Hội nghị thượng đỉnh SCO: Ông Tập gặp Tổng thống Nga Putin nhưng không gặp Thủ tướng Ấn Độ Modi
Lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình đã trở về Bắc Kinh vào đêm ngày 16/09 sau chuyến công du ba ngày tới Trung Á. Trong thời gian tham dự hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Uzbekistan, ông Tập đã tổ chức các cuộc họp trực tiếp bên lề với các nhà lãnh đạo từ mười quốc gia. Tuy nhiên, ông đã không tổ chức một cuộc họp như vậy với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Hãng thông tấn Tân Hoa Xã của Trung Quốc cho biết trong một thông cáo báo chí rằng ông Tập đã quay về Bắc Kinh ngay sau khi hội nghị thượng đỉnh này kết thúc ở Samarkand chiều ngày 16/09.
Trong hội nghị thượng đỉnh này, ông Tập đã tổ chức các cuộc gặp gỡ trực tiếp với các nhà lãnh đạo Nga, Kyrgyzstan, Turkmenistan, Tajikistan, Iran, Belarus, Pakistan, Mông Cổ, Thổ Nhĩ Kỳ, và Azerbaijan. Người ta đã dự kiến rằng ông Tập cũng sẽ gặp ông Modi để thảo luận về tranh chấp biên giới Trung-Ấn và các vấn đề khác. Tuy nhiên, theo thông cáo báo chí của Tân Hoa Xã, điều đó đã không xảy ra.
Những người ngoài cuộc nhận thấy rằng cả ông Modi và ông Tập đều không tham dự một sự kiện trước thềm hội nghị thượng đỉnh hôm 15/09, bao gồm một bữa tiệc tối và chụp ảnh nhóm. Truyền thông Ấn Độ giải thích rằng ông Modi là một trong những nhà lãnh đạo cuối cùng đến Samarkand, do đó ông không thể tham gia sự kiện trước thềm hội nghị thượng đỉnh này.
Không giao thiệp
Ông Trần Phá Không (Chen Baokong), nhà bình luận về các vấn đề thời sự của Trung Quốc đang sinh sống tại Hoa Kỳ, tin rằng ông Modi hẳn là đã cố ý tránh mặt ông Tập.
Ông Trần cho biết trong chương trình Youtube hôm 18/09 của mình rằng các nhà lãnh đạo của hai nước này đã ngừng thăm hỏi nhau hoặc thảo luận qua điện thoại kể từ khi xảy ra chiến tranh biên giới Ấn-Trung, hơn nữa ông Modi đã từ chối gặp ông Tập trong bất kỳ sự kiện quốc tế nào.
Ông Trần cho hay: “Giờ đây, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ, và Úc đã thành lập một liên minh tứ giác chống lại Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Trong hoàn cảnh như vậy, mặc dù Tổ chức Hợp tác Thượng Hải có sự hiện diện của Ấn Độ, cũng như Nga và Ấn Độ trước kia có mối bang giao, nhưng rõ ràng là ông Modi không muốn xuất hiện chung với ông Tập Cận Bình tại cùng một địa điểm.”
Trước hội nghị thượng đỉnh SCO, cả Ấn Độ và Trung Quốc đều cho biết hai nước này đã bắt đầu rút quân khỏi khu vực biên giới Gogra-Hotsprings ở phía tây dãy Himalayas.
Cả hai bên đã đóng hàng chục ngàn quân ở khu vực biên giới này và khai triển một lượng lớn vũ khí, gồm cả phi cơ và pháo binh.
Trong một tuyên bố được đưa ra hôm 08/09, Bộ Quốc phòng Ấn Độ nói rõ rằng các binh sĩ của Ấn Độ và Trung Quốc trong khu vực này “đã bắt đầu rút lui một cách phối hợp và có kế hoạch, điều này mang đến hòa bình và yên ổn trên những vùng biên giới này.”
Tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 09/09, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh (Mao Ning) cũng tuyên bố rằng hôm 08/09 quân đội tuyến đầu của cả hai bên đã bắt đầu rút lui tại khu vực Ghanan Darshan theo sự đồng thuận đạt được ở cấp lãnh đạo quân đội tại vòng thứ 16 của các cuộc đàm phán Trung-Ấn.
Hồi tháng 06/2020, các cuộc đụng độ giữa các lực lượng Ấn Độ và Trung Quốc đã nổ ra ở Thung lũng Galwan của Ladakh. Đây là cuộc xô xát bạo lực và đẫm máu nhất giữa hai nước trong vòng 45 năm qua, khiến ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ và ít nhất bốn binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng.
