Cựu tổng thống Ba Lan từng lật đổ chủ nghĩa cộng sản kêu gọi Hoa Kỳ hãy ‘giúp Nga được thái bình’
“Thế giới này thật tươi đẹp,” ông Lech Walesa nói. ‘Nước Nga cũng đẹp, nhưng chỉ khi đất nước này được thái bình.’
Theo một cựu tổng thống Ba Lan, Hoa Kỳ phải lãnh đạo trật tự quốc tế để giúp Nga cải tổ và tái hòa nhập vào cộng đồng toàn cầu.
Trong một cuộc đàm luận hôm 08/02 tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, ông Lech Walesa nói rằng nếu Hoa Kỳ không lãnh đạo vào thời điểm này thì trật tự quốc tế mà nước này giúp tạo ra có thể sụp đổ.
Ông Walesa nói qua một phiên dịch viên: “Nhiều nền văn minh trong quá khứ đã sụp đổ bởi vì, ở đâu đó trên hành trình này, họ đã quên mất vai trò lãnh đạo, và quên rằng chúng ta đang tiến về cùng một hướng.”
“Nhưng định mệnh đã trao cho Mỹ vai trò lãnh đạo trong những thay đổi này, và Hoa Kỳ không thể rút lui vào lúc này.”
Ông Walesa nói rằng Hoa Kỳ phải ủng hộ nỗ lực xây dựng chính phủ dân chủ của Ukraine, nhưng nền hòa bình lâu dài đó chỉ có thể thực hiện được khi nước này thuyết phục được người dân Nga cải tổ chính phủ của họ.
“Hãy kết thúc vòng xoáy này,” ông Walesa nói. “Thế giới này thật tươi đẹp. Nước Nga cũng đẹp, nhưng chỉ khi đất nước này được thái bình.”
“Hãy giúp nước Nga được thái bình. Nhưng không phải bằng xe tăng. Hãy thuyết phục họ. Hãy để họ nhận ra những gì cần phải làm.”
Hoa Kỳ phải ‘phá hủy’ tàn dư của chủ nghĩa cộng sản
Ông Walesa là tổng thống Ba Lan đầu tiên được bầu theo phổ thông đầu phiếu sau khi ông lãnh đạo nghiệp đoàn thương mại Đoàn kết theo trường phái ôn hòa chấm dứt sự cai trị của cộng sản khi kết thúc Chiến Tranh Lạnh.
Đề cập đến các cường quốc cộng sản trong thế kỷ 20, ông nói rằng ông đã tìm cách “đánh đổ thể chế cổ hủ của thế giới,” nhưng “các cấu trúc” của chủ nghĩa cộng sản vẫn tồn tại ở Nga dưới thời lãnh đạo của ông Vladimir Putin, cũng như ở Trung Quốc và các nơi khác.
Ngoài ra, ông Walesa nói rằng sự xâm lược của Nga trong hai thập niên vừa qua một phần là do người dân Nga chưa bao giờ được trao cơ hội để thực sự cải tổ thể chế chính quyền của họ và đưa bản thân thoát khỏi chế độ chuyên chế.
“Về lý thuyết, chủ nghĩa cộng sản có vẻ tốt đẹp hơn. Đó là lý do tại sao nhiều người ở phương Tây khờ khạo đến mức tin tưởng chủ nghĩa cộng sản,” ông nói. “[Chủ nghĩa cộng sản] chỉ có vẻ ngoài tốt thôi. Điều mọi người không biết là [chủ nghĩa cộng sản] không thể thực hiện được. Đó là lý do tại sao tôi nói hãy loại bỏ nó.”
Do đó, ông cho rằng, nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm chống lại sự xâm lược của “Liên Xô” sẽ thất bại, trừ phi nỗ lực này tập trung vào việc giúp đỡ người dân Nga một cách ôn hòa để họ cải tổ chính phủ của họ và đạt được một lối sống tốt hơn.
Ông Walesa nói: “Nếu chúng ta không giúp Liên Xô thay đổi thể chế của chính họ thì họ sẽ tiếp tục giẫm đạp lên chúng ta.”
“Nếu quý vị không làm điều này mà nghe theo cuộc cách mạng thì nước Nga sẽ đến tìm quý vị.”
Do đó, ông nói rằng, Hoa Kỳ và các đồng minh nên hành động để mang lại trật tự, và sự kết thúc cuối cùng cho chủ nghĩa cộng sản cũng như các cấu trúc chính trị mà chủ nghĩa cộng sản tạo ra, vốn vẫn tồn tại ở Trung Quốc và Nga.
“Chúng ta có cả Nga và Trung Quốc trong tầm tay của mình. Chúng ta có thể đặt những nước đó vào nắm tay của mình.”
“Nếu Hoa Kỳ không tận dụng cơ hội này, con cháu chúng ta sẽ không bao giờ tha thứ cho chúng ta”.
