Hoa Kỳ: Lạm phát tăng vọt trong một số nhóm hàng ngay cả khi tốc độ chung chậm lại
Lạm phát đã chậm lại phần nào trong tháng Mười Hai, phần lớn là do chi phí xăng dầu giảm, nhưng giá ở một nhóm các mặt hàng khác tiếp tục tăng cao hơn.
Dữ liệu của chính phủ công bố hôm 12/01 cho thấy, trong tháng 12/2022, tốc độ lạm phát chung đo bằng Chỉ số Giá Tiêu dùng (CPI) đã đạt mức 6.5% so với cùng thời kỳ năm ngoái. Tốc độ lạm phát hàng tháng đã giảm 0.1%.
Tuy nhiên, một số người lập luận rằng tỷ lệ lạm phát thực tế thực sự cao hơn nhiều, với một số thành phần nhất định của thước đo CPI — cụ thể là nhà ở — hiển thị bằng các con số có độ trễ.
Một thước đo lạm phát thay thế sử dụng phương pháp tương tự mà chính phủ Hoa Kỳ đã sử dụng để đo lường CPI trong những năm 1980 cho thấy con số lạm phát của tháng Mười Hai ở mức 14.5% — một mức cao hơn đáng kể.
Tuy nhiên, dữ liệu lạm phát CPI chính thức 6.5% là tốc độ hàng năm chậm nhất trong hơn một năm và con số này đang có xu hướng giảm trong những tháng gần đây.
Ông Phillip Sprehe, một nhà kinh tế tại Geographic Solutions, nói với The Epoch Times trong một tuyên bố gửi qua thư điện tử, “Chỉ số CPI đã giảm trong sáu tháng qua, đó là một dấu hiệu tốt cho thấy tỷ lệ lạm phát cao đang trên đà giảm rõ rệt.”
Tuy nhiên, xu hướng giảm này dường như không thể ngăn cản Cục Dự trữ Liên bang tiếp tục thắt chặt tiền tệ vì lạm phát giảm chủ yếu là do chi phí năng lượng giảm, loại hàng hóa có xu hướng dao động và có thể tăng trở lại.
Ông Sprehe cho biết: “Cục Dự trữ Liên bang cũng có thể bỏ qua một phần tin tốt, bởi vì một phần đáng kể của việc giảm lạm phát đến từ các mặt hàng năng lượng dễ biến động có thể đột ngột tăng tốc trở lại.”
Giá xăng đã giảm 1.5% so với cùng thời kỳ năm ngoái trong tháng Mười Hai. Tính theo tháng, giá xăng đã giảm 9.4%.
Ông John Catsimatidis, Chủ tịch và là CEO của Red Apple Group, nói với The Epoch Times trong một tuyên bố gửi qua thư điện tử rằng ông nghĩ lạm phát sẽ tiếp tục giảm xuống, miễn là giá dầu vẫn ở mức thấp.
Ông nói, “Nếu chúng ta có những bước đi tích cực và giá dầu giảm xuống 65 USD/thùng, thì lạm phát sẽ giảm đáng kể vào quý hai hoặc quý ba.”
“Chúng tôi hy vọng Fed nhận ra điều này trước khi chúng ta phá hủy các ngành công nghiệp khác trong nước và gây hại cho nền kinh tế hơn nữa bằng cách tạo ra một cuộc suy thoái thực sự,” ông tiếp tục, đồng thời cho biết thêm rằng ông thuộc những người tin rằng Fed nên tăng lãi suất trong cuộc họp tới theo mức khiêm tốn là 25 điểm cơ bản.
Trước tình trạng lạm phát cao liên tục, Fed đã tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất kể từ những năm 1980, đẩy lãi suất chuẩn từ mức gần bằng 0 vào tháng 03/2022 lên khoảng 4.25 đến 4.5%.
Tuy nhiên, bất chấp tốc độ tăng lãi suất chóng mặt này, trong đó có một số lần tăng rất lớn ở mức 75 điểm cơ bản, lạm phát chỉ giảm vừa phải kể từ mức cao nhất 9.0% vào tháng 06/2022.
Ông Jon Maier, giám đốc đầu tư của Global X ETFs, nói với The Epoch Times rằng ông, giống như ông Catsimatidis, dự đoán mức tăng lãi suất nhỏ hơn là 0.25% tại cuộc họp chính sách tiếp theo của Fed.