Ông Modi gặp gỡ ông Putin
Trong hội nghị thượng đỉnh nói trên, Thủ tướng Ấn Độ Modi đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tại cuộc gặp, nhà lãnh đạo Ấn Độ đã gián tiếp đề cập đến việc Nga xâm lược Ukraine.
“Tôi biết thời đại ngày nay không phải là thời đại chiến tranh, và chúng tôi cũng đã nói chuyện với ông qua điện thoại nhiều lần về chủ đề rằng dân chủ, ngoại giao, và đối thoại là tất cả những điều có ảnh hướng đến thế giới,” ông nói. “Chúng ta chắc chắn sẽ có cơ hội thảo luận về cách chúng ta có thể tiến tới lộ trình hòa bình trong thời gian tới, tôi cũng sẽ có cơ hội để hiểu quan điểm của ông.”
Ông Putin đáp lời: “Tôi hiểu lập trường của ông đối với cuộc xung đột ở Ukraine và tôi hiểu mối quan tâm của ông. Chúng ta đều muốn tất cả những điều này kết thúc càng sớm càng tốt.”
Nhà bình luận Trần Phá Không cho biết trước đây Nga đã quảng bá rằng bất chấp các lệnh trừng phạt từ Hoa Kỳ, Anh, và Âu Châu, nhưng hai nước đông dân nhất thế giới là Trung Quốc và Ấn Độ dường như đang ủng hộ cho việc Nga xâm lược Ukraine.
“Trên thực tế, chính ông Tập Cận Bình và ĐCSTQ đã hỗ trợ Nga. Ấn Độ chỉ giữ im lặng,” ông Trần nói. “Ấn Độ có một mối liên minh lâu đời với Nga. Ấn Độ không muốn làm mất lòng Nga vì ưu tiên của họ là đối phó với ĐCSTQ.”
“Ấn Độ chưa bao giờ cho biết họ ủng hộ hay phản đối cuộc chiến của Nga. Chỉ là Ấn Độ đã không tham gia cùng phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế. Ấn Độ là nước nhập cảng dầu từ Nga lớn thứ hai, chỉ sau Trung Quốc, vì vậy ông Putin cảm thấy như thể Ấn Độ ủng hộ mình.”
“Nhưng dù sao thì Ấn Độ cũng là một quốc gia dân chủ, vì vậy ông Modi đã nói thẳng với ông Putin rằng đây không phải là thời điểm cho chiến tranh. Điều đó có nghĩa là, ông Putin đã sai khi khởi xướng một cuộc chiến.”
Mối quan hệ ngượng ngùng giữa Trung Quốc và Nga
Hội nghị thượng đỉnh SCO là chuyến công du ngoại quốc đầu tiên của ông Tập kể từ khi đại dịch COVID xảy ra gần ba năm trước. Cuộc gặp giữa ông Tập và ông Putin hôm 15/09 diễn ra trong bối cảnh hai nước đang sa lầy vào một cuộc khủng hoảng ngoại giao.
Theo ông Chương Thiên Lượng (Zhang Tianliang), một chuyên gia về Trung Quốc đồng thời cũng là một nhà bình luận sống tại Hoa Kỳ, hội nghị thượng đỉnh SCO này là một nỗ lực của Trung Quốc và Nga nhằm thành lập một liên minh chống lại các xã hội tự do, nhưng như cách mọi chuyện đang diễn ra hiện nay, hội nghị này đã không đạt được điều đó – thay vào đó lại gây ra nhiều rạn nứt giữa Trung Quốc và Nga.
Khi gặp ông Tập, ông Putin nói: “Chúng tôi đánh giá cao vị thế cân bằng của những người bạn Trung Quốc của chúng tôi về cuộc khủng hoảng Ukraine.”
Tuy nhiên ông Chương nói trong chương trình YouTube của mình hôm 17/09 rằng rõ ràng là ĐCSTQ nghi ngờ và lo lắng về cuộc chiến Nga-Ukraine của ông Putin.
“Trên thực tế, ĐCSTQ rất lo lắng rằng Nga có thể sẽ thua cuộc chiến này,” ông Chương nói. “Nếu Nga bại trận, ông Putin có thể sẽ không kiểm soát được tình hình trong nước, và rồi thậm chí Nga có thể ngả theo phương Tây sau khi ông Putin thất thế, và sát cánh với phương Tây chống lại ĐCSTQ, khiến nước này hầu như không có đồng minh trên trường quốc tế.”
Do đó, ông nói thêm: “Trung Quốc và Nga phải giữ khoảng cách với nhau vào thời điểm mà họ rất cần sự hỗ trợ của nhau.”
Ông tin rằng hầu hết các quốc gia thành viên SCO không ủng hộ cuộc xâm lược Ukraine của ông Putin.
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times