Iraq hạn hán, đáy hồ lộ diện thành phố cổ 3,400 năm tuổi
Trong mấy tháng qua, miền nam Iraq đã phải hứng chịu hạn hán khắc nghiệt. Để ngăn chặn tình trạng mùa màng khô hạn, từ tháng 12 năm ngoái, các nhà chức trách nước này đã bắt đầu chuyển nước từ Đập Mosul – hồ chứa lớn nhất của Iraq. Thật bất ngờ, sau khi mực nước của hồ chứa giảm xuống, một thành phố cổ bị nhấn chìm hàng chục năm qua đã có thể nhìn thấy lại ánh sáng.
Một nhóm các nhà khảo cổ học người Kurd của Đức và Iraq đã phát hiện ra tàn tích của thành phố cổ 3,400 năm tuổi. Khu phức hợp cổ kính rộng lớn này với các cung điện và một số tòa nhà lớn có lẽ là Zachiku, một trung tâm quan trọng của Đế chế Mitanni. Địa điểm này hiện nằm trong Khu tự trị Kurdistan của Iraq.
Đế chế Mitanni kiểm soát các khu vực rộng lớn ở phía bắc Lưỡng Hà và Syria từ khoảng năm 1550-1350 trước Công Nguyên. Mặc dù được coi là một cường quốc khu vực khá lớn trong một thời gian, nhưng ngày nay nó không được biết đến nhiều so với các quốc gia cổ đại khác vào thời điểm đó. Điều này một phần là do không có nguồn bản địa nào về lịch sử của Mitanni.
Nhà khảo cổ học người Đức, ông Ivana Puljiz từ Đại học Freiburg và một số nhà khảo cổ học bao gồm Tiến sĩ Hasan A. Qasim, giám đốc Tổ chức Khảo cổ người Kurd, đã thành lập một nhóm quốc tế trong một thời gian ngắn. Các cuộc khai quật cứu hộ thành phố cổ thời kỳ đồ đồng được thực hiện trong bảy tuần vào tháng Giêng và tháng Hai năm 2022, vì chưa rõ khi nào mực nước hồ chứa sẽ tăng trở lại.
Trên thực tế, vào đầu năm 2018, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một cung điện kiểu pháo đài trên một ngọn đồi nhỏ với bức tường bậc thang lớn trong giai đoạn hồ chứa cạn kiệt tương tự. Trên phần còn lại của các bức tường, vào thời điểm đó, nhóm của ông Puljiz đã tìm thấy phần còn lại của các bức bích họa với tông màu đỏ tươi và xanh lam, có lẽ là đặc trưng của cung điện.
Trong cuộc khai quật khẩn cấp này, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nhiều cấu trúc lớn hơn, bao gồm một pháo đài đồ sộ với tường và tháp, một tòa nhà kho nhiều tầng hoành tráng và một khu liên hợp công nghiệp.
“Tòa nhà giống như một nhà kho khổng lồ đặc biệt quan trọng vì chắc chắn phải có một lượng lớn vật liệu được cất giữ bên trong, có thể được vận chuyển từ khu vực xung quanh”, ông Puljiz cho biết trong một thông cáo. “Các cuộc khai quật cho thấy khu vực này là một trung tâm quan trọng của Đế chế Mitanni. “
Nhóm nghiên cứu bị bất ngờ bởi tình trạng được bảo quản tốt của các bức tường, ở một số nơi cao tới vài mét. Các nhà nghiên cứu cho biết, mặc dù được xây bằng gạch bùn phơi nắng và ngâm nước trong hơn 4 thập kỷ, các bức tường vẫn trong tình trạng tốt một cách đáng kinh ngạc. Họ tin rằng nguyên nhân là do sự phá hủy thành phố bởi một trận động đất lớn vào khoảng năm 1350 trước Công nguyên, khiến một phần của bức tường bùn sụp đổ và bao phủ hoàn toàn khu phức hợp, bảo vệ nó khỏi bị nước hồ hòa tan.
Cho đến nay, không có nhiều thông tin về Zachiku, ông Puljiz nói. “Tên của thành phố này hiếm khi được đề cập trong các nguồn khác, và chúng tôi hiện đã đưa ra những khám phá mới về thành phố cổ đại này.”
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra 5 chiếc bình gốm tuyệt đẹp chứa hơn 100 viên đất sét hình nêm, có niên đại từ thời Trung Assyria năm 1350-1100 trước Công nguyên. Các nhà nghiên cứu hy vọng khám phá sẽ cung cấp thông tin quan trọng về sự sụp đổ của thành phố trong thời kỳ Mitanni và người Assyria cai trị khu vực.
Ông Puljiz hào hứng cho biết: “Khi bạn cho rằng những viên đá này, được làm bằng đất sét đặc, không nung, tồn tại dưới nước lâu như vậy, và hy vọng sẽ sớm được các nhà ngôn ngữ học giải mã, thì tất nhiên là điều đó thật đáng kinh ngạc.”
Để tránh thiệt hại thêm cho địa điểm quan trọng này do mực nước dâng cao, các tòa nhà được đào đã được bao phủ bằng tấm nhựa nén chặt và lấp đầy sỏi.
(Phóng viên Michael Wing của The Epoch Times đã đóng góp cho bài báo này.)