Những điều biết được về vụ nổ tại bệnh viện ở Gaza khi cáo buộc của Hamas đã được làm sáng tỏ
Đây là những gì biết được về vụ nổ tại bệnh viện ở Gaza mà Hamas đã quy trách nhiệm cho Israel mà có bằng chứng cho thấy đó là một hỏa tiễn bị trục trặc do những kẻ khủng bố Thánh chiến Hồi Giáo Jihad phóng đi.
Quân đội Israel và nhóm khủng bố Hamas cáo buộc lẫn nhau khi vụ nổ gây thương vong tại bệnh viện ở Gaza trở thành tin tức nổi bật, nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy một hỏa tiễn bị trục trặc của tổ chức khủng bố Hồi Giáo Jihad — và câu chuyện được bóp méo thành một lối đưa tin sai sự thật chống lại Israel.
Đây là những gì chúng ta biết được cho đến nay.
Từ vụ nổ đến đổ lỗi
Vào khoảng 7 giờ tối giờ địa phương hôm 17/10, một vụ nổ làm rung chuyển bệnh viện al-Ahli ở thành phố Gaza.
Bệnh viện này nằm ở trung tâm Dải Gaza, nơi Israel đang thực hiện những gì họ cho là các cuộc tấn công chính xác nhắm vào nhóm khủng bố Hamas sau khi các thành viên của Hamas đột kích vào các cộng đồng Israel hôm 07/10, sát hại hàng trăm thường dân.
Những cảnh tượng kinh hoàng từ vụ nổ bệnh viện đã được phát sóng rộng rãi, với đoạn video xuất hiện cho thấy một quả cầu lửa lớn ở hoặc gần tòa nhà, và những bức ảnh chụp khuôn viên bệnh viện ngổn ngang thi thể của những người thiệt mạng, có cả trẻ em.
Hamas đổ lỗi cho cuộc không kích của Israel gây ra vụ nổ này và “vụ thảm sát kinh hoàng,” trong khi các nhà chức trách Palestine cho biết vụ nổ đã làm 500 người thiệt mạng.
Quân đội Israel cho biết vụ việc xảy ra do một hỏa tiễn của nhóm khủng bố bắn vào Israel, gặp trục trặc giữa đường bay và rơi xuống khuôn viên bệnh viện. Giới chức Israel cho rằng vụ nổ tương đối lớn tại khuôn viên bệnh viện là do sự kết hợp giữa đầu đạn và nhiên liệu chưa tiêu hết trong đạn.
Kể từ khi lực lượng Israel đưa ra những lời phủ nhận ban đầu, nhiều bằng chứng đã xuất hiện, trong đó có các hình ảnh từ hiện trường vụ nổ phù hợp với loại đạn do Hamas và các nhóm khủng bố khác bắn ra, cùng với các cuộc trao đổi thu được giữa các thành viên Hamas thảo luận về vụ việc. Tất cả điều này đều làm cho tuyên bố của phía Israel về các sự kiện trở nên đáng tin cậy.
Một số hãng thông tấn nhanh chóng tiếp nhận lối đưa tin do Hamas đưa ra — rằng các cuộc không kích của Israel đã gây ra vụ nổ này, và rằng đó là cuộc thảm sát.
Một số nhà lập pháp ở Capitol Hill cũng thổi phồng lên, trong đó có Dân biểu Rashida Tlaib (Dân Chủ-Michigan), một thành viên của nhóm cánh tả “Squad,” đã đăng trên X rằng Israel “vừa oanh tạc” bệnh viện, cứ vậy mà “sát hại 500 người Palestine (bác sĩ, trẻ em, bệnh nhân).”
Tuy nhiên, một số chuyên gia độc lập — cùng với tình báo Hoa Kỳ — hết sức hoài nghi về tuyên bố của phía Palestine rằng Israel phải chịu trách nhiệm về vụ việc này.
Chính xác những gì đã xảy ra không chỉ dừng lại ở việc quy trách nhiệm, vì vụ việc đó có tác động tới sự ổn định trong khu vực.
Sau vụ nổ, những người biểu tình ném đá vào lực lượng an ninh Palestine ở Tây Ngạn và vào cảnh sát chống bạo động ở nước láng giềng Jordan, bày tỏ sự phẫn nộ.
