Những gì chúng ta biết về nhà ngoại giao Trung Quốc có liên quan đến mối đe dọa nhắm vào gia đình của Nghị viên Michael Chong
Nhiều lời kêu gọi được đưa ra yêu cầu trục xuất ông Triệu Nguy (Zhao Wei), một lãnh sự Trung Quốc tại Toronto, sau khi một bài báo trên truyền thông mới đây đưa tin rằng ông Triệu có liên quan đến việc đe dọa các thành viên trong gia đình của nghị viên Đảng Bảo Thủ Michael Chong ở Hồng Kông. Đây là những gì chúng ta biết về nhà ngoại giao này.
Theo Bộ Sự vụ Toàn cầu Canada, ông Triệu là một viên chức lãnh sự được bổ nhiệm của Lãnh sự quán Trung Quốc tại Toronto. Trang web của lãnh sự quán này và các kho lưu trữ thông cáo báo chí liệt kê ông là trưởng nhóm của “Văn phòng Lãnh sự và Sự vụ Hoa kiều.” Ông đã giữ chức vụ đó từ đầu tháng 11/2018.
Ngoài việc giao thiệp với các quan chức Canada, ông Triệu còn tích cực tham gia các sự kiện do một số hiệp hội ở Canada tổ chức. Một số cá nhân tham gia vào những sự kiện này đã vướng vào tranh cãi trong bối cảnh có những cáo buộc về việc Bắc Kinh can thiệp vào Canada, và các hiệp hội đó được biết đến với lập trường về các vấn đề chính trị quan trọng theo cách có lợi cho chế độ cộng sản.
Những lần tham dự sự kiện ở Canada
Theo một bài báo đăng vào tháng 12/2019 của CCMedia.news, ông Triệu đã tham dự một sự kiện tưởng niệm các nạn nhân của Vụ thảm sát Nam Kinh — một thời kỳ lịch sử diễn ra trong sáu tuần trong đó quân đội Nhật Bản đã thực hiện các hành động tàn bạo nhắm vào người dân Trung Quốc trong Đệ nhị Thế chiến. Các sự kiện như vậy đều được Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thúc đẩy đưa tin rầm rộ mỗi năm.
Sự kiện này được tổ chức bởi Liên đoàn các Tổ chức Người Canada gốc Hoa ở Toronto (CTCCO), một nhóm bảo trợ với hơn 100 hiệp hội thành viên có quan điểm ủng hộ Bắc Kinh về nhiều vấn đề khác nhau. Những vấn đề đó bao gồm việc lên án những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông và ủng hộ hệ thống Viện Khổng Tử gây tranh cãi ở Canada.
Cùng tham dự sự kiện này còn có nghị viên Đổng Hàm Bằng (Han Dong), người vừa rời khỏi nhóm họp kín của Đảng Tự Do sau khi một bản tin của Global News cáo buộc ông đã từng khuyên tổng lãnh sự Trung Quốc tại Toronto trì hoãn việc thả hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor. Vào thời điểm đó, hai công dân này đã bị giam giữ ở Trung Quốc được hơn hai năm, trong một vụ án được xem là sự trả đũa cho việc Canada bắt giữ giám đốc điều hành Huawei, bà Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou) theo yêu cầu dẫn độ của Hoa Kỳ. Ông Đổng phủ nhận cáo buộc này và đã có hành động pháp lý chống lại Global News. Ông đã không phúc đáp các yêu cầu bình luận của The Epoch Times.
CTCCO đã không phúc đáp nhiều câu hỏi từ The Epoch Times.
Theo một bài báo của hãng thông tấn Hoa ngữ Easyca.ca, ông Triệu đã tham dự một lễ mừng Tết Nguyên Đán năm 2019, cùng với sự tham dự của một chính trị gia Canada khác, ông Kha Văn Bân (Vincent Ke), người mà Global News cáo buộc đã làm việc như một trung gian tài chính trong các âm mưu của ĐCSTQ nhằm can thiệp vào cuộc bầu cử liên bang của Canada năm đó.
