế ông Jens Stoltenberg, người sẽ từ chức vị trí đứng đầu NATO vào tháng Mười sau gần một thập niên nắm quyền lãnh đạo.
AMSTERDAM—Ông Mark Rutte, thủ tướng sắp mãn nhiệm của Hà Lan, đã được bổ nhiệm làm Tổng thư ký tiếp theo của NATO.
Ông Rutte, 57 tuổi, người đã trau dồi kỹ năng với tư cách là một nhà đàm phán chính trị trong gần 14 năm làm thủ tướng Hà Lan, là người chỉ trích gay gắt Tổng thống Nga Vladimir Putin và là một đồng minh trung thành của Ukraine.
Ông là một trong những người thúc đẩy châu Âu trợ giúp quân sự cho Ukraine kể từ cuộc xâm lược năm 2022 của Nga và nói rằng việc Moscow thất bại trên chiến trường là cần thiết để bảo đảm hòa bình ở châu Âu.
Quan điểm của ông Rutte bị ảnh hưởng nặng nề từ vụ rơi phi cơ ở Ukraine năm 2014, trong đó 196 trong số 298 nạn nhân là người Hà Lan, một thảm kịch mà Hà Lan đổ lỗi cho Nga.
Ông cho rằng các nhà lãnh đạo Liên minh Âu Châu không được ngây thơ về nước Nga của ông Putin.
“Ông ấy sẽ không dừng lại ở Ukraine nếu như chúng ta không ngăn chặn ông ấy ngay bây giờ. Cuộc chiến này còn lớn hơn bản thân Ukraine. Đó là về việc giữ gìn [hệ thống] pháp quyền quốc tế,” ông Rutte nói với Liên Hiệp Quốc hồi tháng 09/2022, bảy tháng sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Sau vụ rơi phi cơ MH17, ông Rutte từ chỗ chủ yếu được trong nước chú ý đến, nay đã trở thành một trong những nhà đàm phán chính của EU, đóng vai trò quan trọng trong các cuộc tranh luận ở châu Âu về nhập cư, nợ, và ứng phó với COVID-19.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Hà Lan đã tăng chi tiêu quốc phòng lên hơn mức 2% tổng sản phẩm quốc nội bắt buộc với các thành viên NATO, cung cấp chiến đấu cơ F-16, pháo, thiết bị bay điều khiển từ xa (drone), và đạn dược cho Kyiv, đồng thời đầu tư nhiều cho quân đội Hà Lan.
“Ông Mark là một người theo chủ nghĩa xuyên Đại Tây Dương thực thụ, một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, và là người xây dựng sự đồng thuận,” ông Stoltenberg nói. “Tôi biết tôi đang giao phó NATO cho đúng người.”
Một số thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương này đã hy vọng Thủ tướng Estonia Kaja Kallas sẽ trở thành người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo NATO, nhưng những người khác lại cho rằng bà quá hiếu chiến với Nga.
Mối liên kết xuyên Đại Tây Dương
Ông Rutte sẽ chính thức từ chức thủ tướng khi chính phủ cánh hữu Hà Lan mới được thành lập gần đây thay thế liên minh cánh hữu của ông.
Ông đã sống cả đời ở The Hague và trước đây từng ám chỉ rằng ông có thể thích giảng dạy sau khi rời khỏi chính trường. Tuy nhiên, ông cho rằng cuộc chiến ở Ukraine là lý do để ông theo đuổi một chức vụ quốc tế.
Ông Rutte là người ủng hộ mạnh mẽ cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, người mà ông nhớ lại đã gặp ở Kyiv 5 năm trước.
Ngược lại, ngay cả khi đang cảnh báo về mối đe dọa được cho là do ông Putin gây ra thì ông lại cho rằng nhà lãnh đạo này của Nga không mạnh mẽ như ông tưởng.
Thủ tướng Hà Lan sắp mãn nhiệm đã tạo dựng được mối quan hệ tốt với nhiều nhà lãnh đạo Anh và Hoa Kỳ, và được nhiều người coi là một trong những người thành công nhất ở EU trong việc đối phó với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Viễn cảnh cựu Tổng thống Donald Trump có thể trở lại Tòa Bạch Ốc khiến các nhà lãnh đạo NATO lo lắng. Với tư cách tổng thống, ông đã đặt câu hỏi về việc Hoa Kỳ có sẵn lòng trợ giúp các thành viên khác của liên minh phòng thủ này nếu họ bị tấn công hay không.
