Đi tìm giá trị thực sự của hạnh phúc trong tình yêu và hôn nhân
“Kiêu hãnh và Định kiến” của Jane Austen (Pride and Prejudice) là một tác phẩm không chỉ có giá trị văn học mà còn là lời nhắc nhở rằng, chúng ta sẽ hạnh phúc thực sự trong tình yêu và hôn nhân khi chúng ta tự thay đổi bản thân mình, biết tôn trọng và có đánh giá tích cực về nhau.
Giá trị của khiêm nhường
Mối quan hệ sẽ trở nên tồi tệ khi cả hai đều ôm giữ cái tôi của mình. Cuộc tranh luận sẽ không có hồi kết khi một trong hai bên không thể nhẫn nhịn nhau. Trong tình yêu và hôn nhân cũng như vậy. Nó không phải là phép tính một cộng một để bằng hai, mà phải là một nửa cộng một nửa để bằng một. Có nghĩa cả hai bên đều phải vứt bỏ đi một nửa cái tôi của mình để phù hợp với nửa còn lại, để có thể trở thành một sự hoàn chỉnh cho hai mảnh ghép độc lập riêng biệt.
Các nhân vật chính trong “Kiêu hãnh và Định kiến” cũng đều phải trải qua đau khổ vì những thất bại của mình nhưng họ đã vượt qua và cuối cùng họ có được hạnh phúc bên nhau. Darcy anh chàng đẹp trai và vô cùng giàu có. Anh mang trong mình sự tự tin và niềm kiêu hãnh. Chàng trai trẻ đã vô tình lăng mạ Elizabeth khi họ gặp nhau lần đầu. Lòng kiêu hãnh bị tổn thương, Elizabeth trở nên thành kiến mạnh mẽ đối với Darcy. Cô ôm giữ định kiến về Darcy. Cả hai đều ôm giữ trong mình những định kiến không thể vứt bỏ để rồi họ lỡ nhịp yêu thương. Cái giá phải trả là họ phải mất rất nhiều nỗ lực và đau khổ để tháo gỡ những nút thắt của kiêu hãnh và định kiến.
Gốc rễ của mọi mâu thuẫn đều nằm ở việc chúng ta không thể thừa nhận đối phương. Sự tự tin thái quá hay thái độ thiếu tôn trọng đã đủ làm hỏng đi những điều tốt đẹp có thể có trong tương lai. Học cách khiêm nhường và tôn trọng là bài học đầu tiên để xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp và gìn giữ hoà khí trong bất kỳ giao tiếp xã hội nào.
Dám nhìn thẳng vào bản thân và tự thay đổi chính mình
Trong “Kiêu hãnh và Định kiến”, Austen thể hiện một con mắt sắc sảo khi phơi bày các thói hư tật xấu trong bản chất con người, nhưng bà cũng tin vào khả năng tự thay đổi chính mình của họ.
Hai nhân vật chính Elizabeth Bennet và Fitzwilliam Darcy đều có những thói xấu. Họ mắc sai lầm và bị mù quáng bởi niềm kiêu hãnh và định kiến khi tiếp xúc với nhau. Kết quả là họ làm tổn thương nhau và gần như bỏ lỡ cơ hội tìm thấy hạnh phúc.
Tuy nhiên, về cơ bản họ là những người tốt. Họ có thể nhìn vào chính bản thân mình tìm ra lỗi lầm và cải thiện tính cách của mình. Với trái tim khiêm nhường, họ buông bỏ niềm kiêu hãnh và định kiến, bắt đầu đối xử với nhau bằng sự tôn trọng và đánh giá cao lẫn nhau.
Chúng ta thấy điều này khi Darcy bày tỏ lòng biết ơn đối với Elizabeth vì đã giúp anh nhận ra sự ích kỷ của mình. Anh nói với cô, “Tôi được dạy về những điều đúng đắn khi còn nhỏ, nhưng tôi không được dạy cách điều chỉnh tính khí của mình. Tôi đã được học những nguyên tắc tốt đẹp nhưng lại bỏ qua chúng để rồi bị dẫn dắt bởi sự tự tin thái quá để trở thành tự phụ. Nhờ có em mà tôi đã học được cách khiêm tốn”.
Elizabeth cũng sẵn sàng thừa nhận lỗi lầm của mình. Một khi biết được những thành kiến đã làm cô mù quáng trước bản chất tính cách tốt đẹp thực sự của Darcy, cô đã đối mặt với những thiếu sót của mình một cách trung thực: “Chính sự kiêu hãnh đã lấy mất đi tình yêu của em… Cho đến lúc này, em chưa bao giờ hiểu rõ bản thân mình”. Sau khi nhận ra điều này, cô xem xét lại quan điểm của mình về Darcy và đã đánh giá anh cao hơn.
Học cách cư xử và kiềm chế bản thân
“Kiêu hãnh và Định kiến” cuốn hút nhiều người bởi nó tái hiện lên lối sống văn minh và cách cư xử lịch thiệp của xã hội ở thế kỷ 19. Người đàn ông đứng lên, thể hiện sự tôn trọng đối với phụ nữ khi họ bước vào, khiêu vũ với thái độ tôn trọng. Mọi người đều coi trọng đạo đức.
Điều quan trọng hơn cả đó là mỗi con người đều tự kiểm soát được mình, kiềm chế được hành vi bản thân. Ví dụ cảnh cầu hôn đầu tiên của Darcy dành cho Elizabeth. Tin rằng cô sẽ chấp nhận anh, anh đã sốc khi bị cô từ chối một cách thẳng thắn. Trong cảnh này, Austen đã nhấn mạnh rằng mặc dù tức giận nhưng anh vẫn có thể kiểm soát cảm xúc của mình.
“Kiêu hãnh và Định kiến” đã để lại bài học về vứt bỏ kiêu hãnh và định kiến trong tình yêu và hôn nhân. Hạnh phúc sẽ đến khi chúng ta khiêm nhường, tôn trọng và dành tình yêu chân thành cho nhau. Cuối cùng cả gia đình đều có thể có được niềm vui và hạnh phúc từ mối quan hệ của họ.
Tác phẩm còn là một lời nhắc nhở rằng hạnh phúc thực sự nằm ở sự thay đổi chính mình. Cần đặt con mắt vào chính bản thân mình để tìm ra những sai sót của bản thân và sửa đổi nó. Chúng ta cần học cách tôn trọng và nhìn vào những điểm tốt của nhau mà trở nên bao dung hơn với những sai lầm nhỏ, từ đó chúng ta sẽ biết cách nhìn nhận và đánh giá tích cực về nhau.
“Kiêu hãnh và Định kiến” đã được khán giả và các nhà phê bình yêu thích ngay từ lần xuất bản đầu tiên năm 1813 tại Anh. Cuốn sách đã sớm được dịch sang tiếng Pháp, sau đó được dịch sang các ngôn ngữ khác. Ngày nay, nó là một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất thế giới với nhân vật Darcy và Elizabeth Bennet, đã trở thành cuốn sách kinh điển được yêu thích trong nền văn học của chúng ta.