Ông Blinken cam kết Hoa Kỳ sẽ bảo vệ đồng minh Philippines trước ‘sự đe dọa’ của Trung Quốc
Theo Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, Hoa Kỳ sẽ bảo vệ đồng minh của mình là Philippines nếu nước này bị Trung Quốc tấn công.
Trong một tuyên bố do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Manila đưa ra hôm 12/07, ông Blinken đã cảnh báo rõ ràng giới lãnh đạo cộng sản của Trung Quốc rằng Hoa Thịnh Đốn có nghĩa vụ phải bảo vệ Philippines nếu các lực lượng, tàu thuyền, hoặc phi cơ của họ bị tấn công trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông.
Ông Blinken nói, sử dụng từ viết tắt tên chính thức của Trung Quốc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (People’s Republic of China-PRC), “Chúng tôi kêu gọi một lần nữa PRC tuân thủ các nghĩa vụ của mình theo luật pháp quốc tế và chấm dứt hành vi khiêu khích của mình.”
“Chúng tôi cũng tái khẳng định rằng một cuộc tấn công vũ trang vào các lực lượng vũ trang, tàu thuyền công vụ hoặc phi cơ của Philippines ở Biển Đông sẽ dẫn đến các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ.”
Những cam kết đó bao gồm Hiệp ước Phòng thủ chung Hoa Kỳ – Philippines năm 1951, quy định rằng Hoa Kỳ và Philippines sẽ bảo vệ lẫn nhau nếu một trong hai bên bị tấn công. Philippines cũng có quy chế Đồng minh chính ngoài NATO (MNNA) với Hoa Kỳ. MNNA là một chỉ định theo luật của Hoa Kỳ cung cấp cho các đối tác ngoại quốc những lợi ích trong hợp tác thương mại quốc phòng và an ninh.
Các bình luận của ông Blinken được đưa ra vào dịp kỷ niệm sáu năm phán quyết của Tòa Trọng tài năm 2016 đã vô hiệu hóa các tuyên bố lãnh thổ rộng lớn và phi pháp của Bắc Kinh ở Biển Đông. Phiên tòa phân xử này đã được tiến hành tại La Hay theo Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển sau khi chính phủ Philippines thưa kiện các hành động ngày càng gây hấn của Trung Quốc trong vùng biển tranh chấp.
Trung Quốc đã không tham gia vào cuộc phân xử và bác bỏ phán quyết của tòa. Trong khi đó, Hoa Kỳ đã khẳng định phán quyết này và đưa ra nhiều báo cáo cho thấy rằng các tuyên bố của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.
Những nỗ lực không ngừng của Trung Quốc nhằm mở rộng quyền kiểm soát Biển Đông thông qua việc tạo ra các đảo nhân tạo và khai triển các lực lượng dân quân hàng hải để quấy rối và đe dọa những quốc gia khác đã khiến nước này thường xuyên đối đầu với các quốc gia khác trong khu vực, bao gồm cả Philippines.
Điều đó khiến khu vực này trở thành điểm bùng phát xung đột tiềm tàng bởi vì Philippines có mối bang giao thân thiết với Hoa Kỳ.
Thật vậy, mối bang giao của Hoa Kỳ với Philippines là một trong những mối bang giao lâu đời nhất trong khu vực này và thời kỳ Philippines là thuộc địa của Hoa Kỳ là lý do tại sao ban đầu Hoa Kỳ đã khuếch trương sự hiện diện quân sự ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Kể từ khi công nhận nền độc lập của Philippines vào ngày 04/07/1946, Hoa Kỳ đã không duy trì các tuyên bố lãnh thổ đối với Biển Đông. Tuy nhiên, nước này đã thường xuyên khai triển quân đội của mình để tuần tra đường biển và bảo đảm quyền tự do hàng hải và hàng không cho tất cả các nước trong khu vực.
Ngoài Philippines và Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia, Đài Loan, và Brunei đều đưa ra các tuyên bố chủ quyền chồng chéo nhau ở Biển Đông, nơi ước tính có lượng hàng hóa trị giá 5 nghìn tỷ USD đi qua mỗi năm. Khu vực này cũng được cho là có trữ lượng mỏ dầu và khí đốt phong phú.
Đồng quan điểm với Hoa Thịnh Đốn, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo nói rằng phán quyết năm 2016 sẽ là một cột trụ cho chính sách trong khu vực của chính phủ của ông và bác bỏ điều mà ông cho là nỗ lực làm suy yếu phán quyết “không thể chối cãi” của La Hay.
Ông Manalo nói trong một tuyên bố: “Những kết quả này không còn nằm trong phạm vi phủ nhận và bác bỏ nữa và được kết luận là không thể chối cãi.” “Quyết định của tòa án là quyết định cuối cùng.”
“Chúng tôi kiên quyết phủ nhận những nỗ lực phá hoại phán quyết này … [nhằm] loại bỏ phán quyết này khỏi luật pháp, lịch sử, và ký ức chung của chúng ta.”
Bên cạnh đó, một cuộc thăm dò được tiến hành hồi tháng Sáu cho thấy khoảng 90% người dân Philippines muốn chính phủ khẳng định các tuyên bố chủ quyền trên biển và tăng cường khả năng quốc phòng. Tuy nhiên, cho đến nay, Philippines đã không thể thực thi phán quyết trên và kể từ đó đã đệ trình hàng trăm đơn kháng nghị chính thức liên quan đến sự xâm nhập không ngừng mở rộng của Trung Quốc.
Sau đó ông Blinken đã tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với phán quyết nói trên và đối với Philippines một cách rộng rãi hơn trên các kênh thông tấn xã hội.
Ông Blinken nói trong một tweet: “Ngày này sáu năm về trước, một Tòa Trọng tài đã bác bỏ những tuyên bố chủ quyền rộng lớn trên Biển Đông của CHND Trung Hoa là không có cơ sở trong luật pháp quốc tế.” “Chúng tôi đứng về phía đồng minh của mình, Philippines, trong việc bảo vệ các quyền của họ và chống lại các hành động khiêu khích và đe dọa của CHND Trung Hoa.”
Ông Andrew Thornebrooke là một phóng viên của The Epoch Times, chuyên đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc với trọng tâm là quốc phòng, các vấn đề quân sự, và an ninh quốc gia. Ông có bằng Thạc sĩ lịch sử quân sự tại Đại học Norwich.