Những thực phẩm có thể cải thiện chứng đau nhức giúp trẻ hóa đầu gối

Lời của biên tập viên: Đầu gối xuất hiện triệu chứng khó chịu như cứng đờ, đau nhức, có thể là do thoái hóa, cũng có thể là do thận hư hoặc các nguyên nhân khác gây ra như ngoại thương v.v… Ngoài việc điều trị do các nguyên nhân khác nhau, bác sĩ Trung y cũng giới thiệu hai loại dược thiện và thức ăn giàu chất nhờn, giúp trẻ hóa đầu gối.

4 nguyên nhân phổ biến khiến thoái hóa khớp gối

Theo Trung y, có những nguyên nhân phổ biến sau gây ra các triệu chứng đầu gối đau nhức, sưng, cứng đờ, không có lực:

1. Do ngoại thương gây nên

Chấn thương đầu gối (chẳng hạn như trật, bong gân hoặc bị va đập) có thể dễ dàng dẫn đến viêm gân hoặc khớp gối bị trật. Biểu hiện chủ yếu là xung huyết khớp gối, sưng tấy, đau nhức, hẹp khoang khớp do ứ dịch, làm hạn chế chức năng của gối, khó ngồi xổm, hoặc có tiếng cạch cạch.

Nếu phim chụp X-quang xác nhận không gãy xương, thì có thể dùng thuốc mỡ Đông y bôi vào phần bị sưng; đợi sau khi vết sưng giảm bớt, sử dụng kỹ thuật nắn xương Đông y để điều chỉnh gân bị thương và xương bị trật về đúng vị trí.

2. Dạ dày không khỏe

Bác sĩ Lý Ứng Đạt (Li Yingda) tại Phòng khám Trung y Từ Hàng, Đào Viên, Đài Loan cho biết, về lâm sàng, thường gặp những bệnh nhân nói rằng họ bị “đau khớp gối, tay chân yếu, đi lại không thuận tiện”. Sau khi bắt mạch cho những bệnh nhân này thì phát hiện dạ dày không khỏe. Bệnh nhân nói đúng là như vậy, quả thực thời gian gần đây không muốn ăn, dễ bị trướng bụng, thân thể mệt mỏi. Tại sao dạ dày không khỏe sẽ dẫn đến khó chịu ở đầu gối? Nếu một người khỏe mạnh bình thường, mấy ngày không ăn cơm, thân thể uể oải, đi đứng không vững, bảo leo lên cầu thang thì sẽ leo không nổi. Vì thế người có dạ dày không khỏe, lượng ăn không nhiều, mức hấp thụ tiêu hóa cũng kém, thì thân thể cũng sẽ không có sức lực. Lúc này nên điều dưỡng cho dạ dày khỏe lên, gân cốt và các khớp sẽ có khí lực, khớp xương tuần hoàn tốt, thì sẽ hết đau.

Có thể dùng thuốc Trung y kiện tỳ khứ thấp, hoạt huyết thông lạc (bồi bổ tỳ, trừ ẩm, lưu thông máu và kinh mạch) để tăng cường thể lực, khỏe gân chắc xương, cải thiện tuần hoàn xương đầu gối. Bài thuốc gồm: Dùng ‘Tứ quân tử thang’ thêm các loại thuốc như hoàng kỳ, đương quy, thương thuật, hoài ngưu tất, cốt toái bổ, ý dĩ nhân, cẩu tích, xích thược. Dùng trong một thời gian ngắn, có thể khơi thông kinh mạch, mạnh gân cốt, bảo đảm xương khớp gối chắc khỏe, có lực.

3. Thận hư

Thận chủ xương, thận khỏe thì có thể tàng tinh nạp khí, xương cốt mới chắc khỏe; thận còn chủ thủy, thận hư dễ dẫn đến phù thũng, còn có thể gây ra chứng eo lưng và đầu gối bủn rủn, đau mỏi không có lực. Cho nên khi xuất hiện các triệu chứng đầu gối đau mỏi hoặc phù thũng, kèm với đi tiểu nhiều lần, hoa mắt, dễ chảy nước mắt, giảm trí nhớ… thì thường dùng bài thuốc ‘Lục vị địa hoàng’ thêm cẩu tích, viễn chí, ngũ gia bì, tang ký sinh.

