Hezbollah, nhóm khủng bố đứng sau các cuộc tấn công ở miền Bắc Israel, là ai?
Không chỉ có Hamas, nhóm khủng bố được Hoa Kỳ xác định, được Iran — quốc gia đang đe dọa Israel — hậu thuẫn.
Không chỉ Hamas, nhóm khủng bố được Hoa Kỳ xác định, đứng sau các cuộc tấn công mới nhất vào Israel.
Hezbollah đã bắn hỏa tiễn vào đất nước Do Thái từ phía Lebanon, trong khi Hamas bắn hỏa tiễn từ Gaza. Hôm 07/10, Hamas đã xâm nhập vào Israel, tiến hành một cuộc thảm sát lớn nhất trong một ngày kể từ vụ thảm sát người Do Thái (Holocaust).
Hamas là tổ chức Hồi Giáo dòng Sunni, còn Hezbollah là tổ chức Hồi Giáo dòng Shiite. Tổ chức này được ông Abbas al-Musawi thành lập vào năm 1985 và nắm giữ 15 trong số 128 ghế trong Quốc hội Lebanon.
Mục tiêu của Hezbollah
Chương trình của Hezbollah, xuất bản năm 1985, là tuyên ngôn bài Do Thái của nhóm khủng bố này, trong đó tuyên bố rằng tổ chức này “không có lựa chọn nào khác ngoài việc đối đầu với sự xâm lược bằng sự hy sinh” và kêu gọi “tiêu diệt” nhà nước Do Thái ở Israel.
“Chúng tôi tuyên bố một cách công khai và mạnh mẽ rằng chúng tôi là một dân tộc chỉ kính sợ Thượng đế và không bao giờ sẵn sàng chấp nhận sự bất công, xâm lược, và sỉ nhục. Nước Mỹ, các đồng minh thuộc Hiệp ước Đại Tây Dương, và Chủ nghĩa Phục quốc Do Thái ở thánh địa Palestine, đã tấn công chúng ta và tiếp tục làm như vậy không ngừng nghỉ,” tuyên ngôn nêu rõ.
“Mục đích của họ là làm cho chúng ta trở thành kẻ thua cuộc,” tuyên ngôn tiếp tục. “Đây là lý do tại sao chúng ta ngày càng ở trong tình trạng cảnh giác thường xuyên nhằm đẩy lùi sự xâm lược và bảo vệ tôn giáo, sự tồn vong, và phẩm giá của chúng ta.”
“Họ không ngừng trợ giúp các đồng minh này của Israel, và không cho phép chúng ta quyết định tương lai theo ý muốn của mình,” tuyên ngôn nói thêm.
Ngoài Hoa Kỳ, 21 quốc gia — cùng với với Liên đoàn Arab và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh — xác định toàn bộ Hezbollah là một nhóm khủng bố, trong khi Liên minh Âu Châu, Pháp, New Zealand, và Kosovo xác định Hezbollah chỉ là một cánh quân sự.
Hezbollah có khoảng 150,000 phi đạn sẵn sàng khai hỏa hướng về vào Israel.
Hezbollah, giống như Hamas, được Iran hậu thuẫn. Về cơ bản, tổ chức này còn kiểm soát cả Lebanon.
Ông Josh Lipowsky, nhà phân tích nghiên cứu cao cấp của Dự án Chống chủ nghĩa cực đoan, nói với The Epoch Times rằng, “Hezbollah đã hòa nhập thành công vào mọi phương diện của xã hội Lebanon — về chính trị, kinh tế, xã hội, và quân sự.”
“Hezbollah là lực lượng quân sự hùng mạnh nhất đất nước này và có đủ ảnh hưởng trong Quốc hội để có thể giữ đất nước làm con tin bằng cách ngăn chặn các tiến trình của chính phủ.”
Lực lượng vũ trang Lebanon (LAF) đã bị chỉ trích vì về cơ bản là một phần mở rộng của Hezbollah. Tuy nhiên, hồi tháng Chín, gần 100 thành viên Đảng Cộng Hòa cùng Đảng Dân Chủ đã bác bỏ một bản sửa đổi của Hạ viện về dự luật phân bổ ngân sách của Bộ Ngoại giao/Hoạt động Đối ngoại vốn sẽ cấm tài trợ cho LAF.
