Thỏa thuận hạt nhân Iran không phải là ‘trọng tâm lúc này’ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ
Hôm thứ Tư (12/10), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price cho biết chính phủ Tổng thống (TT) Biden không tập trung vào việc bảo đảm một thỏa thuận hạt nhân với Iran trong bối cảnh các cuộc biểu tình lớn nổ ra trên khắp nước này.
Ông Price đưa ra bình luận trên trong một cuộc họp báo ở Hoa Thịnh Đốn khi được phóng viên hỏi liệu Hoa Kỳ có còn đang tìm cách khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống chính phủ hàng loạt trên khắp nước này hay không.
Những cuộc biểu tình này đã được thúc đẩy sau sự việc một phụ nữ trẻ tên Mahsa Amini, 22 tuổi, tử vong khi bị cảnh sát giam giữ. Hôm 13/09, cô đã bị cảnh sát Iran bắt giữ vì không tuân thủ quy định nghiêm ngặt về trang phục Hồi giáo đối với phụ nữ Iran. Ba ngày sau, cô Amini qua đời khi vẫn bị cảnh sát giam giữ.
Sự ra đi của cô đã khuấy động sự phẫn nộ trên khắp đất nước, với việc nhiều người kêu gọi truất phế Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei.
Ông Price nói, “Đó không phải là trọng tâm của chúng tôi lúc này,” đồng thời lưu ý rằng thay vào đó Hoa Thịnh Đốn đang tập trung hỗ trợ những người biểu tình Iran.
“Tôi nghĩ sự việc rất rõ ràng, phía Iran đã nói rất rõ ràng rằng đây không phải là một thỏa thuận mà họ sẵn sàng thực hiện. Thỏa thuận này dường như chắc chắn sẽ không xảy ra trong tương lai gần. Các yêu cầu của Iran là phi thực tế, chúng vượt ra ngoài phạm vi của JCPOA [Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung], hơn nữa trong những tuần qua chúng tôi không nghe thấy điều gì chứng tỏ họ đã thay đổi lập trường.”
‘Dũng khí và lòng can đảm đáng chú ý’ của người dân Iran
“Trọng tâm của chúng tôi lúc này là dũng khí và lòng can đảm đáng chú ý mà người dân Iran đang thể hiện qua các cuộc biểu tình ôn hòa của họ; qua việc sử dụng các quyền phổ quát của họ là tự do hội họp và tự do biểu đạt,” ông Price nói. “Trọng tâm của chúng tôi lúc này là chú ý đến họ và những gì họ đang làm cũng như hỗ trợ họ.”
Hoa Kỳ đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, người sau đó đã áp đặt các biện pháp trừng phạt chặt chẽ lên Iran, tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ “không bị bắt làm con tin trong các vụ tống tiền hạt nhân.”
Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden đã mong muốn đưa Iran trở lại thỏa thuận này với hy vọng ngăn chặn Iran đẩy mạnh chương trình hạt nhân đang ngày càng mở rộng.
Các cuộc đàm phán gián tiếp nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015, do các quan chức Liên minh Âu Châu làm trung gian, đã diễn ra trong hơn 16 tháng nhưng cho đến nay cả hai bên đều không đạt được thỏa thuận nào vì các tranh chấp về yêu cầu của Tehran rằng Hoa Thịnh Đốn phải đưa ra các bảo đảm về sau sẽ không có vị tổng thống Hoa Kỳ nào hủy bỏ thỏa thuận này.
Tổng thống Biden đã nói rằng ông không thể đồng ý yêu cầu đó vì thỏa thuận hạt nhân này là một thỏa thuận chính trị chứ không phải một hiệp ước ràng buộc về mặt pháp lý.
Hồi tháng Chín, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết họ “không có khả năng bảo đảm chương trình hạt nhân của Iran là hoàn toàn vì mục đích hòa bình.”
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times