Nhưng ông nói “đừng mong đợi một sự tạm dừng. Chúng tôi thấy CPI liên tục giảm, nhưng còn nhiều việc phải làm” để hạ thấp lạm phát.
Dưới đây là tổng quan về những mặt hàng mà người Mỹ đang chứng kiến tốc độ tăng giá cao nhất, cũng như những mặt hàng mà họ có thể tìm thấy một số giảm bớt đối với lạm phát.
Thực phẩm
Cũng giống như những tháng trước, giá thực phẩm trong tháng Mười Hai tăng với tốc độ nhanh hơn tốc độ tăng trưởng chung của lạm phát là 6.5% tính theo năm.
Dữ liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS) cho thấy, lạm phát thực phẩm đã giảm xuống mức thấp nhất trong bảy tháng là 10.4% trong tháng Mười Hai, giảm từ 10.6% trong tháng Mười Một.
Tuy nhiên, giá hàng bách hóa, chính thức được gọi là danh mục “thực phẩm tại nhà”, đã tăng 0.3% trong tháng Mười Hai và tính theo cơ sở hàng năm, đã tăng 11.8%.
Một số mặt hàng thực phẩm tăng giá chóng mặt. Ví dụ, giá trứng đã tăng 59.9% so với năm trước và 11.1% so với tháng trước trong tháng Mười Hai.
Các mặt hàng thực phẩm khác đã tăng giá so với cùng thời kỳ năm ngoái vào tháng trước bao gồm thịt gà (10.9%), bánh mì (15.9%), sữa (12.5%), và rau diếp (24.9%).
Giá thuê nhà
Chi phí nhà ở, một thành phần chính của con số lạm phát toàn phần, đã tăng 0.7% so với tháng trước và 7.5% trong 12 tháng tính đến tháng Mười Hai.
Cần lưu ý rằng chi phí nhà ở xuất hiện trong dữ liệu với độ trễ đáng kể.
Xe cơ giới
Người Mỹ đã thấy một số giảm nhẹ về giá xe hơi trong tháng Mười Hai.
Giá xe hơi và xe tải đã qua sử dụng giảm 2.4% so với tháng trước và 8.8% trong năm.
Tuy nhiên, giá xe hơi mới tăng 0.2% trong tháng và 6.2% tính theo năm.
Năng lượng
Sự cứu trợ lớn nhất cho túi tiền của người Mỹ trong tháng Mười Hai đến từ giá xăng dầu, đã giảm 9.4% trong tháng và 1.5% so với cùng thời kỳ năm ngoái.
Tổng chi phí năng lượng đã giảm 4.5% trong tháng Mười Hai so với tháng trước, mặc dù các chi phí vẫn tăng 7.3% tính theo năm.
Mặc dù lạm phát dường như đang có xu hướng giảm về tổng thể, nhưng một số nhà kinh tế cho rằng sẽ mất một thời gian trước khi áp lực giá giảm xuống gần với mục tiêu khoảng 2% của Fed.
Trong cuộc chiến kiềm chế giá cả tăng vọt, Fed dự kiến sẽ phải tăng lãi suất lên trên 5% và giữ lãi suất ở đó một thời gian, đồng thời dự báo tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên 4.6% vào cuối năm 2023.
Tốc độ tăng lãi suất rất nhanh của Fed đã làm dấy lên lo ngại rằng nền kinh tế sẽ rơi vào suy thoái, nếu vẫn chưa rơi vào suy thoái như một số nhà kinh tế nghĩ.
Kỳ vọng chi tiêu của các gia đình Hoa Kỳ đã giảm mạnh trong một cuộc khảo sát gần đây của Fed New York, một dấu hiệu đáng lo ngại khi chi tiêu của người tiêu dùng là động lực chính của nền kinh tế, chiếm khoảng ⅔ GDP.
Theo Khảo sát Kỳ vọng Người tiêu dùng mới nhất của Fed New York, kỳ vọng tăng trưởng chi tiêu gia đình trong 12 tháng tới đã giảm cả một điểm phần trăm, xuống còn 5.9%, vào tháng 12/2022.
Đó là mức thấp nhất kể từ tháng 01/2022, khi kỳ vọng tăng trưởng chi tiêu trong năm tới là 5.5%.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times