Chủ tịch Fed Powell nói không cắt giảm lãi suất trong năm nay, nhưng thị trường lại hiểu khác
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell đã có một thông điệp rõ ràng hôm thứ Tư (01/02): dù “hài lòng” vì lạm phát đã bắt đầu chậm lại, nhưng ngân hàng trung ương còn xa mới đảo ngược chính sách hay tuyên bố chiến thắng.
“Sẽ mất một thời gian” để tình trạng giảm phát lan rộng khắp nền kinh tế, ông Powell cho biết trong một cuộc họp báo sau đợt tăng lãi suất 0.25 điểm phần trăm mới đây nhất của Fed. Ông nói rằng ông dự kiến một vài đợt tăng lãi suất nữa sẽ diễn ra, và “dựa trên triển vọng của chúng tôi, tôi chỉ, tôi không thấy việc chúng tôi cắt giảm lãi suất trong năm nay.”
Các nhà đầu tư đã phớt lờ ông Powell, tiếp tục đặt cược vào một đợt tăng lãi suất nữa và tiếp tục đặt cược rằng lãi suất sẽ thấp hơn vào cuối năm nay so với hiện tại.
Không rõ quan điểm nào sẽ đúng: cả Fed và thị trường đều không có thành tích dự đoán tốt kể từ vòng tăng lãi suất hiện tại của ngân hàng trung ương bắt đầu từ tháng Ba năm ngoái (2022).
Các thị trường đã nhiều lần phải loại bỏ các đặt cược để xoay trục nhanh chóng, đẩy những kỳ vọng [cắt giảm] lãi suất về xa hơn khi ngân hàng trung ương tiến hành chính sách thắt chặt tiền tệ mạnh mẽ nhất trong vòng 40 năm.
Về phần mình, mỗi quý trong suốt năm ngoái các nhà hoạch định chính sách của Fed đều tiếp tục tăng cường ước tính riêng của họ về việc họ sẽ đẩy lãi suất lên cao như thế nào khi lạm phát tỏ ra mạnh hơn và dai dẳng hơn so với dự đoán. Chưa một lần nào Fed báo hiệu sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay.
Cách giải quyết tình trạng mất liên hệ [về dự báo giữa Fed và thị trường] đang hiện hữu này chủ yếu phụ thuộc vào việc liệu lạm phát có giảm nhanh hơn dự kiến của ngân hàng trung ương, hay thị trường lao động có yếu đi hơn mức họ hy vọng không.
Ông Tim Duy, kinh tế gia trưởng về Hoa Kỳ tại SGH Macro Advisors, cho biết: “Kết quả thực tế phụ thuộc vào dữ liệu, và chúng ta sẽ không có dữ liệu để xác nhận hay phủ nhận… cho đến khi chúng ta tiến sâu hơn vào nửa đầu năm nay.”
Và chừng nào vẫn còn sự không chắc chắn đó, thì mối quan tâm của ông Powell là cố gắng giữ cho thị trường tài chính không đặt cược quá nhiều vào việc cắt giảm lãi suất vốn sẽ nới lỏng các điều kiện tài chính, có thể làm suy yếu tiến triển chống lạm phát mà Fed đã vất vả đạt được.
Ngay cả việc chỉ đơn giản là thừa nhận khả năng cắt giảm lãi suất vào cuối năm cũng có thể hủy bỏ một số thành quả của Fed, buộc Fed phải thắt chặt hơn nữa và khiến việc tránh được một cuộc suy thoái thậm chí còn khó khăn hơn. Do đó, ông Powell đã khẳng định lặp đi lặp lại về việc không cắt giảm lãi suất, và thực sự cần phải đưa lãi suất lên ít nhất trên 5% như các nhà hoạch định chính sách dự báo hồi tháng Mười Hai.
Ông Powell nói, “Theo đánh giá của chúng tôi, chúng tôi vẫn chưa có lập trường chính sách tiền tệ đủ thắt chặt, đó là lý do tại sao chúng tôi nói rằng chúng tôi kỳ vọng các đợt tăng lãi suất tiếp theo sẽ là phù hợp.”
