Thẩm phán Elena Kagan: Sẽ là ‘nguy hiểm’ nếu Tối cao Pháp viện đánh mất niềm tin của công chúng
Thẩm phán Elena Kagan đang cảnh báo Tối cao Pháp viện không nên không chú ý đến công chúng sau khi cơ quan này ra phán quyết lật ngược án lệ Roe kiện Wade.
Lần đầu tiên kể từ phán quyết quan trọng của Pháp viện hồi tháng Sáu, bà Kagan diễn thuyết trước công chúng hôm 21/07. Bà Kagan nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các thẩm phán phải luôn giữ đúng vai trò thẩm phán của họ và không quyết định chính sách công cộng.
“Tôi không nói về bất kỳ một phán quyết cụ thể nào hoặc thậm chí là bất kỳ một loạt phán quyết cụ thể nào, nhưng nếu theo thời gian Pháp viện mất tất cả mối liên hệ với công chúng và với tâm lý của công chúng, thì đó là một điều nguy hiểm cho một nền dân chủ,” bà Kagan nói tại một hội nghị tư pháp ở Montana.
“Nhìn chung, cách mà Pháp viện duy trì tính hợp pháp của mình và nâng cao niềm tin của công chúng là hoạt động như một tòa án, là làm những việc mà đối với công chúng dường như không mang tính chính trị hoặc đảng phái,” bà Kagan, một người được cựu Tổng thống Obama bổ nhiệm vào vị trí hiện tại hồi năm 2020, cho biết.
Tòa án hàng đầu của quốc gia “có được tính hợp pháp của mình bằng những gì mình làm, bằng cách mà mình hành xử,” bà Kagan nói với hội nghị. Bà cáo buộc rằng Pháp viện trong quá khứ đã “không bị ràng buộc và vô kỷ luật” khi các thẩm phán “thực sự về căn bản là chỉ cố gắng ban hành chính sách hoặc các ưu tiên chính trị hoặc xã hội của riêng họ” và nói rằng các thẩm phán hiện tại nên đề phòng điều đó.
Bà Kagan cũng cho biết các thẩm phán phải nhất quán khi thực hiện các triết lý tư pháp của họ và không thể từ bỏ cách tiếp cận đó khi điều đó sẽ không dẫn đến kết quả như họ mong muốn.
Các cuộc khảo sát cho thấy công chúng đang không hài lòng với Tối cao Pháp viện.
Theo cuộc khảo sát của Khoa Luật Trường Đại học Marquette (pdf), trong khi hồi tháng 09/2021 có 60% số người được hỏi bày tỏ sự hài lòng với Pháp viện, thì trong tháng 07/2022, chỉ 38% bày tỏ sự hài lòng. Đa số người được hỏi phản đối phán quyết lật ngược án lệ Roe của Pháp viện.
Cuộc khảo sát đã phỏng vấn khoảng 1,000 người trưởng thành và có sai số cộng/trừ 4 điểm phần trăm.
Chỉ ¼ số người tham gia một cuộc khảo sát của Gallup cho biết hồi tháng Sáu rằng họ tin tưởng vào Tối cao Pháp viện, giảm từ 36% trong năm 2021. Cuộc khảo sát đó cũng có khoảng 1,000 người trả lời và sai số cộng/trừ 4 điểm phần trăm, và được tiến hành trước khi có phán quyết mới đây.
Án lệ Dobbs
Trong phán quyết của án lệ Dobbs kiện Tổ chức Y tế Phụ nữ Jackson, đa số thẩm phán cho rằng án lệ Roe, do chính Pháp viện đưa ra vào năm 1973, đã sai lầm khi kết luận rằng tiếp cận phá thai là một quyền hiến định.
Thẩm phán Samuel Alito, một người được Tổng thống George W. Bush bổ nhiệm, đã soạn thảo bản ý kiến đa số, nói rằng trong án lệ Roe, Pháp viện đã không đặt cơ sở cho phán quyết của họ dựa trên luật pháp Hoa Kỳ hoặc thông luật và, như bà Kagan đã nói hôm thứ Năm (21/07), cho thấy các thẩm phán đã hành động giống các nhà lập pháp hơn khi họ ra phán quyết.
“Sau khi liệt kê một loạt thông tin khác không liên quan đến ý nghĩa của Hiến Pháp, bản ý kiến này kết luận với một bộ quy tắc được đánh số giống như những quy tắc có thể được tìm thấy trong một đạo luật do một cơ quan lập pháp ban hành,” ông Alito nói.
Bà Kagan là đồng tác giả của một bản ý kiến bất đồng dài cùng với Thẩm phán Stephen Breyer, một người được cựu Tổng thống Clinton bổ nhiệm, và bà Sonia Sotomayor, một người được cựu Tổng thống Obama bổ nhiệm.
“Hôm qua, Hiến Pháp bảo đảm rằng một phụ nữ phải đối mặt với việc mang thai ngoài ý muốn có thể (trong các giới hạn hợp lý) tự quyết về việc có sinh con hay không, với tất cả những hậu quả thay đổi cuộc sống mà hành động đó liên quan. Và do đó, để bảo vệ quyền tự do sinh sản của mỗi phụ nữ, Hiến Pháp cũng bảo vệ ‘khả năng của phụ nữ trong việc tham gia bình đẳng vào đời sống kinh tế và xã hội [của Quốc gia này],’” ba vị thẩm phán đã viết. “Nhưng không còn nữa. Đến ngày hôm nay, Pháp viện cho rằng, một Tiểu bang luôn có thể buộc một người phụ nữ sinh con, nghiêm cấm ngay cả những trường hợp phá thai sớm nhất. Do đó, một Tiểu bang có thể biến những gì là một điều kỳ diệu khi được thực hiện một cách tự do thành một cơn ác mộng khi bị cưỡng bách.”
Họ nói rằng quyền được phá thai có liên quan đến “các quyền tự do đã được cố định khác liên quan đến sự toàn vẹn về thân thể, các mối quan hệ gia đình, và sinh sản” như quyền mua và sử dụng các biện pháp tránh thai và quyền kết hôn đồng giới. Và họ phản bác việc đảo lộn tiền lệ pháp lý hàng thập niên, cho rằng không có gì thay đổi ngoại trừ “thành phần của Tòa án này.”
“Ngày nay, thiên hướng của các cá nhân thống trị,” họ nói. “Pháp viện không còn nghĩa vụ áp dụng luật một cách trung thực và khách quan.”
Ông Zachary Stieber chuyên đưa tin về Hoa Kỳ và thế giới. Ông sống tại Maryland.