Cũng có thể sử dụng thực phẩm để dưỡng thận, phổ biến là các loại thực phẩm như: sơn dược (của mài), rau hẹ, mè đen, đậu đen, câu kỷ tử, hải sâm, hạt dẻ, hạt óc chó, thịt dê, trứng gà v.v.

4. Chứng tê chân

“Tê” (Trung y gọi là ‘tý’) chính là máu huyết tuần hoàn không thông thuận, cho nên khớp gối cử động không thuận lợi. Chứng tê chân do phong (gió), hàn (lạnh), thấp (ẩm) ở bên ngoài gây ra, cho nên còn gọi là “tam tý” – ‘phong tý’, ‘hàn tý’, ‘thấp tý’. Phong tý sẽ làm cho việc đi lại đau nhức, nên còn gọi là ‘hành tý’; hàn tý là do bị lạnh gây đau nhức, biểu hiện khớp gối lạnh đau, nên còn gọi là ‘thống tý’; thấp tý là đau và cảm thấy đầu gối nặng nề, cho nên còn gọi là ‘trứ tý’.

Trong “Y Phương Tập Giải” thường dùng bài thuốc ‘Tam tý thang’, có thể bổ khí hoạt huyết, trừ phong giãn gân, chủ trị các chứng tay chân cứng không linh hoạt, tê cứng hoặc đau nhức khớp gối.

2 loại dược thiện có thể giúp đầu gối trẻ hóa

• Cao Quy lộc

Loại cao này được nấu từ 4 vị thuốc: nhung hươu, mai rùa, câu kỷ và nhân sâm.

Cao Quy lộc là một bài thuốc hay bồi bổ khí huyết, do chứa lượng Calcium có thể ngăn ngừa loãng xương, giúp mạnh gân cốt, chữa trị chứng eo lưng và khớp gối đau mỏi, hai chân không có lực. Bởi vì có nhiều người dùng loại thuốc này sẽ tăng nhiệt, nên thêm vị thuốc mạch môn để hạ nhiệt; có người dùng cảm thấy dạ dày không thoải mái, thì thêm bạch đậu khấu, hoài ngưu tất, đỗ trọng, táo đen, hầm với xương gà đen, vừa bổ dưỡng vừa ngon, lại có thể giúp eo lưng và đầu gối khỏe mạnh.

• Canh bí đỏ và hạt óc chó

Nguyên liệu: bí đỏ, hạt bí đỏ, hạt óc chó, và sữa đậu nành.

Cách làm: Cho bí đỏ và hạt bí đỏ vào nồi hấp chín, sau đó lấy ra cho vào máy xay sinh tố, thêm hạt óc chó đã nướng chín, sữa đậu nành, rồi cùng xay nhuyễn. Xay đến khi hạt óc chó và hạt bí đỏ đều mịn nhuyễn, có thể uống trực tiếp không cần lọc.

Bí đỏ và hạt bí đỏ là thực phẩm chống oxy hóa, có thể ngăn ngừa quá trình thoái hóa khớp gối, làm giảm các triệu chứng khó chịu ở khớp gối. Hạt bí đỏ rất giàu kẽm, rất có ích trong việc cải thiện việc đi tiểu nhiều lần do sưng tuyến tiền liệt ở nam giới, phụ nữ ăn hạt bí đỏ có tác dụng ngăn ngừa loãng xương. Hạt óc chó có thể bổ thận, được giới y học công nhận là một trong những thực phẩm chống lão hóa. Nó chứa nhiều Vitamin B, E, có khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa thoái hóa khớp đầu gối, cải thiện tuần hoàn não, tăng cường trí nhớ và làm chậm quá trình lão hóa.

Những thực phẩm có ích đối với đầu gối

Theo kinh nghiệm của bác sĩ Lý Ứng Đạt, có lần ông cảm thấy đầu gối của mình không linh hoạt lắm, liền dùng các loại thuốc bổ khí huyết, mạnh gân cốt như đảng sâm, hoàng kỳ, đương quy, tục đoạn, đỗ trọng, sinh khương, táo đỏ, táo đen cùng hầm với gà. Không ngờ hiệu quả lại rất tốt, gân cốt linh hoạt, bèn ra ngoài chạy bộ, kết quả chạy rất lâu cũng không thấy mệt.