Tuyên truyền quan trọng hơn xe tăng
Mặc dù có những những lời lẽ cứng rắn, nhưng ông Walesa nhấn mạnh rằng hòa bình lâu dài với Nga sẽ không bao giờ có thể thực hiện được nếu Hoa Kỳ chỉ tập trung vào chiến thắng quân sự.
Thay vào đó, ông đề nghị các đồng minh và đối tác của Ukraine tranh đấu bằng tuyên truyền nhắm vào người dân Nga, để họ biết những gì đang xảy ra ở Ukraine và trên đất nước của họ. Thông tin này ngày càng khó có được thông qua các hãng truyền thông bị nhà nước kiểm duyệt ở Nga.
Ông Walesa cho biết những nhiệm vụ như vậy có thể đơn giản như các chiến dịch viết thư hàng loạt. Các thành viên của cộng đồng quốc tế sẽ viết thư cho hàng xóm của hàng trăm ngàn người Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương khi chiến đấu ở Ukraine, hỏi họ rằng những người đó đã bỏ mạng vì điều gì.
Ông nói, bằng cách tập trung vào việc nói sự thật về số liệu thương vong của Nga, cho thấy sự tham nhũng của chế độ Putin và khuyến khích người dân Nga tái gia nhập cộng đồng quốc tế, ông cho rằng hòa bình lâu dài vẫn có thể đạt được.
Ông nói thêm, vẫn cần viện trợ quân sự để bảo đảm rằng Ukraine không bị chinh phục và phi quân sự hóa, nhưng những nỗ lực chính của Hoa Kỳ nên là giúp đỡ người Nga một cách hòa bình khắc phục và cải tổ chính phủ của họ.
“Tất nhiên, quý vị phải tiếp tục giúp đỡ bằng viện trợ quân sự vì họ đang bắn nhau,” ông Walesa nói. “[Nhưng] chú ý nhiều hơn đến các giải pháp tuyên truyền mạnh mẽ. Hãy sử dụng những cách làm ôn hòa.”
Để đạt được mục tiêu đó, ông Walesa cũng cảnh báo về phe chủ chiến ở Hoa Kỳ và ở những nước khác — những người coi hoạt động quân sự là phương tiện duy nhất để đạt được chiến thắng. Hoặc tệ hơn nhiều, họ tìm cách lợi dụng xung đột đó để thu lợi riêng.
Tạo ra một kỷ nguyên mới
Nói chung, ông Walesa bày tỏ lo ngại rằng cái bóng dài của chủ nghĩa cộng sản mà ông đã tận lực để đưa Ba Lan thoát khỏi đó sẽ tiếp tục phủ bóng tối lên thế giới này.
Với ý nghĩ đó và với tư cách là tổng thống thời hậu cộng sản đầu tiên của Ba Lan, ông đã chia sẻ câu chuyện cá nhân về một tham vọng chưa được thực hiện của mình.
Ông tiết lộ rằng trong thời gian làm tổng thống, ông đã dự định lãnh đạo một nỗ lực để Ba Lan, Ukraine, và Belarus cùng nhau gia nhập NATO và EU, củng cố vị trí của những nước này trong trật tự dân chủ và trật tự dựa trên luật lệ.
Sau đó ông đã thất bại trong chiến dịch tái tranh cử. Ba Lan thực sự đã gia nhập NATO và EU, nhưng Belarus dần dần để chính phủ của mình bị Moscow chi phối trong khi Ukraine bị tụt lại, không bao giờ đạt được nền dân chủ và minh bạch đầy đủ như các nước khác của phương Tây.
“Ba Lan theo NATO và Liên minh Âu Châu. Ukraine đã bị bỏ lại phía sau,” ông nói. “Tôi nghĩ rằng, nếu Ba Lan không thành công trong việc gia nhập NATO và Liên minh Âu Châu, thì ngày nay Ba Lan sẽ giao chiến Nga … Ukraine đã thế chỗ chúng tôi.”
Ông Walesa cho rằng, mặc dù kỷ nguyên của chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa toàn trị đang khép lại, nhưng các quốc gia trên thế giới cho đến nay vẫn chưa đưa ra được sự lãnh đạo có tầm nhìn cho một tương lai tốt đẹp hơn, khiến trật tự quốc tế rơi vào tình trạng lấp lửng, bị mắc kẹt giữa các thời đại và không thể tiến về phía trước.
Ông nói: “Chúng ta có thể có một thế giới tươi đẹp với điều kiện các quốc gia toàn trị được cải tổ và người dân của họ được phép đạt được mức độ phát triển ngang bằng với phương Tây.”
Ngoài ra, ông cho biết một kỷ nguyên hòa bình như vậy chỉ có thể thực sự bắt đầu bằng việc giúp đỡ người dân Nga trở thành một phần hoàn chỉnh của trật tự quốc tế với một chính phủ tự do và dân chủ.
Thanh Nguyên lược dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times