Ở những nơi khác ở Lebanon, những người biểu tình tìm cách dỡ bỏ hàng rào thép gai chặn lối vào đại sứ quán Hoa Kỳ ở Beirut.
Một hội nghị thượng đỉnh đã được ấn định tại Jordan giữa Tổng thống Joe Biden, Quốc vương Jordan Abdullah II, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sissi, và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã bị hủy bỏ sau khi ông Abbas rút lui để phản đối vụ nổ tại bệnh viện.
Vua Abdullah cảnh báo: “Cuộc chiến đã bước vào một giai đoạn nguy hiểm này sẽ khiến khu vực rơi vào một thảm họa không kể xiết.”
Vậy thực tế là chuyện gì đã xảy ra?
Những tuyên bố và phản bác
The Epoch Times đã xem xét các cảnh quay và hình ảnh từ bên trong và xung quanh bệnh viện cho thấy trong khuôn viên bệnh viện có khoảng hai chục chiếc xe bị đốt cháy.
Một số video cho thấy các tòa nhà có cửa sổ bị thổi bay bao quanh bãi đậu xe, cùng với một hố bom tương đối nhỏ có đường kính vài feet trên mặt đất.
Có dấu hiệu thiệt hại do cháy trên các tòa nhà và cây cối xung quanh địa điểm xảy ra vụ nổ. Cây cối và các tòa nhà đó vẫn đứng thẳng thay vì biến thành đống đổ nát, điều mà một số người cho rằng có thể xảy ra nếu vụ nổ do vũ khí tấn công cỡ nòng cao của Israel gây ra.
Ông Michael Knights thuộc Viện Chính sách Cận Đông của Hoa Thịnh Đốn, một chuyên gia về các vấn đề quân sự và an ninh, nói với Wall Street Journal rằng: “Chúng tôi không có dấu hiệu nào cho thấy một cuộc không kích — không có.”
Các bên vốn đang tìm cách quy trách nhiệm cho phía Israel đã sử dụng tình tiết là kích thước lớn của quả cầu lửa và vụ cháy sau đó tại bệnh viện làm lý lẽ.
Ông Justin Bronk, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia ở Vương quốc Anh, nói với BBC rằng thật khó để chắc chắn chính xác chuyện gì đã xảy ra nếu không có một cuộc điều tra kỹ lưỡng hơn.
Tuy nhiên, ông nói rằng bằng chứng có vẻ như vụ nổ là do một bộ phận của hỏa tiễn bị trục trặc lao vào bãi đậu xe, cùng với nhiên liệu xe hơi và chất nổ của đạn gây ra quả cầu lửa lớn và vụ cháy sau đó.
Tiêu điểm chính là kích thước của hố bom
Một bằng chứng quan trọng chính là kích thước của hố bom.
Quân đội Israel cho rằng tình tiết là không có miệng hố bom lớn hoặc thiệt hại đáng kể do vụ nổ gây ra đối với các tòa nhà gần đó càng làm tăng thêm bằng chứng cho thấy vụ nổ không phải do một trong các mệnh lệnh của họ gây ra.
“Vị trí duy nhất bị hư hại là bên ngoài bệnh viện, trong bãi đậu xe, nơi chúng tôi có thể thấy dấu hiệu cháy, không có tạo ra miệng hố bom và không có thiệt hại về cấu trúc đối với các tòa nhà gần đó,” Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, một phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), cho biết trong một tuyên bố hôm 18/10.
Ông Hagari lập luận rằng bất kỳ loại bom, đạn trên không nào cũng sẽ gây ra thiệt hại lớn hơn nhiều — và có tính chất khác.
“Chúng ta có thể đã thấy các miệng hố bom và hư hại về cấu trúc của các tòa nhà, cả hai đều chưa được xác nhận trong vụ việc này,” ông nói.
Ông đưa ra những ví dụ về hình dáng của các hố bom được tạo ra từ cuộc không kích — và chúng lớn hơn rất nhiều so với những gì được nhìn thấy ở bãi đậu xe của bệnh viện al-Ahli.
Ông Hagari nói rằng nhiều nguồn tin — tình báo, hệ thống điều hành, và cảnh quay trên không — cho thấy vụ nổ là do một hỏa tiễn bị trục trặc do một nhóm khủng bố có thiện cảm với Hamas có tên là Thánh chiến Hồi Giáo Jihad phóng ra. Nhóm này đã bắn đạn từ một nghĩa trang gần đó.