Vai trò trong cuộc xung đột mới nhất
Không có gì đáng ngạc nhiên khi Hezbollah ăn mừng đợt tấn công mới nhất của Hamas.
“Điều này gửi đi một thông điệp tới thế giới Arab và Hồi Giáo, cũng như cộng đồng quốc tế nói chung, đặc biệt là những người đang tìm cách bình thường hóa với kẻ thù này, rằng chính nghĩa của người Palestine là vĩnh cửu, tồn tại cho đến khi chiến thắng và giải phóng,” thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah nói trong một tuyên bố.
Quân đội của Lực lượng Phòng vệ Israel đã đồn trú ở miền bắc Israel trong bối cảnh mối đe dọa từ Hezbollah. Hoa Kỳ đã thay đổi tư thế ở Trung Đông, cử hai hàng không mẫu hạm tấn công tới phía đông Địa Trung Hải, nơi mà họ có thể phóng hỏa tiễn vào các mục tiêu của Hezbollah và Hamas.
Các chuyên gia nói với The Epoch Times rằng Hezbollah không đóng một vai trò quan trọng nào trong cuộc xung đột mới nhất Hamas-Israel, nhưng Israel không thể không tập trung vào phía bắc.
Ông Lipowsky nói: “Các nhà lãnh đạo Hezbollah đã công khai bác bỏ các cảnh báo của Hoa Kỳ, nhưng các bản tin của Israel nêu ra rằng Hezbollah trên thực tế đang kiềm chế vì các cuộc tấn công cho đến nay vẫn tương đối được ngăn chặn.”
Ông Clifford Smith, giám đốc Dự án Washington tại Diễn đàn Trung Đông, một tổ chức tư vấn, nhận xét rằng mặc dù cho đến nay Hezbollah vẫn đóng vai trò quan trọng một cách gián tiếp nhưng “vai trò của lực lượng này có thể lan rộng và phát triển bất cứ lúc nào.”
Ông Ilan Berman, phó chủ tịch Hội đồng Chính sách Đối ngoại Hoa Kỳ, cho rằng “các quan chức ở Jerusalem đang rất lo ngại rằng có thể có cuộc kích hoạt một ‘mặt trận phía bắc’ một khi cuộc tấn công theo kế hoạch của nước này ở Gaza bắt đầu” vì “nguồn lực và sự nguy hiểm của Hezbollah cao hơn nhiều so với Hamas, nhờ sự trợ giúp rộng rãi của Iran” về mặt tài chính và quân sự.
“Kết quả là một kho dự trữ hỏa tiễn và phi đạn đáng gờm — thứ mà Israel gọi là hỏa tiễn hành trình chính xác, hay PGM — có khả năng tấn công gần như toàn bộ lãnh thổ Israel,” ông nói. “Như vậy, mối đe dọa từ Hezbollah không phải là mối đe dọa mà Israel có thể xem nhẹ.”
Israel có thể tiêu diệt Hezbollah không?
Các nhà phân tích còn nhiều ý kiến trái chiều về việc liệu Israel có thể tiêu diệt Hezbollah như đã từng tuyên bố với Hamas hay không.
Ông Smith cho biết việc tiêu diệt Hezbollah “sẽ là một cuộc chiến khó khăn và đẫm máu. Tôi không nghĩ Israel muốn tiến hành một cuộc chiến tranh từ hai mặt trận lúc này, và Iran, ít nhất là vào lúc này, dường như kiệt sức. Tất nhiên, điều đó có thể thay đổi.”
“Israel có khả năng tàn phá cơ sở hạ tầng của Hezbollah, nhưng điều đó sẽ phải trả giá đắt,” ông Lipowsky nói. “Giống như Hamas, Hezbollah đã hòa nhập vào cộng đồng dân sự, và chiến dịch của Israel sẽ dẫn đến thương vong và tàn phá lớn trên khắp Lebanon.”
