Thuốc giảm mỡ máu Statin: Mối nguy hại ít được biết đến và giải pháp thay thế hiệu quả
Trong nhiều thập niên, statin – loại thuốc giảm cholesterol máu phổ biến nhất – được công nhận là giải pháp cứu cánh cho người bệnh tim mạch. Mặc dù statin giúp cách mạng hóa sức khỏe tim mạch theo hướng tích cực, nhưng một số nghiên cứu nhấn mạnh về mối lo ngại ít được biết đến của thuốc, chẳng hạn như: gây cạn kiệt năng lượng, tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường và đau cơ.
Mối liên quan kỳ lạ giữa statin và tình trạng kháng insulin
Một phân tích gộp gần đây gồm 11 nghiên cứu dịch tễ với gần 47 triệu người tham gia đã tìm thấy mối liên quan giữa statin và tình trạng giảm độ nhạy và kháng insulin— hai yếu tố quan trọng gây ra bệnh tiểu đường loại 2. Ngoài ra, statin được phát hiện là làm giảm kiểm soát đường huyết và tăng đường huyết lúc đói.
Các chuyên gia không chắc chắn về cơ chế chính xác của statin trong việc tác động đến tình trạng kháng insulin. Khi xem xét ưu điểm của thuốc, chẳng hạn như giảm viêm, giảm stress oxy hóa và tăng chức năng nội mô — tất cả đều giúp cải thiện độ nhạy insulin hơn là làm giảm điều đó.
Một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên tập san Xơ vữa động mạch, huyết khối và sinh học mạch máu cũng phát hiện statin gây tăng nguy cơ tiểu đường loại 2, nhưng chưa rõ cơ chế thế nào. Tuy nhiên, khi cân nhắc đến những rủi ro tiềm ẩn, hầu hết các nhà nghiên cứu và chuyên gia sức khỏe vẫn tin rằng loại thuốc này mang đến nhiều lợi ích hơn là tác hại.
Ông Michael Snyder, giáo sư di truyền học và chủ tịch Khoa Di truyền học tại Đại học Y khoa Stanford, nói với The Epoch Times, “Người ta cho rằng khả năng giảm cholesterol của statin đáng kể hơn nhiều so với sự tăng khiêm tốn tình trạng kháng insulin.”
Nhưng bản chất hai mặt của statin vẫn chưa rõ ràng với các nhà nghiên cứu, theo tiến sĩ Snyder, đồng tác giả của nhiều nghiên cứu điều tra mối tương quan giữa statin và tình trạng không dung nạp insulin.
Các yếu tố lối sống như béo phì cũng đóng vai trò quan trọng trong kháng insulin. Tiến sĩ Snyder cho biết, tình trạng kháng insulin thường liên quan đến thừa cân béo phì, điều mà các cá nhân có thể giảm để bù đắp tác dụng của statin.
Tại sao statin gây tiêu hao năng lượng?
Mệt mỏi và đau cơ thường khá phổ biến ở người dùng statin. Theo một nghiên cứu, 93% trong số 350 người dùng statin nói rằng họ bị đau cơ và mệt mỏi, trong khi 85% cảm thấy cơ thể suy nhược.
Tiến sĩ Node Smith, một bác sĩ trị liệu tự nhiên có chứng nhận, nói với The Epoch Times: “Điều này không có gì là lạ bởi statin rõ ràng gây tác động đến Coenzyme Q-10 (CoQ10), đồng yếu tố chính cho chức năng ty thể.” Ông nói thêm, ty thể tạo ra năng lượng cho toàn bộ cơ thể ở cấp tế bào. Do đó, về mặt thực tế, statin gây cạn kiệt năng lượng bằng cách làm giảm CoQ10.
Một lá thư gửi biên tập viên được đăng trên Tập san Dược lâm sàng Anh lưu ý rằng những người dùng đồng thời statin và CoQ10 ít gặp tình trạng mệt mỏi kinh niên hơn.
Tiến sĩ Smith cho biết, nhiều bệnh nhân dùng statin trong thời gian dài gặp tình trạng đau cơ dai dẳng, suy nhược, mệt mỏi và sương mù não. Ông nói thêm: “Một số bệnh nhân là vận động viên nhiệt huyết và đơn giản cảm thấy bối rối rằng sao họ không thể tiếp tục việc tập luyện. Nếu thấy biểu hiện này ở một người dùng statin, hầu như tôi luôn cho rằng statin ít nhất là một yếu tố góp phần gây bệnh và sẽ thảo luận với bệnh nhân về việc loại bỏ và thay thế bằng liệu pháp khác.”
Vitamin B3 là chất thay thế cho statin?
Statin thường được dùng kèm với niacin (vitamin B3), một điều được khuyên dùng trong hơn 40 năm để ngăn ngừa bệnh tim mạch do tác động tích cực của vitamin B3 lên mức lipid.
Theo Tiến sĩ Smith, niacin là phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất để thay thế statin. “Trong tất cả các loại dược phẩm, statin là loại dễ dùng, ít gây lo ngại và có kết quả tốt nhất — bởi vì thuốc khiến người bệnh cảm thấy hiệu quả ngay lập tức.”
Niacin giúp giảm cholesterol LDL, một chất tạo thành mảng bám ở động mạch khi ở mức cao. Theo một thử nghiệm lâm sàng trên 300 người, niacin cũng làm tăng cholesterol HDL, một chất hấp thụ các dạng cholesterol trong máu và mang trở lại gan để loại bỏ. Ngoài ra, niacin gây hạ triglycerides, một loại chất béo trong máu.
Tiến sĩ Smith cho biết thêm, liệu pháp tối ưu hóa niacin tiêu tốn của bệnh nhân từ 15-30 USD/tháng và đáng để thử trước statin.
Các nghiên cứu phát hiện việc kết hợp niacin và statin mang lại hiệu quả tốt hơn so với dùng riêng statin. Tiến sĩ Smith quan sát thấy kết quả tương tự trong quá trình thực hành, mặc dù một số nghiên cứu chỉ ra điều ngược lại.
Ông nói, niacin không được ưa chuộng do chứa các tác dụng phụ như đỏ bừng mặt, tạo cảm giác nóng nhẹ như kim châm khoảng 30 phút và khiến một số người cảm thấy lo lắng và khó chịu.
Khoảng 15 năm trước, viên nén niacin bọc sáp đã được phát triển. Theo Tiến sĩ Smith, chúng cho phép cung cấp liều cao niacin đồng thời giảm tác dụng bốc hỏa ở hầu hết mọi người. Các phương pháp quản lý tác dụng phụ bao gồm dùng niacin kèm thức ăn hoặc baking soda cũng có thể hữu ích.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Smith cảnh báo rằng, những người bị tăng cholesterol máu gia đình, một chứng rối loạn di truyền, có thể cần liệu pháp tích cực hơn, bao gồm cả statin.
Thanh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times