Ông cho biết vào lúc 6 giờ 59 phút chiều, giờ địa phương, các phần tử Thánh chiến Hồi Giáo Jihad đã bắn một loạt khoảng 10 quả hỏa tiễn và, ngay sau đó, có tin tức về một vụ nổ tại bệnh viện.
Ngoài ra, ông Hagari nói rằng quân đội Israel đã thu thập được thông tin liên lạc giữa các thành viên Hamas cho thấy họ biết rằng đó một hỏa tiễn của tổ chức Hồi Giáo Jihad bị trục trặc đã gây ra vụ nổ tại bệnh viện — nhưng họ quyết định ngụy tạo một lối đưa tin giả rằng đó là một phi đạn của Israel.
“Theo thông tin tình báo của chúng tôi, Hamas đã kiểm tra các bản tin, hiểu rằng đó là một hỏa tiễn của tổ chức Hồi Giáo Jihad bị trục trặc — và quyết định phát động một chiến dịch truyền thông toàn cầu để che giấu những gì thực sự đã xảy ra,” ông nói. “Họ đã đi đến mức thổi phồng con số thương vong.”
Thu thập được thông tin liên lạc của Hamas
Một đoạn ghi âm cuộc trò chuyện được cho là giữa một số thành viên Hamas, do quân đội Israel công bố, xác nhận lời kể của ông Hagari, đó là một hỏa tiễn của tổ chức Hồi Giáo Jihad đã gặp trục trặc từ phía gần bệnh viện.
Một trong những người đàn ông nói trong đoạn ghi âm: “Họ nói rằng mảnh đạn từ phi đạn này là mảnh đạn của địa phương chứ không phải của Israel.”
“Ông đang nói gì vậy?” người kia hỏi.
Sau một lúc im lặng, người đàn ông thứ nhất nói: “Họ bắn nó đi từ nghĩa trang phía sau bệnh viện.”
Mặc dù The Epoch Times không thể xác nhận được tính xác thực của đoạn ghi âm này, nhưng đây là một bằng chứng khác cho thấy Israel không đứng sau vụ nổ này mà là một vụ phóng hỏa tiễn thất bại của lực lượng khủng bố.
Ông Hagari cũng cho biết kể từ khi bắt đầu cuộc chiến giữa Israel và Hamas, khoảng 450 quả hỏa tiễn do các tổ chức khủng bố phóng nhắm vào Israel cuối cùng đã rơi xuống khu vực Dải Gaza.
Hơn nữa, đoạn phim thô được IDF chia sẻ cho thấy thứ mà họ nói là một hỏa tiễn nhắm vào Israel đã “gặp trục trặc và phát nổ lúc 18 giờ 59 phút — cùng thời điểm mà một bệnh viện ở Gaza bị tấn công.”
Đoạn phim cho thấy một hỏa tiễn lao vút qua bầu trời trước khi phát nổ trong không trung và các mảnh vỡ rơi xuống, sau đó là một vụ nổ trên mặt đất — và sau đó là một cảnh rùng rợn.
Ở một nơi khác, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc Adrienne Watson nói rằng Hoa Kỳ tiếp tục thu thập thông tin về vụ việc — nhưng những đánh giá tình báo ban đầu đã bác bỏ trách nhiệm của quân đội Israel về vụ nổ này.
“Đánh giá hiện tại của chúng tôi, dựa trên phân tích hình ảnh trên không, thông tin thu thập được và các nguồn thông tin công khai, là Israel không chịu trách nhiệm về vụ nổ tại bệnh viện ở Gaza,” bà nói trong một tuyên bố trên X.
Trong khi bà Watson không nêu ra trách nhiệm thuộc về bên nào, thì Tổng thống Joe Biden đã tiết lộ nhiều thông tin hơn một chút về đánh giá của Hoa Kỳ, khi ông nói với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong chuyến công du đến Israel hôm 18/10 rằng “có vẻ một nhóm khác đã làm điều đó, không phải Quý quốc.”
Khi có thêm thông tin về vụ nổ, ông Netanyahu đã tuyên bố trên X để nói rằng “chính những tên khủng bố man rợ từ Gaza là những kẻ đã tấn công bệnh viện Gaza, chứ không phải IDF.”
Ông nói thêm: “Những kẻ sát hại dã man con em của chúng tôi cũng sát hại chính con em của họ.”
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times