Ông Kha, một thành viên của nhóm họp kín của Đảng Bảo Thủ Cấp Tiến của tỉnh bang Ontario vào thời điểm đó, đã rời khỏi nhóm này sau khi Global News đưa tin cáo buộc và viện dẫn các quan chức cùng tài liệu tình báo. Ông hiện là một thành viên độc lập của Nghị viện Tỉnh bang ở khu vực bầu cử Don Vally North của Ontario và đã đệ đơn kiện Global News, cáo buộc tờ báo này phỉ báng trong tường thuật của mình.
Hiệp hội Hà Bắc Canada (HBAC), tổ chức Hoa kiều chủ trì sự kiện này, đã nhận được những lá thư chúc mừng từ các cơ quan khác nhau của chính quyền Trung Quốc, trong đó có Liên đoàn Hoa kiều Hồi hương Toàn Trung Quốc (ACFROC). Theo một nghiên cứu của Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI), tổ chức này thuộc về Ban Công tác Mặt trận Thống nhất (UFWD) của ĐCSTQ.
Một bài báo của ASPI có nhan đề “The Party Speaks for You” (Đảng Lên Tiếng Thay Quý Vị) cho biết, “UFWD là một mạng lưới các cơ quan của đảng và nhà nước đặc trách gây ảnh hưởng đến các nhóm ngoài đảng,” bao gồm cả những nhóm như vậy ở hải ngoại, chẳng hạn như “các đảng chính trị ngoại quốc, các cộng đồng hải ngoại và các tập đoàn đa quốc gia.”
Thủ tướng Justin Trudeau, Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Mary Ng, và cựu nghị sĩ Đảng Tự Do Đàm Canh (Geng Tan) cùng những người khác đã chúc mừng sự kiện này của Hiệp hội Hà Bắc.
Hiệp hội này là một tổ chức thành viên của Hội đồng các Tổ chức Mới (CONCO). Tháng 08/2019, CONCO đã phát hành một quảng cáo chỉ trích mạnh mẽ các phong trào ủng hộ dân chủ đang diễn ra ở Hồng Kông, cáo buộc rằng những người biểu tình đang thông đồng với các thế lực ngoại quốc.
The Epoch Times đã liên lạc với Hiệp hội Hà Bắc Canada để yêu cầu bình luận nhưng không nhận được phúc đáp nào vào thời điểm đăng bản tin này.
Phủ nhận
Một bài báo được phát hành hôm 01/05 trên tờ Globe and Mail đã trích dẫn một bản đánh giá tình báo tuyệt mật ngày 20/07/2021 của Cơ quan Tình báo An ninh Canada (CSIS), cho biết rằng một nguồn tin an ninh quốc gia đã chỉ đích danh ông Triệu là người có liên quan đến các mối đe dọa nhắm vào thân nhân của ông Chong ở Hồng Kông.
Bản đánh giá này cho biết Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc “đã có những hành động cụ thể nhắm vào các nghị viên Canada,” những người tham gia vào việc thông qua một kiến nghị hồi tháng 02/2021 tuyên bố cách đối xử của Bắc Kinh đối với người Duy Ngô Nhĩ ở khu vực Tân Cương của Trung Quốc là một tội ác diệt chủng.
Ông Chong đã bảo trợ cho kiến nghị này. Nguồn tin đó còn cho biết ông Chong là người nghị viên đã bị nhắm đến và ông Triệu là quan chức Trung Quốc làm việc về vấn đề này. Hôm 02/05, người đứng đầu CSIS David Vigneault đã xác nhận điều tương tự với ông Chong.
The Epoch Times đã liên lạc với văn phòng của ông Triệu tại lãnh sự quán để yêu cầu bình luận nhưng không nhận được phúc đáp.
Hôm 04/05, lãnh sự quán này đã đưa ra một tuyên bố bằng Hoa ngữ bác bỏ các cáo buộc nêu trên và nói rằng “một số hãng thông tấn và chính trị gia Canada đang lan truyền thông tin sai lệch liên quan, đồng thời cố tình làm tổn hại danh tiếng và hình ảnh của lãnh sự quán chúng tôi.”