Các thực phẩm khác như thạch vảy cá rất giàu collagen, rất tốt cho việc bảo vệ khớp gối. Collagen kết dính các chất trong các bộ phận cơ thể, duy trì sự ổn định của cấu trúc sụn. Protein của thạch vảy cá rất dễ phân hủy, dễ tiêu hóa và hấp thu. Khi hầm vảy cá cho thêm hoàng kỳ, táo đỏ, cẩu kỷ, bách hợp nhằm khử mùi tanh của vảy cá. Ngoài ra da heo và chân gà rất giàu Collagen, cũng có tác dụng bồi dưỡng khớp gối, phục hồi xương sụn. Nhưng cần chú ý, không nên ăn quá nhiều, sẽ dễ gây ra mỡ máu tăng cao.

Thực phẩm chứa chất nhầy dính có nguồn gốc thực vật như cỏ san hô (còn gọi là hải yến); nấm ngân nhĩ trắng cũng chứa collagen, có tác dụng dưỡng khớp, làm chậm lão hóa khớp, nếu dùng nhiều, cơ thể có thể tự động tổng hợp mô sụn và dịch khớp, có thể bôi trơn các khớp, phục hồi các mô sụn bị tổn thương.

Phương pháp Ngải điều cứu, cải thiện đau nhức đầu gối

Bảo vệ sức khỏe đầu gối, ngăn ngừa thoái hóa, nên thường xuyên thực hiện phương pháp ‘Ngải điều cứu’ (dùng ngải cứu châm lửa đốt vào các huyệt để chữa bệnh). Sau đây bác sĩ Trung y Lý Ứng Đạt kể lại kinh nghiệm cá nhân của mình.

Lúc còn là học sinh trung học, thì tôi bị phong thấp đau nhức, hai đầu gối rất đau đớn. Nguyên nhân là vào một ngày mùa hè, thời tiết rất nóng, tôi bật quạt điện rất mạnh, do tôi sợ quạt thổi vào đầu sẽ bị cảm, cho nên tôi cho quạt thổi trực tiếp vào đầu gối. Khoảng đến mùa thu, hai khớp gối của tôi bắt đầu đau lâm râm, lên xuống cầu thang đều đau, tôi biết tôi đã bị chứng đau nhức do phong thấp. Tôi cũng đã từng làm châm cứu, phải nói là sau khi thực hiện châm cứu một thời gian, triệu chứng có cải thiện một chút, nhưng không thể trị dứt hẳn, uống thuốc Tây cũng chỉ làm giảm đau tạm thời.

Về sau, tôi tự tìm tài liệu, tôi đã tìm thấy một tài liệu nói rằng chứng phong thấp có thể dùng phương pháp ‘Ngải điều cứu’ ở huyệt Túc Tam Lý. Tôi lập tức đi mua ngải cứu về tự thực hiện.

Huyệt Túc Tam Lý nằm dưới mắt đầu gối 3 tấc (khoảng 9cm), chính là dưới chỗ lõm của đầu gối, cách khoảng 4 ngón tay nằm ngang, vị trí bên cạnh xương. Khi mới bắt đầu thực hiện thấy triệu chứng có cải thiện, nhưng cũng không khỏi hẳn. Tôi lại đi tìm tư liệu, thấy trong sách cổ có viết rằng: ‘Nếu muốn bình phục, chớ để Tam Lý khô’. Chính là nói cần phải dùng ngải cứu châm lửa đốt ở huyệt Túc Tam Lý đến nóng nổi bóng nước (phồng rộp nước), chảy nước mới có thể khỏi hẳn.

Tôi nhịn đau đưa nhánh ngải cứu đang cháy nóng tới sát huyệt Túc Tam Lý, nhưng không phải là đốt trực tiếp lên vùng da của huyệt Túc Tam Lý, mà là cách làn da một khoảng ngắn, làn da sẽ đỏ lên, đến hôm sau mới nổi lên bóng nước; sau đó bóng nước bị vỡ chảy nước ra ngoài, lúc này triệu chứng đã được trị khỏi hẳn.