Nhưng cho đến nay, bà Megan Greene, kinh tế gia trưởng toàn cầu của Viện Kroll cho biết, “thị trường không tin những gì Fed đang rêu rao.”
Lãi suất cho vay qua đêm chuẩn của ngân hàng trung ương hiện là 4.50-4.75%. Các nhà giao dịch hợp đồng tương lai về lãi suất đang định giá theo kỳ vọng tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản nữa vào tháng Ba, trước khi Fed tạm dừng để đánh giá việc tăng lãi suất từ mức gần bằng 0 một năm trước đang làm nền kinh tế chậm lại như thế nào.
Họ kỳ vọng việc cắt giảm lãi suất sẽ bắt đầu vào tháng Chín — một quan điểm mà hôm thứ Tư (01/02) ông Powell nói là do kỳ vọng lạm phát giảm nhanh thúc đẩy.
Thời điểm cắt giảm xảy ra vào tháng Chín hoặc đợi đến năm sau thì đều sẽ nằm trong quãng thời gian xen kẽ như trong lịch sử. Kể từ những năm 1990, khoảng thời gian xen kẽ giữa tăng lãi suất và giảm lãi suất đã thay đổi từ 18 tháng trong giai đoạn 1997-1998 đến ngắn nhất là 5 tháng vào năm 1995.
Dữ liệu lạm phát đang có xu hướng đi đúng hướng trong ba tháng qua. Theo thước đo ưa thích của Fed, lạm phát hiện đang ở mức 5.0% hàng năm, vẫn cao hơn gấp đôi mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương, nhưng giảm từ mức cao 7% vào mùa hè năm ngoái.
Áp lực tiền lương cũng đang giảm bớt, có thể cho phép Fed giảm lãi suất vào cuối năm nay khi cố gắng thiết kế một cuộc “hạ cánh mềm” khó nắm bắt, trong đó tình trạng lạm phát giảm mà không gây tổn hại nghiêm trọng đến tăng trưởng kinh tế và việc làm.
Không muốn phải vực dậy nền kinh tế
Fed cũng cảnh giác với việc đối xử với lạm phát quá dễ dãi và cắt giảm lãi suất quá sớm. Ông Powell và những người khác chỉ ra cuộc chiến lạm phát lớn gần đây nhất mà Fed đã chiến đấu, vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980, như một câu chuyện cảnh báo.
Kinh tế gia trưởng Vincent Reinhart của Dreyfus và Mellon đã nói về ông Powell: “Các nhà đầu tư đang mời ông ấy đóng vai ông Arthur Burns, còn ông ấy thì không muốn chấp nhận lời mời đó.”
Vào những năm 1970, dưới sự giám sát của Chủ tịch Fed Burns, Fed đã liên tục tăng lãi suất và sau đó cắt giảm lãi suất để chống lại tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, chỉ để giá cả bùng nổ trở lại và buộc phải tăng lãi suất nhiều hơn. Người kế nhiệm của ông Burns, ông Paul Volcker, đã phải tăng lãi suất lên gần 20% để rốt cuộc dập tắt tình trạng lạm phát mà ông Burns đã để vượt khỏi tầm kiểm soát.
Ông Powell cho biết hôm thứ Tư (01/02), Fed không thể mạo hiểm mà làm quá nhẹ. Ông nói, “Chúng tôi không có động cơ và không mong muốn thắt chặt tiền tệ quá mức, nhưng nếu chúng tôi cảm thấy như mình đã đi quá xa… nếu lạm phát giảm nhanh hơn chúng tôi mong đợi, thì chúng tôi có các công cụ để giải quyết vấn đề đó.”
Rồi sau đó cũng còn một vấn đề nhức nhối là các điều kiện tài chính, đại diện cho mức độ dễ dàng của việc tiếp cận tín dụng. Fed theo dõi sát sao các điều kiện tài chính để xem chi phí vay tiền cao ra sao trong thực tế.
Các điều kiện tài chính bắt đầu nới lỏng sau cuộc họp chính sách của ngân hàng trung ương vào tháng Mười Một năm ngoái và trong khi ông Powell phần lớn đã gạt bỏ những lo ngại như vậy vào thứ Tư (01/02), thì Fed không thể để các điều kiện trở nên nới lỏng hơn nữa.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times