‘Người bị tình nghi là nhân viên tình báo’
Một bài báo trên tờ Globe News từ tháng Hai từng trích dẫn một nguồn tin an ninh quốc gia ẩn danh mô tả ông Triệu là một “người bị tình nghi là nhân viên tình báo.”
Trích dẫn một số nguồn tin an ninh quốc gia, bài báo này cho biết thủ tướng Trudeau và các phụ tá cao cấp đã ít nhất hai lần được cảnh báo về cựu bộ trưởng nội các Đảng Tự Do Ontario Trần Quốc Trị (Michael Chan), hiện là phó thị trưởng Markham, Ontario, do những mối liên hệ bị cáo buộc của quan chức này với Lãnh sự quán Trung Quốc ở Toronto. Một nguồn tin cho biết ông Trần và ông Triệu đã có những cuộc gặp vào năm 2019, vốn được mô tả trong một cuộc họp CSIS năm 2020 là “có tính chất bí mật.”
Ông Trần đã phủ nhận những cáo buộc đó. Ông đã không phúc đáp các yêu cầu bình luận.
Kêu gọi các biện pháp đối phó
Trong một tuyên bố được đăng trên Twitter hôm 03/05, ông Chong đã kêu gọi chính phủ liên bang tuyên bố ông Triệu là người không được hoan nghênh và trục xuất ông này khỏi Canada.
The Epoch Times đã liên lạc với Bộ Sự vụ Toàn cầu Canada để đề nghị bình luận về việc liệu họ có trục xuất ông Triệu hay không, nhưng đã không nhận được phúc đáp nào.
Trong bối cảnh ngày càng có nhiều lời kêu gọi thực hiện các biện pháp đối phó với Bắc Kinh, hôm 04/05 Ngoại trưởng Mélanie Joly nói với Ủy ban Ngoại giao Hạ viện rằng cơ quan của bà đang triệu tập đại sứ Trung Quốc tại Canada về vấn đề này, và chính phủ liên bang đang đánh giá “những hậu quả” có thể xảy ra mà Bắc Kinh có thể tiến hành nếu Canada trục xuất ông Triệu.
Hôm 05/05, ông Trudeau cho biết rằng chính phủ của ông vẫn đang đánh giá hậu quả của việc trục xuất nhà ngoại giao này.
Ông nói: “Đây là một bước tiến lớn chứ không phải một bước nhỏ trong việc trục xuất các nhà ngoại giao. Đó là điều phải được thực hiện với sự cân nhắc thích đáng về tất cả những tác động tiềm ẩn và tất cả những thông điệp rất rõ ràng mà việc này sẽ truyền tải đi.”
Hôm 03/05, ông Trudeau nói với các phóng viên rằng ông chỉ biết được từ giới truyền thông mới đây về việc nhà ngoại giao Trung Quốc này có liên quan đến việc gia đình ông Chong bị nhắm đến, nói rằng “CSIS đã xác định rằng đó không phải là điều cần được nâng lên một cấp độ cao hơn bởi vì việc này chưa phải là một mối lo ngại đủ lớn.”
Hôm 03/05, một ngày sau khi liên tục được hỏi tại Hạ viện về ngày mà ông biết về các mối đe dọa đó, Bộ trưởng An toàn Công cộng Marco Mendicino cũng nói với các phóng viên như vậy.
Hôm 04/05, sau một cuộc gọi từ bà Jody Thomas, cố vấn an ninh quốc gia (NSA) của ông Trudeau, ông Chong nói với các phóng viên rằng bà Thomas cho biết CSIS đã cung cấp bản đánh giá tháng 07/2021 về các mối đe dọa được cho là của Bắc Kinh nhằm vào gia đình ông cho các cơ quan chính phủ, trong đó có NSA khi đó thuộc Văn phòng Hội đồng Cơ mật (PCO). PCO là một bộ phận của Văn phòng Thủ tướng.
Bản tin có sự đóng góp của Peter Wilson
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times