Hơn nữa, ông nói, sứ mệnh tiêu diệt Hezbollah của Israel có thể khiến Lebanon, bao gồm cả những người chống lại nhóm khủng bố này, đoàn kết ủng hộ nhóm này “để bảo vệ những gì được coi là một cuộc tấn công vào chủ quyền của Lebanon.”
Ông Berman gọi khả năng Israel tiêu diệt được Hezbollah là “gần như bất khả thi.”
Ông nói: “Tuy nhiên, làm hao mòn khả năng quân sự của nước này là điều có thể và điều đó có lẽ sẽ trở thành ưu tiên chiến lược của Israel.”
Một cuộc chiến tranh hai mặt trận có thể xảy ra, và các chuyên gia có quan điểm khác nhau về cách Israel có thể giải quyết đồng thời cả Hezbollah và Hamas.
“Sẽ không dễ dàng gì đâu,” ông Smith nói. “Nếu nói đến điều đó, Israel sẽ cần nguồn cung cấp vũ khí ổn định từ Hoa Kỳ và các đồng minh khác.”
Ông Berman nói: “Giải pháp ở đây là sự răn đe.”
“Kế hoạch của Israel hiện nay là củng cố miền bắc bằng cách di dời các cộng đồng dễ bị tổn thương [chẳng hạn như Kiryat Shmona], sau đó đe dọa hành động trực tiếp chống lại Hezbollah trong trường hợp leo thang,” ông nói tiếp. “Tuy nhiên, như chúng ta đang thấy, đây không hẳn là một chiến lược thành công — và sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc phô trương lực lượng cụ thể để ngăn chặn lực lượng dân quân tham chiến.”
Ông Lipowsky cho biết: “Israel có khả năng chiến đấu trên nhiều mặt trận như trước đây.”
“Cả Hamas và Hezbollah đều phát triển mạnh mẽ hơn trong những năm gần đây, nhưng làn gió khu vực cũng đã đổi chiều khi Israel thiết lập hòa bình với nhiều nước láng giềng Arab, và Iran ngày càng trở thành một kẻ bị ruồng bỏ trong khu vực,” ông tiếp tục.
“Ngay cả khi thế giới Arab công khai đoàn kết ủng hộ người Palestine, Israel cuối cùng cũng có thể không thấy mình bị các chính phủ Arab tẩy chay hoàn toàn.”
Israel sẽ nhắm vào các thủ lĩnh Hezbollah?
Các nhà phân tích cho biết, cuối cùng, không thể loại trừ khả năng Israel sẽ cố gắng tiêu diệt ông Nasrallah và các quan chức cao cấp khác của Hezbollah.
“Tôi không tin Israel sẽ nhắm mục tiêu vào ông Nasrallah chừng nào Hezbollah vẫn đứng ngoài cuộc,” ông Lipowsky nói. “Nếu Hezbollah phóng một loạt hỏa tiễn vào miền bắc Israel và thúc đẩy mặt trận thứ hai, thì Israel có thể nhắm mục tiêu vào giới lãnh đạo Hezbollah.”
Ông Smith cho rằng điều đó “chắc chắn là khả dĩ” nếu xảy ra “một cuộc chiến tranh tổng lực,” nhưng “có lẽ không phải trong một cuộc chiến hạn chế hơn.”
Nhìn chung, ông nói, “Rất khó nói. Điều này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, một số trong đó không thể biết được cho đến khi cuộc giao tranh bắt đầu. Ông ta đang ở đâu? Mục đích chiến tranh của họ là gì? Người Iran làm gì? Có lẽ tôi có thể nghĩ ra thêm hàng tá yếu tố nữa. Quá nhiều câu hỏi cần biết.”
Ông Berman lặp lại quan điểm của ông Smith và nhận xét rằng “thật khó nói” liệu Israel có tìm cách tiêu diệt ông Nasrallah và các thủ lĩnh cao cấp khác của Hezbollah trong cuộc chiến Hamas-Israel hay không.
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times